Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân vừa ký văn bản số 288/BCT-ĐTLT gửi EVN. Trong văn bản này, Bộ Công Thương đề nghị EVN nghiên cứu, xây dựng cơ chế giá bán điện hai thành phần gồm giá công suất và giá điện năng để áp dụng cho khách hàng sử dụng điện.
Đồng thời xây dựng lộ trình áp dụng và đề xuất đối tượng khách hàng sử dụng điện áp dụng giá bán điện hai thành phần.
Trên cơ sở đề xuất về cơ chế và lựa chọn đối tượng khách hàng áp dụng giá bán điện hai thành phần, EVN thực hiện tính toán đối chứng, so sánh việc áp dụng giá bán điện theo hai thành phần với việc áp dụng giá bán điện theo biểu giá điện hiện hành quy định tại Quyết định số 2491/QĐ-BCT ngày 8/11/2023 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định về giá bán điện.
Đồng thời, Bộ Công Thương yêu cầu lấy ý kiến rộng rãi đối với cơ chế và lộ trình áp dụng giá bán điện hai thành phần theo đề xuất và nghiên cứu, đánh giá tác động đối việc thực hiện giá bán lẻ điện bình quân cũng như tác động tới các nhóm khách hàng sử dụng điện khi áp dụng cơ chế giá bán điện hai thành phần.
Cuối cùng, báo cáo tổng kết và đề xuất áp dụng cơ chế giá bán điện hai thành phần sau giai đoạn tính toán đổi chứng gửi về Bộ Công Thương đề nghiên cứu, trình Thủ tướng xem xét, quyết định.
Theo nhiều chuyên gia, việc áp dụng giá điện hai thành phần gồm giá công suất và giá điện năng đem lại lợi ích cho cả khách hàng và đảm bảo thu hồi được chi phí đầu tư của ngành điện. Hiện hầu hết các nước trong khu vực và trên thế giới đều áp dụng giá điện hai thành phần.
Việc áp dụng giá điện hai thành phần sẽ đưa ra tín hiệu đúng cho cả bên sản xuất điện và bên tiêu thụ điện để nâng cao hiệu quả kinh tế từ việc phân bổ và sử dụng nguồn lực hợp lý.
Theo đó, với việc áp dụng thêm thành phần giá công suất (đ/kWh hoặc đ/kVA) sẽ khuyến khích khách hàng sử dụng điện hiệu quả, góp phần nâng cao hệ số phụ tải điện và tiết kiệm được tiền điện, đồng thời giúp giảm việc đầu tư công suất nguồn và mở rộng lưới điện (giảm chi phí tránh được) đáp ứng nhu cầu điện cho khách hàng và thu hồi được chi phí đầu tư đối với khách hàng đăng ký công suất lớn nhưng sử dụng ít hơn so với mức công suất đã đăng ký.
Tại Việt Nam, hiện, các Ttổng công ty điện lực thuộc EVN đã triển khai áp dụng công tơ điện tử có khả năng đo công suất và điện năng đối với hầu hết các khách hàng sử dụng điện cho mục đích sản xuất, kinh doanh.
Việc triển khai giá bán điện theo công suất và điện năng là cần thiết nhằm đảm bảo giá điện tạo tín hiệu phản ánh đúng, đủ chi phí (về mặt công suất) tới khách hàng sử dụng điện, Theo đó khách hàng có cùng sản lượng điện sử dụng theo tháng (theo kWh) nhưng có hệ số phụ tải (load factor) thấp thì phải trả giá cao hơn khách hàng có hệ số phụ tải cao.
Tại thời điểm hiện tại, việc áp dụng giá điện hai thành phần mới ở bước nghiên cứu thí điểm với tính chất tính toán, nghiên cứu ứng dụng và không ảnh hưởng tới tiền điện của khách hàng sử dụng điện (do khách hàng vẫn tiếp tục trả tiền điện theo biểu giá điện hiện hành).