Nhu cầu đối với tiền kỹ thuật số tại một số quốc gia đã gia tăng đáng kể trong bối cảnh đại dịch Covid-19 bùng nổ trên khắp thế giới. Khối lượng Bitcoin trong giao dịch ngang hàng (peer-to-peer) tại Argentina, Chile, Venezuela và Morocco đã đạt đỉnh trong vài tuần qua, đánh dấu mức cao nhất trong lịch sử.
Các báo cáo khác chỉ ra rằng lượng truy cập trên các sàn giao dịch tập trung đã đạt mức cao nhất trong vài tuần vừa rồi. Một số nền tảng giao dịch lớn như Kraken hay Coinbase đã bắt đầu tuyển dụng thời vụ do sự quan tâm của khách hàng gia tăng.
Câu hỏi được đặt ra là vì sao mọi người có xu hướng giao dịch tiền ảo nhiều hơn giữa bối cảnh phong tỏa trên toàn cầu và xu hướng này xuất hiện rõ ràng nhất ở đâu.
Covid-19 kéo theo một đợt bán tháo lớn
Giống như bất kỳ ngành công nghiệp nào khác trên thế giới, thị trường tiền kỹ thuật số cũng không tránh khỏi sự ảnh hưởng từ đại dịch. Tuy nhiên, những gì mà vi rút Corona mang đến cho lĩnh vực này không hoàn toàn tiêu cực.
Giá Bitcoin đã giảm mạnh vào tháng 3 nhưng hiện đã quay trở lại mức trước khi sụt giảm. Tình trạng thay đổi này là điển hình giữa một cuộc khủng hoảng tài chính khi một số tài sản tăng, hoặc giảm trong một thời gian ngắn.
Jeff Dorman, Giám đốc đầu tư của công ty quản lý đầu tư định hướng tiền kỹ thuật số Arca, nhận định trong vài tuần đầu tiên của cuộc khủng hoảng tài chính, dựa trên tính thanh khoản hoặc khả năng thanh toán, các nhà đầu tư thường vội vàng bán mọi thứ họ không thực sự tin tưởng và sau đó mua bất cứ thứ gì tin tưởng trong vài tuần tiếp theo.
Thời gian còn lại, các nhà đầu tư sẽ ngồi chờ quyết định rõ ràng hơn để cải thiện.
Một điều nghịch lý là vi rút đã mang đến nhiều cơ hội hơn cho những công ty về tiền ảo như sàn giao dịch Kraken có trụ sở tại Mỹ. Sàn này gần đây đã bổ sung hơn 100 cơ hội việc làm do nhu cầu từ khách hàng gia tăng.
Coinbase có trụ sở tại San Francisco cũng đang thuê thêm người tại hàng loạt văn phòng ở Mỹ, châu Âu và châu Á. Doanh nghiệp này đang tăng tốc và hướng tới chiến lược của năm 2020 bất chấp một cuộc khủng hoảng kinh tế có thể diễn ra sắp tới. Doanh nghiệp này đã ghi nhận tới 1,3 tỷ USD tiền gửi trong ví chỉ trong một ngày ngay giữa bối cảnh thị trường suy giảm mạnh vào tháng 3.
Brian Armstrong, CEO của Coinbase, cho rằng tiền kỹ thuật số có thể trở thành yếu tố chính của hệ thống tài chính hậu Covid-19.
Nhưng không phải chỉ có Coinbase chứng kiến một khối lượng khổng lồ vào ngày 12/3 khi Bitcoin sụt giảm gần 50% - ngày được mệnh danh là Thứ Năm đen tối. Trong những giờ cao điểm của đợt bán tháo, Bitfinex đã xử lý tới gần 12 triệu USD giá trị giao dịch trên mỗi phút.
Kim Grauer, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu của công ty phân tích chuỗi khối và tiền kỹ thuật số Chainalysis, cho biết rằng các sàn giao dịch tiền ảo đang chứng kiến dòng chảy Bitcoin lớn nhất từ trước đến nay. Lượng bán cao hơn nhiều lần trong giai đoạn 12 – 13/3 đã khiến giá sụt giảm và áp lực này hiện giảm dần.
