Để đến được với bà con bản Pú Chứn, phóng viên báo điện tử DANVIET.VN phải mất hàng giờ đồng hồ băng rừng, vượt núi. Đường lên bản Pú Chứn ngoằn ngoèo và có những đoạn dốc dài, nguy hiểm như bắc thang lên trời. Nếu sơ sẩy một chút là tai nạn như chơi. Bởi con đường chỉ rộng khoảng 1m, toàn đá là đá.
Nắng nóng kéo dài khiến cuộc sống người dân Pú Chứn bị đảo lộn vì thiếu nước sinh hoạt.
Khoảng 30 phút đi như rùa bò trên con đường độc đạo được bao bọc bởi những dãy núi đá vôi trùng trùng điệp điệp, chúng tôi có mặt tại Pú Chứn. Đường đi đã khổ nhưng cuộc sống các hộ dân “ở ẩn” nơi đây còn khổ gấp bội vì cảnh thiếu nước sinh hoạt đang diễn ra ngày càng trầm trọng.
Những hố tích nước “khổng lồ” cạn trơ đáy
Theo tìm hiểu của chúng tôi, Pú Chứn vốn là vùng đất “chó ăn đá, gà ăn sỏi”. Cụm I, bản Pú Chứn có 15 hộ dân sinh sống thì duy nhất hộ ông Trưởng bản không phải là hộ nghèo. Từ lâu, nơi đây không có lấy một mó nước để uống. Để tồn tại được ở đây, hàng chục năm qua, các hộ dân cùng hợp sức lại đào nên những hố tích nước mưa “khổng lồ” để phục vụ sinh hoạt.
Những hố tích nước của người dân Pú Chứn cạn trơ đáy.
Chia sẻ với phóng viên báo điện tử DANVIET.VN, ông Mua Sáu Chía, sinh năm 1948, ngao ngán bảo: “Tôi sống ở đây gần 70 năm nay, chưa có năm nào lại thiếu nước trầm như năm nay. Nắng nóng kéo dài liên miên hàng tháng trời, không có lấy một giọt mưa. Những hố tích nước mưa của bà con cạn trơ đáy, đất nứt nẻ. Người dân chúng tôi phải chắt chiu dành dụm từng giọt nước một”.
Theo anh Mùa Khua Cá, do không có lấy một mó nước để sinh hoạt nên các cụ ngày xưa sinh sống tại đây chỉ biết đào những hỗ nước “khổng lồ” để tích nước mưa. Mùa mưa đến, những chiếc hố này tích đầy nước cũng đủ cho người dân dùng nửa năm. Nhưng từ trước Tết đến giờ không có mưa, hố tích nước của các hộ dân ở đây đều cạn kiệt.
Người dân chấp nhận sử dụng lượng nước vàng khè còn sót lại trong hố.
“Chưa năm nào bà con lại thiếu nước trầm trọng như năm nay. Chúng tôi có thể thiếu điện, thiếu gạo ăn nhưng thiếu nước uống làm sao sống được đây”, anh Cá giãi bày.
Nguy hiểm rình rập… nguồn nước mất vệ sinh
Cùng ông Chía đi xem các hố nước tích nước mưa - nơi cung cấp nước uống hàng chục năm qua cho 15 hộ dân nơi đây. Chúng tôi không khỏi giật mình bởi đó là những chiếc hố tích nước “khổng lồ” sâu và rộng từ 3 - 4m. Tiềm ẩn nguy hiểm rình rập đến tính mạng người dân đi lấy nước, đặc biệt là người già và trẻ em.
Vẻ mặt phấn khởi của người dân khi múc được những giọt nước trong veo còn sót lại dưới những hố tích nước.
Theo quan sát của phóng viên DANVIET.VN, bề mặt những chiếc hố tích nước “khổng lồ” này chỉ được che đậy sơ sài bằng những tấm ván gỗ, giát tre, thanh gỗ đã mục. Xung quanh không có lấy một rào chắn.
