Qua phân tích báo cáo tài chính năm 2021 của các doanh nghiệp FDI, Bộ Tài chính vừa trình Thủ tướng báo cáo kết quả kinh doanh của khu vực kinh tế này.
Doanh thu, tổng tài sản doanh nghiệp FDI tăng trưởng 2 con số
Theo đó, Bộ Tài chính đánh giá kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của khối doanh nghiệp FDI năm 2021 có sự tăng trưởng. Cụ thể, tổng tài sản, vốn chủ sở hữu, doanh thu đều tăng trưởng hai con số so với năm 2020. Đặc biệt lợi nhuận sau thuế đạt 83.585 tỉ đồng, tăng 29,6% so với năm 2020.
Ngành có đóng góp lợi nhuận lớn nhất là công nghiệp chế biến, chế tạo; hoạt động kinh doanh bất động sản; vận tải kho bãi; sản xuất và phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hòa không khí…
Xét theo lĩnh vực kinh doanh, công nghiệp chế biến chế tạo tiếp tục dẫn đầu về doanh thu với 82% tổng doanh thu của doanh nghiệp FDI, bỏ xa vị trí thứ 2 của lĩnh vực bán buôn, bán lẻ, sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy…
Lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo có đối tác truyền thống như Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Đài Loan… đầu tư tại Việt Nam và thu hút được nhiều dự án lớn từ các tập đoàn đa quốc gia như Intel, Microsoft, Samsung, LG, Canon, Honda… góp phần nâng cao trình độ công nghệ cho lĩnh vực chế biến, chế tạo của Việt Nam, tạo cơ hội cho nhiều doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nhưng nợ doanh nghiệp FDI lên đến 5,2 triệu tỉ
Tuy nhiên, báo cáo của Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh nợ phải trả của doanh nghiệp FDI năm 2021 cũng tăng tới 14,7% so với năm 2020, lên 5,261 triệu tỉ đồng. Một số lĩnh vực có hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu lớn như thông tin truyền thông là trên bốn lần; hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm là 3,85 lần; sản xuất phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hòa không khí là 2,93 lần.
Điều đáng chú ý là số doanh nghiệp FDI báo lỗ là 14.293, chiếm 55% tổng số doanh nghiệp FDI của cả nước, với giá trị lỗ 168.334 tỉ đồng. Số doanh nghiệp FDI có lỗ lũy kế là 16.258; doanh nghiệp FDI lỗ mất vốn chủ sở hữu là 4.402, đều tăng so với năm 2022.
Nhận xét chung, Bộ Tài chính đánh giá bên cạnh những kết quả đạt được, sự tăng trưởng nguồn vốn của doanh nghiệp FDI phần lớn đến từ nguồn tài trợ bên ngoài.
Các chỉ tiêu sinh lời một số lĩnh vực vẫn còn âm, chưa được cải thiện. Số nộp ngân sách vẫn chưa tương xứng với tổng mức đầu tư. Số doanh nghiệp FDI báo lỗ, doanh nghiệp FDI lỗ lũy kế, lỗ mất vốn chủ sở hữu có chiều hướng gia tăng cả về số lượng và giá trị lỗ.
Các sản phẩm mà nhà đầu tư nước ngoài xuất khẩu chủ yếu là hàng gia công, lắp ráp, giá trị gia tăng thấp, sử dụng nhiều lao động, công nghệ chưa cao, tỉ lệ nội địa hóa còn thấp.
Quy mô tài sản mặc dù tăng nhưng tốc độ tăng của nợ phải trả cao hơn tốc độ tăng của vốn chủ sở hữu cho thấy sự mở rộng của tài sản đến từ các khoản nợ nhiều hơn từ nguồn vốn của nhà đầu tư.
"Doanh nghiệp FDI đã góp phần tăng trưởng kinh tế, tăng thu ngân sách nhưng số nộp ngân sách có tốc độ tăng chậm hơn so với tốc độ tăng của nguồn vốn, doanh thu, lợi nhuận sau thuế cho thấy mức đóng góp vào ngân sách nhà nước chưa thực sự tương xứng với mức đầu tư và kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp FDI" - Bộ Tài chính nhấn mạnh.
Trên cơ sở đánh giá tình hình sức khỏe tài chính doanh nghiệp FDI năm 2021, Bộ Tài chính đã kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần phải thu hút có chọn lọc, đánh giá hiệu quả đầu tư để nâng cao chất lượng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.
Bộ Công Thương cần tiếp tục có giải pháp để tăng tỉ trọng của các ngành kinh tế, sản xuất nội địa hóa, công nghệ cao thay cho công nghiệp lắp ráp, gia công.