Ngày 1-8, Bộ Công Thương đã công bố lấy ý kiến góp ý Dự thảo Thông tư quy định về sản phẩm, hàng hóa của Việt Nam và sản phẩm, hàng hóa sản xuất tại Việt Nam.
Theo đó, dự thảo thông tư đưa ra cách xác định hàng hoá được coi là hàng hóa của Việt Nam. Cụ thể, hàng hóa có xuất xứ thuần túy hoặc được sản xuất toàn bộ tại Việt Nam như: Cây trồng và các sản phẩm từ cây trồng được trồng và thu hoạch tại Việt Nam. Động vật sống được sinh ra và nuôi dưỡng tại Việt Nam. Các khoáng sản và các chất sản sinh tự nhiên được chiết xuất hoặc lấy ra từ đất, nước, đáy biển hoặc dưới đáy biển của Việt Nam…
Bên cạnh đó, hàng hóa có xuất xứ không thuần túy hoặc không được sản xuất toàn bộ tại Việt Nam nhưng trải qua công đoạn gia công, chế biến cuối cùng tại Việt Nam làm thay đổi cơ bản tính chất của hàng hóa theo quy định, thì vẫn được xem là hàng hóa của Việt Nam. Tiêu chí để xác định sẽ dựa vào hàm lượng giá trị gia tăng nội địa, trị giá nguyên liệu đầu vào có xuất xứ Việt Nam, trị giá nguyên liệu đầu vào không có xuất xứ Việt Nam, chi phí nhân công, chi phí nhà xưởng có liên quan đến quá trình sản xuất,…
Để xác định rõ hơn điều này, Bộ Công Thương đưa ra cụ thể từng mặt hàng để xác định tỉ lệ hàm lượng giá trị gia tăng nội địa. Đa phần các sản phẩm này có tỉ lệ hàm lượng giá trị gia tăng nội địa 30% vẫn được xem là hàng Made in Vietnam .
Các cơ quan chức năng đang vào cuộc vụ nghi vấn Asanzo là hàng Trung Quốc đội lốt Việt Nam.
Theo Bộ Công Thương , hiện nay Việt Nam đã ban hành nhiều quy định về xuất xứ hàng hóa , trong đó có việc như thế nào thì một sản phẩm được coi là có xuất xứ Việt Nam. Tuy nhiên, các quy định này mới chỉ áp dụng cho hàng xuất khẩu và hàng nhập khẩu, giúp hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế nhập khẩu theo cam kết tại các hiệp định thương mại tự do hoặc phục vụ các mục tiêu khác của quản lý ngoại thương. Với hàng hóa sản xuất, bao gồm cả sản xuất từ đầu vào nhập khẩu, và sau đó lưu thông trong nước, hiện chưa có quy định như thế nào thì được gắn nhãn "Sản phẩm của Việt Nam" hay "Sản xuất tại Việt Nam".
“Việc thiếu vắng các quy định về việc như thế nào thì một sản phẩm được coi là "Sản phẩm của Việt Nam" hay "Sản xuất tại Việt Nam" đã khiến nhiều tổ chức và cá nhân lúng túng khi muốn ghi chính xác nước xuất xứ trên nhãn sản phẩm theo quy định”- Bộ Công Thương nêu thực tế.
Bộ Công Thương cũng cho biết, một số mặt hàng dù chỉ trải qua các công đoạn gia công, lắp ráp, chế biến đơn giản tại Việt Nam nhưng cũng gắn nhãn "Sản xuất tại Việt Nam" khiến người tiêu dùng thắc mắc, thậm chí bức xúc nhưng các cơ quan chức năng lại không có căn cứ để phân xử...
“Các doanh nghiệp chân chính sẽ không phải đối diện với nguy cơ cáo buộc "gian lận xuất xứ", tránh được rủi ro kiện tụng và mất uy tín với người tiêu dùng. Ngoài ra, kết hợp với việc thực thi nghiêm túc Nghị định 43 tại cửa khẩu, Thông tư cũng sẽ giúp loại bỏ dần tình trạng hàng nhập khẩu nhập nhèm "đội lốt" hàng Việt Nam như đã rải rác xảy ra trong thời gian qua”- Bộ Công Thương thông tin.