Nói về sự nguy hiểm của những chiếc hố tích nước, anh Mua Nỏ Thào – Trưởng bản Pú Chứn, cho biết: Biết những chiếc hố này tiềm ẩn nguy hiểm rình rập nên trong các cuộc họp bản, chúng tôi đã quán triệt tới các hộ dân không được cho người già, trẻ em đi lấy nước.
Những hố tích nước sâu hun hút tiềm ẩn nguy hiểm cho người dân và gia súc, gia cầm.
Anh Thào cho biết thêm: Gia súc, gia cầm đều đã bị rơi xuống những chiếc hố này. Con nào may mắn được người dân phát hiện và cứu được thì sống. Còn việc chuột, dúi, rắn chết trong hố là chuyện hết sức bình thường. Người dân cũng nhận thức được rằng uống thứ nước có động vật chết là mất vệ sinh và không an toàn nhưng không còn cách nào khác nên bà con đành chấp nhận.
Người dân bản Pú Chứn mong muốn Đảng, Nhà nước xây dựng thêm bể chứa nước mưa để đáp ứng cuộc sống thiết yếu.
“Nguyện vọng của người dân chúng tôi không có gì khác ngoài mong muốn được Đảng và Nhà nước quan tâm xây dựng các bể chứa nước để khắc phục được những khó khăn trên. Không có cái khổ nào bằng thiếu nước sinh hoạt. Hàng chục năm qua, bà con đã đề nghị rất nhiều lần nhưng đến nay vẫn bặt vô âm tín” – anh Thào bày tỏ.
Đi hàng chục cây số “xin” nước
Anh Mua Khua Cá bộc bạch: Để có nước sinh hoạt, tôi và nhiều hộ dân nghèo tại đây phải bán con lợn, con gà lấy tiền mua xăng đi hàng chục cây số xin nước ở các bản khác. Nếu cứ tình trạng khát nước như này, mấy tháng nữa chắc lợn, gà người dân cũng đi hết. Nghèo lại hoàn nghèo.
Bà con bản Pú Chứn phải đi hàng chục cây số để xin nước sinh hoạt.
Đang cặm cụi cúi múc từng gáo nước vàng khè còn sót lại dưới đáy từ cái hố nước sâu hun hút đổ vào can 20 lít, chị Vàng Thị Lúa nói: Hơn 2 tháng nay, 2 hố tích nước của gia đình tôi đã cạn trơ đấy. Hôm nay, chồng đi vắng. Tôi xin ông bà ra hố múc vài gáo nước về nấu cơm cho các con ăn. Nước này đục lắm. Để dùng được, tôi đổ ra chậu đợi hàng tiếng đồng hồ bùn lắng xuống rồi múc lấy phần trên dùng thôi.
Những con đường đất gồ ghề gây khó khăn cho quá trình chở nước của bà con.
Những ngày này, cuộc sống của hàng chục hộ dân ở cụm I, bản Pú Chứn đang bị đảo lộn vì thiếu nước sinh hoạt. Theo Trưởng bản Pú Chứn: Để có nước đảm bảo nhu cầu ăn, uống chưa nói đến tắm, giặt, tôi và bà con phải đi hàng chục cây số xuống xin nước ở các bản vùng thấp. Người nào quen biết thì xin được. Người nào không quen biết thì xuống chở nước suối Nặm Nhứ về dùng.
Để có nước sạch dùng, các hộ dân bản Pú Chứn phải mất hàng tiếng đồng hồ ngược, xuống dốc chở nước.
“Không có nước sinh hoạt ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống sinh hoạt của người dân. Đi làm nương cũng chẳng được ở nhà cũng chẳng xong. Chúng tôi ngày nào cũng phải bỏ ra vài chục nghìn mua xăng đi chở từ 3 – 4 chuyến nước mới đủ dùng. Nhà đã nghèo rồi lại càng nghèo thêm” – ông Thào lắc đầu nói.
Vậy, giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu nước sinh hoạt trầm trọng tại bản Pú Chứn như thế nào; cấp ủy, chính quyền địa phương nói gì, phóng viên DANVIET.VN sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.