Theo dữ liệu Chainalysis cung cấp cho Cointelegraph, tổng số hoạt động trên chuỗi đối với tất cả tài sản trong trung tuần tháng 3 lên tới 44 tỷ USD và khối lượng đã dần được bình thường hóa trong tháng 4.
John Todaro, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tại TradeBlock, cho biết khối lượng giao dịch trao đổi đã đạt đỉnh của vài năm trong giai đoạn đầu của đợt bán tháo nhờ vào việc giá sụt giảm.
Ông John Todaro cũng cho biết thêm tình hình trên được ghi nhận trên nhiều thị trường và tại Mỹ, một số ngân hàng đầu tư đã chứng kiến khối lượng giao dịch cao nhất trong năm. Kể từ đầu tháng 3, hoạt động giao dịch trao đổi đã giảm dần do mức giá dần trở nên ổn định.
Xu hướng đô la hóa
Theo ông John Todaro, các đồng tiền kỹ thuật số có mức giá ổn định và được gắn với các loại tài sản cố định (stablecoin) là một lại tài sản đặc biệt phổ biến trong thời gian này. Đây là khu vực chứng kiến sự gia tăng về khối lượng giao dịch và nhiều khả năng, nhu cầu cao do những đồng tiền này cung cấp giá trị liên quan đến USD.
Chia sẻ đồng quan điểm, Kim Grauer, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu của công ty phân tích chuỗi khối và tiền kỹ thuật số Chainalysis, cho biết đã có một sự chuyển dịch tới các đồng stablecoin trong vòng 1 - 2 tháng qua. Vị này cũng nhấn mạnh rằng đồng USD vẫn có sự tin cậy hơn so với Bitcoin, bất chấp những chỉ trích gần đây liên quan đến việc in thêm tiền của Cục Dự trữ liên bang.
"Chúng tôi cho rằng sự ổn định của đồng USD là điều hấp dẫn và được xem là khoản đầu tư ổn định hơn. Nếu thấy một động thái có hệ thống đối với Bitcoin trong những thời điểm không chắc chắn thì đó sẽ là bằng chứng thêm cho việc Bitcoin cũng được xem là một loại lưu trữ tài sản đáng tin cậy, hoặc ít nhất là tin cậy hơn các lựa chọn khác có sẵn", Kim Grauer chia sẻ.
Jack Purdy, nhà phân tích tại công ty nghiên cứu tiền ảo Messari, cho rằng đồng USD sẽ thậm chí trở nên phổ biến hơn nếu có điều gì xảy ra. Xu hướng lớn nhất là đô la hóa từng được thấy tại các thị trường truyền thống giờ đây đã hiện diện tại thị trường tiền kỹ thuật số.
Các quốc gia đang phát triển và nhiều thách thức có thể phụ thuộc nhiều hơn vào tiền kỹ thuật số
Việc người dân thật sự giao dịch tiền ảo nhiều hơn trong thời gian phong tỏa có thể đúng tại một số quốc gia. Ví dụ như Nga đã chứng kiến lưu lượng truy cập trên các sàn giao dịch điện tử tăng gần 5m6% trong tuần cuối cùng của tháng 3 so với mức trung bình của tháng 2.
Đáng chú ý, lượng truy cập gia tăng trùng với tuần đầu tiên không đi làm tại nước Nga trong nỗ lực kiềm chế sự bùng phát của Covid-19 tại quốc gia này.
Tuy nhiên, việc thiếu dữ liệu trao đổi tiền ảo tại các quốc gia khác khiến cho xu hướng giao dịch nhiều hơn của người dân chưa thể xác định.
Dữ liệu từ Coinbase và các sàn giao dịch khác dường như cho thấy mọi người đang tích cực giao dịch vì giá giảm vào Thứ Năm đen tối thay vì sự bùng phát của vi rút.
Tại các quốc gia đang phát triển, tình hình có vẻ khác. Theo dữ liệu thu thập từ LocalBitcoins, nền tảng giao dịch Bitcoin ngang hàng phổ biến, khối lượng giao dịch Bitcoin gần đây đã đạt đỉnh tại một số quốc gia như Argentina, Morocco và Venezuela.
