Văn phòng Chiến lược và Chính sách Thương mại của Thái Lan cho biết, xuất khẩu ô tô, máy tính và mạch điện của Thái Lan đang gặp rủi ro từ thỏa thuận thương mại và đầu tư của Việt Nam với EU.
Thái Lan hiện chưa có thỏa thuận thương mại tự do với EU. Liên minh châu Âu đã cắt quyền GPS của Thái Lan vào năm 2015, vì vậy tất cả các sản phẩm xuất khẩu của Thái Lan sang EU đều phải chịu thuế.
Chế độ thuế quan ưu đãi phổ cập (General System of Preference - GPS) là hệ thống ưu đãi về thuế quan của các nước công nghiệp phát triển dành cho một số mặt hàng nhất định mà họ nhập khẩu từ các nước đang phát triển.
Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA) và Hiệp định bảo vệ đầu tư EU-Việt Nam (EVIPA) đã được ký kết vào ngày 30/6/2019 tại Hà Nội với thời hạn hiệu lực vào năm 2019.
"FTA này là tham vọng và toàn diện nhất mà EU đã thực hiện với một quốc gia đang phát triển" -Bà Pimchanok Vonkorpon, Tổng Giám đốc Văn phòng Chiến lược và Chính sách Thương mại (TPSO) tại Bộ Thương mại, Thái Lan cho biết - "Vì vậy, Việt Nam có thể đạt được nhiều lợi thế và lợi ích hơn so với Thái Lan nhờ cả hai hiệp định".
Trong EVFTA, việc giảm thuế hải quan là hai chiều. Thuế nhập khẩu của Việt Nam sẽ giảm ngay cho 65% sản phẩm của EU, sau đó cho tất cả phần còn lại trong vòng 10 năm.
EU sẽ được giảm thuế đối với 71% sản phẩm của Việt Nam, phần còn lại sẽ được giảm thuế trong vòng bảy năm. "EVFTA bao gồm 99% sản phẩm xuất khẩu từ cả hai lãnh thổ", bà Pimchanok nói. Với EVIPA, EU sẽ giúp Việt Nam phát triển về đầu tư, thực thi pháp luật và minh bạch để thu hút dòng đầu tư.
Bà Pimchanok nhắc nhở các nhà cung cấp ô tô ở Thái Lan nên chuẩn bị cho khả năng rằng nhiều nhà sản xuất ô tô sẽ di dời các cơ sở sản xuất đến Việt Nam. "Ngành công nghiệp ô tô Thái Lan cần phải cải thiện hiệu quả và tăng tốc độ sản xuất xe thế hệ mới", bà nói.
Ngoài ra, chính phủ Việt Nam đã thi hành Nghị định 116 như một rào cản phi thuế quan đối với các sản phẩm ô tô do Thái Lan sản xuất. Bà Pimchanok cũng cho rằng máy tính, các linh kiện liên quan và mạch điện cũng phải đối mặt với việc di chuyển chuỗi cung ứng đến Việt Nam vì Việt Nam hiện đã đủ sức cạnh tranh để phát triển ngành công nghiệp điện tử của riêng mình.
Các lĩnh vực sản xuất khác ở Thái Lan có thể bị tác động bao gồm hàng may mặc/dệt may, đồ trang sức/phụ kiện, gạo và hải sản chế biến. Nhân công ở Việt Nam có mức lương thấp hơn Thái Lan. Văn phòng Chiến lược và Chính sách Thương mại sẽ giám sát tác động của hai hiệp định EU-Việt Nam, bà Pimchanok nói: "Thái Lan cần phát triển lao động lành nghề và áp dụng các công nghệ cũng như tích cực đổi mới để tăng thêm giá trị cho sản phẩm và duy trì khả năng cạnh tranh", bà nói.
Bà cũng lạc quan rằng EU sẽ sớm tham gia vào các cuộc đàm phán hiệp định tự do tương tự với Thái Lan, vì khối Liên minh châu Âu muốn tiếp cận với thuốc, xe hơi và đồ uống có cồn của thị trường Thái Lan.
Văn phòng Chiến lược và Chính sách Thương mại cũng nhận cho biết, giá trị thương mại Việt Nam-EU năm 2017 đứng ở mức 50,43 tỷ USD, tăng 11,6%. Việt Nam có thặng dư thương mại 26,17 tỷ USD. Còn giá trị thương mại Thái Lan-EU là 44,54 tỷ USD trong năm 2017, cũng tăng gần 11%. Nhưng Thái Lan chỉ có thặng dư thương mại 2,89 tỷ USD.