Dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp 2 năm qua khiến sức mua thấp, giá nguyên vật liệu tăng cao. Qua đó, biên lợi nhuận Vinamilk ( HoSE: VNM ) ngày càng giảm từ mức trên 46% về 42,5% tính đến quý IV/2021. Đồng thời, lợi nhuận công ty sữa lớn nhất Việt Nam cũng ghi nhận giảm 5,3% trong năm qua xuống 10.632 tỷ đồng.
Trong khi đó, Mộc Châu Milk ( UPCoM: MCM ) báo cáo doanh thu thuần 2021 đạt 2.926 tỷ đồng, tăng 3,6%; lợi nhuận sau thuế 319 tỷ đồng, tăng 13,7% so với năm trước nhờ doanh thu tài chính tăng mạnh (lãi tiền gửi).
Ngược lại, Sữa Quốc Tế ( UPCoM: IDP ) đạt kết quả vượt trội. Doanh thu tăng 26% lên 4.827 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế tăng 64% đạt 823 tỷ đồng, ghi nhận mức kỷ lục trong hoạt động kinh doanh. Không chỉ vậy, biên lợi nhuận gộp Sữa Quốc Tế cũng vượt qua Vinamilk và đạt 44,5% vào quý cuối năm 2021.
Đơn vị: %
Trước diễn biến này, tại kỳ họp ĐHĐCĐ thường niên sáng ngày 30/3 của Mộc Châu Milk, cổ đông lo ngại doanh nghiệp bị mất thị phần trước sự bứt phá của đối thủ và thắc mắc kết quả kinh doanh trái ngược.
Trả lời cổ đông, bà Mai Kiều Liên – Chủ tịch Mộc Châu Milk, Tổng giám đốc Vinamilk cho rằng đây là sự so sánh khập khiễng. Trước tiên, phải xem xét nguyên liệu đầu vào, sản phẩm của 2 đơn vị là gì. Nguyên liệu của Mộc Châu Milk là sữa tươi mua từ người nông dân. Doanh nghiệp không thể vì lợi nhuận cao mà giảm giá mua, giảm lợi nhuận người nông dân xuống.
“Trên thế giới, doanh nghiệp có thể khi giá lên tính lên và giá xuống tính xuống với người nông dân. Nhưng Mộc Châu Milk không làm được và đã cam kết cũng như gắn bó hộ nông dân hơn 60 năm nay. Giá sữa tươi Mộc Châu Milk mua của nông dân luôn cao hơn thế giới, nếu mua với giá bằng thì lợi nhuận tốt hơn nhiều. Do vậy, trong định hướng xuyên suốt, doanh nghiệp đưa ra giải pháp tăng năng suất để hạ giá thành, cố gắng cho người nông dân có lợi nhuận hợp lý để tái đầu tư và nhà máy sản xuất với chất lượng quốc tế”, bà Liên nói.
Vấn đề thứ 2, doanh nghiệp cùng ngành tăng lợi nhuận rất nhanh nhờ đi đúng hướng, nhắm vào thị trường ngách. Tuy nhiên, bà Liên cho rằng khi xem lại kế hoạch kinh doanh năm nay của đơn vị này thì doanh thu tăng nhưng lợi nhuận giảm rất mạnh.
Theo tài liệu họp ĐHĐCĐ thường niên, Sữa Quốc Tế đề ra mục tiêu doanh thu tăng 14% lên 5.500 tỷ đồng nhưng lợi nhuận sau thuế giảm 45% về 452 tỷ đồng. Mức kế hoạch lợi nhuận này thậm chí còn thấp hơn kế hoạch 2021 và thực hiện 2020.
Đơn vị: tỷ đồng |
Tổng giám đốc Vinamilk cho rằng Mộc Châu không cần làm theo doanh nghiệp bạn, tức giảm lợi nhuận để giành thị phần. Mộc Châu Milk trung thành với con đường phát triển vùng nguyên liệu. Việt Nam vốn có điều kiện thổ nhưỡng không phù hợp chăn nuôi bò sữa, từ chỗ 100% nhập khẩu sữa nguyên liệu thì hiện nay bà con nông dân đã có kinh nghiệm trong chăn nuôi bò. Với vùng nguyên liệu của Vinamilk, Mộc Châu Milk và của người nông dân, Việt Nam đã giảm nhập khẩu sữa từ nước ngoài rất nhiều.
“Mộc Châu Milk vẫn giữ định hướng sản xuất sữa từ nguyên liệu mua của hộ nông dân, có thể năm nay khó khăn nhưng năm sau sẽ tốt, đây là định hướng nhiều năm của doanh nghiệp” bà Liên khẳng định.
Với năm 2022, Tổng giám đốc Vinamilk đánh giá sẽ càng khó khăn hơn nữa, ngành sữa là ngành chịu ảnh hưởng lớn nhất khi giá nguyên vật liệu, thực phẩm, nông sản tăng cao. Sữa bò tươi chịu ảnh hưởng của giá thức ăn gia súc, đặc biệt là thức ăn tinh tăng 40-45%, mức tăng này diễn ra trên toàn thế giới. Cùng với đó, giá bao bì cũng tăng rất mạnh. Chiến tranh Nga – Ukraine, giá dầu tăng cao, chuỗi cung ứng bị đứt gãy khiến giá cước vận chuyển tăng cao lên mức chưa từng có.
Trong bối cảnh đó, ban lãnh đạo Mộc Châu Milk đề ra kế hoạch tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận ngang với mức tăng trưởng GDP chung của nền kinh tế. Cụ thể, doanh thu thuần tăng 6,7% lên 3.122 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế tăng 7,6% lên 343,5 tỷ đồng. Doanh nghiệp sẽ tập trung vào phát triển thị trường miền Bắc, nơi vốn đã tạo được chỗ đứng vững chắc về thương hiệu, thị phần.
Với công ty mẹ Vinamilk, theo báo cáo thường niên 2022, công ty đặt mục tiêu tổng doanh thu năm 2022 tăng gần 5% lên 64.070 tỷ đồng. Lợi nhuận trước thuế dự kiến ở mức 12.000 tỷ đồng, giảm hơn 7% so với kết quả đạt được năm 2021. Nếu không thể vượt kế hoạch, 2022 sẽ là năm thứ 2 liên tiếp doanh nghiệp có lợi nhuận giảm và về mức thấp nhất trong vòng 5 năm.