Cụ thể, khối lượng LocalBitcoins tại Chile đã đạt kỷ lục mới với hơn 330 triệu peso Chile trong tuần kết thúc vào ngày 4/4. Tại Argentina, khối lượng mua Bitcoin hàng tuần bằng tiền địa phương đã tăng vọt 1.028% kể từ tháng 1/2018. Venezuela cũng chứng kiến kỷ lục mới khi khối lượng hàng tuần của Bitcoin tương đương hơn 722 tỷ bolivar Venezuela trong tuần kết thúc vào ngày 25/4.
Không chỉ tại Mỹ Latin, giao dịch Bitcoin ngang hàng tại Morocco cũng đạt đỉnh vào đầu tháng 4.
Tất cả quốc gia trên đều có một điểm chung là nền kinh tế không ổn định hoặc đang bị thách thức.
Venezuela sa lầy trong sự bất ổn chính trị, kinh tế và người đứng đầu nước này dường như không thể tung ra một đồng tiền kỹ thuật số của quốc gia.
Argentina đối mặt với khả năng vỡ nợ 65 tỷ USD trong khi Chile, một trong những quốc gia giàu có nhất khu vực Nam Mỹ, đang chứng kiến nền kinh tế suy yếu do các lệnh phong tỏa.
Morocco cũng đứng trước nguy cơ mất 2,89 tỷ USD trong nửa đầu năm 2020 do đại dịch.
Todaro tin rằng mọi người ở một số quốc gia đang chuyển sang tiền kỹ thuật số có lý do chính đáng. Tại những nơi vốn có sự bất ổn chính trị, đại dịch toàn cầu như Covid-19 đã tạo ra những ảnh hưởng lâu dài và đáng kể, và có thể thúc đẩy sự thay đổi trong chính quyền địa phương và quốc gia.
Điều này đã thật sự diễn ra trên thực tế. Bitcoin với vai trò tài sản trú ẩn an toàn đã hoạt động tốt tại Venezuela - nơi mà đồng nội tệ lạm phát với tốc độ nhanh đến mức người dân phải buộc tiêu tiền lương ngay khi vừa nhận được, hoặc nếu không họ sẽ bỏ lỡ cơ hội mua được thức ăn. Ngay cả khi sụt giảm mạnh, giá Bitcoin cũng khó có thể đến mức 10.000.000% lạm phát như đồng nội tệ của Venezuela suốt năm qua.
Todaro cho rằng những quốc gia có sự bất ổn chính trị dường như ngày càng chấp nhận rộng rãi hơn đối với Bitcoin và các loại tiền kỹ thuật số khác.
Tuy nhiên, bà Grauer, cho rằng hiện vẫn chưa thể đưa ra bất kỳ kết luận cụ thể nào bởi dữ liệu LocalBitcoins có thể không đủ để chứng minh.
Điều đáng lưu ý là dữ liệu từ LocalBitcoins chỉ cho thấy khối lượng giao dịch Bitcoin trong khi các stablecoin được chốt bằng USD cũng có giá trị tại các nền kinh tế đang phát triển.
Mặt khác, khá khó để trao đổi tiền ảo trực tuyến tại một số quốc gia như Venezuela trong bối cảnh các sàn giao dịch địa phương chỉ ưu tiên Bitcoin, Ether và một số đồng khác khi những đồng stablecoin gần như không có.
Tiền kỹ thuật số dần phổ biến dù theo cách nào
Ngay cả khi không tính đến khối lượng giao dịch, tiền ảo vẫn trở nên phổ biến trong thời gian bùng phát Covid-19, theo dữ liệu cung cấp bởi doanh nghiệp khởi nghiệp về quản lý tài chính và phân tích The Tie.
Kể từ đầu năm, khối lượng dòng trạng thái (tweet) trên trang Twitter nhắc đến Bitcoin trung bình 30 ngày đã tăng tới 16,5%
Trong khi lượng trò chuyện liên quan đến Bitcoin giảm sau ngày Thứ Năm đen tối, xu hướng này đang tăng tốc trở lại liên quan đến sự kiện sụt giảm công suất khai thác cố định sắp tới. Do đó, sự quan tâm đến Bitcoin trong năm 2020 đang tiến đến mức cao nhất từng được thấy, Joshua Frank, CEO của The Tie, chia sẻ.