Hiện nay thị trường bất động sản Tp.HCM đang gặp nhiều khó khăn, nguồn cung mới đang dần cạn kiệt do hàng trăm dự án nhà ở thương mại "đứng hình" bởi liên quan đến phần đất công. Trong quá trình phát triển, nhiều dự án phải tạm dừng để rà soát lại khâu pháp lý do trong dự án có đất công do nhà nước quản lý nằm rải rác trong dự án, bởi đất công thì phải được đấu giá.
Theo thống kê của Hiệp hội BĐS Tp.HCM, hiện TP có 158 dự án phải tạm dừng vì liên quan đến đất công. Song, thành phố và các cơ quan có thẩm quyền của Trung ương đã cho phép 124 dự án nhà ở thương mại được vận hành trở lại bình thường kể từ tháng 3/2019.
Tuy nhiên, trên thực tế thì nhiều dự án vẫn "án binh bất động". Nguyên nhân là bởi quá trình rà soát, thanh tra đã tác động đến hoạt động kinh doanh của chủ đầu tư, nhà đầu tư thứ cấp, người mua nhà. Vì vậy, trong văn bản đề xuất tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS phục hồi và phát triển của HoREA nhấn mạnh đề xuất phương án xử lý 158 dự án này liên quan đến đất công.
Tại cuộc họp mới đây vào 22/1 với lãnh đạo Tp.HCM, đại diện một số doanh nghiệp đã đề xuất 2 phương án xử lý với phần đất công trong từng dự án:
Phương án 1: Do phần đất công thường nằm rải rác trong dự án có hình dạng bất định, không thể xác định được chỉ tiêu quy hoạch thành 1 dự án độc lập, nên quỹ đất có diện tích dưới 1.000m2 thì đề xuất giao cho chủ đầu tư mà không qua đấu giá.
Phương án 2: Với quỹ đất công có tổng diện tích trên 1.000m2 thì khoanh vùng lại, có thể đổi các phần đất xen cài nằm rải rác ngang đất sạch của chủ đầu tư. Các thửa đất xen cài này được dồn lại thành một thửa đất mới, ở ranh dự án rồi sau đó giao cho Nhà nước sử dụng hoặc bán đấu giá.
Theo ông Nguyễn Đình Trung – Chủ tịch HĐQT Hưng Thịnh Corp, nếu khoang lại, giả sử quy hoạch khu đất 30.000m2 trong đó có 2.000m2 đất công xen cài khi thẩm định giá đất bỏ phần 2000m2 ra sau đó làm giải pháp khác thì khi lập thủ tục quy hoạch 1/500 thì quy hoạch ban đầu của doanh nghiệp bị "phá sản". Nên theo ông Trung những phần đất xen cài này không thuộc ranh, thửa nào thì chúng ta nên định giá luôn. Thủ tục định giá hiện giờ cũng đã minh bạch, không đáng lo.
Trước đề xuất 2 phương án xử lý của đại diện các doanh nghiệp, ông Võ Văn Hoan, Phó chủ tịch UBND Tp.HCM, cho biết đối với vấn đề đất công xen kẹt ở các dự án nhà ở, thành phố sẽ phải báo cáo xin ý kiến của Thủ tướng và các bộ ngành.
Còn theo đề xuất của Giám đốc Sở Xây dựng Tp.HCM, đối với diện tích đất công dưới 1.000m2 kiến nghị TP được giao cho chủ đầu tư chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án theo quy hoạch. Còn với tổng diện tích đất công từ 1000m2 trở lên, TP sẽ kiến nghị Thủ tướng chấp thuận cho UBND Thành phố thực hiện hoán đổi với chủ đầu tư để có quỹ đất tương đương, tập trung ngay tại dự án và sau đó bàn giao lại cho Nhà nước quản lý, sử dụng.