Quyết định trên được đưa ra để ứng phó với tình trạng lượng hàng tồn kho đạt mức cao kỷ lục vào đầu tháng 2/2025, gấp gần 9 lần so với mục tiêu của chính phủ, cũng như nhu cầu quốc tế ngày càng gia tăng, đồng thời báo hiệu sự thay đổi lớn trong chiến lược thương mại và an ninh lương thực của Ấn Độ.
Việc nối lại xuất khẩu gạo 100% tấm của Ấn Độ sẽ cho phép các nước nghèo ở châu Phi đảm bảo nguồn cung ngũ cốc với giá thấp hơn, đồng thời hỗ trợ những nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi và ethanol châu Á phụ thuộc vào loại gạo này.
Tháng 9/2022, Ấn Độ đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm và sau đó áp dụng biện pháp hạn chế xuất khẩu tất cả các loại gạo khác vào năm 2023 sau khi lượng mưa thấp làm dấy lên lo ngại về sản lượng. Tuy nhiên, trong bối cảnh tình hình cung ứng được cải thiện sau khi thu hoạch được vụ mùa kỷ lục, Ấn Độ đã dỡ bỏ biện pháp hạn chế xuất khẩu đối với tất cả các sản phẩm gạo ngoại trừ loại 100% tấm.
Chủ tịch Hiệp hội xuất khẩu gạo Ấn Độ (REA) B.V. Krishna Rao chia sẻ: "Giờ đây, khi xuất khẩu gạo tấm được phép, chúng tôi dự kiến xuất khẩu khoảng 2 triệu tấn loại này vào năm 2025".
Năm 2022, Ấn Độ đã xuất khẩu 3,9 triệu tấn gạo tấm, chủ yếu sang Trung Quốc để làm thức ăn chăn nuôi và sang các nước châu Phi như Senegal và Djibouti để tiêu dùng.
Liên quan đến giá gạo , giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đang ở mức thấp hơn nhiều so với các thị trường khác.
Theo số liệu của Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), giá gạo xuất khẩu ngày 7/3 của Việt Nam loại 5% tấm ở mức 389 USD/tấn (cùng loại này Thái Lan đạt 411 USD/tấn, Ấn Độ đạt 405 USD/tấn); loại 25% tấm của Việt Nam đạt 364 USD/tấn (Thái Lan đạt 390 USD/tấn, Ấn Độ đạt 388 USD/tấn); loại 100% tấm của Việt Nam ở mức 307 USD/tấn (Thái Lan đạt 356 USD/tấn).