Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, căn cứ Luật Quy hoạch năm 2017 và các văn bản pháp luật có liên quan, Bộ Xây dựng được Thủ tướng Chính phủ giao tổ chức lập một trong các quy hoạch ngành quốc gia, đó là “Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050”.
Ngay sau khi nhiệm vụ Quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Xây dựng đã tích cực triển khai các nội dung công việc theo quy định: thành lập Ban Quản lý Quy hoạch; Tổ chức lập, thẩm định dự toán cho hoạt động Quy hoạch; Tổ chức đấu thầu lựa chọn đơn vị lập Quy hoạch; Thành lập Đoàn Công tác triển khai Khảo sát, thu thập thông tin về Quy hoạch; Tổ chức lấy ý kiến của các Bộ, ngành Trung ương và địa phương, các hiệp hội, doanh nghiệp, tổ chức họp lấy ý kiến của Hội đồng thẩm định.
Trên cơ sở tiếp thu các ý kiến nhận được và ý kiến của Hội đồng thẩm định, Bộ Xây dựng đã hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050” tại Quyết định số 1626/QĐ-TTg ngày 25/12/2023.
"Cơ bản tất cả các khu vực khoáng sản tại từng địa phương thuộc 6 vùng kinh tế trên cả nước đều được khoanh định tọa độ khép góc, xác định cụ thể diện tích, dự kiến tài nguyên, trữ lượng và công suất khai thác để thuận lợi cho công tác cấp giấy phép hoạt động khoáng sản; đồng thời được sắp xếp khoa học theo danh mục cho từng loại khoáng sản được phân theo mục đích sử dụng để thuận tiện cho việc quản lý, theo dõi, tra cứu và cập nhật thông tin trong quá trình thực hiện quy hoạch sau này", ông Sinh cho biết.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cũng cho biết, “Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050” được xây dựng nhằm mục tiêu: phát triển bền vững hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng , tương xứng với tiềm năng khoáng sản, đáp ứng tối đa nhu cầu nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng cho nền kinh tế, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường sinh thái, cảnh quan; hình thành ngành khai thác, chế biến khoáng sản làm vật liệu xây dựng tập trung, đồng bộ, hiệu quả với công nghệ tiên tiến, thiết bị hiện đại, phù hợp với xu thế của thế giới.
Bộ Xây dựng cho biết, các khu vực, mỏ khoáng sản đã và đang thực hiện ở thời kỳ trước đã được rà soát và cập nhật có chọn lọc các thông tin, số liệu theo giấy phép thăm dò, giấy phép khai thác và quyết định phê duyệt trữ lượng được cơ quan có thẩm quyền cấp, phê duyệt vào quy hoạch này trên nguyên tắc tôn trọng và kế thừa các kết quả đã thực hiện thời kỳ trước; đảm bảo hài hòa giữa mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương với nhu cầu khoáng sản cung cấp cho các ngành công nghiệp và phù hợp với quy định pháp luật. đều được cập nhật.
Tất cả các khu vực khoáng sản đều được khoanh định tọa độ khép góc, xác định cụ thể diện tích, dự kiến tài nguyên, trữ lượng và công suất khai thác để thuận lợi cho công tác cấp giấy phép hoạt động khoáng sản; đồng thời được sắp xếp khoa học theo danh mục từng địa phương ở 6 vùng kinh tế cho từng loại khoáng sản được phân theo mục đích sử dụng để thuận tiện cho việc quản lý, theo dõi, tra cứu và cập nhật thông tin trong quá trình thực hiện quy hoạch sau này.
Ngoài ra, để khắc phục bất cập trong công tác cấp giấy phép hoạt động khoáng sản giai đoạn trước, công suất khai thác các khu vực khoáng sản trong quy hoạch được xác định là con số tối đa cho phép (chưa bao gồm khoáng sản đi kèm), được xác định trên cơ sở kết quả phê duyệt trữ lượng của cơ quan có thẩm quyền và dự án đầu tư khai thác khoáng sản đã được phê duyệt theo quy định.
Bộ Xây dựng cũng cho biết, đối với việc chế biến và sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng yêu cầu các dự án đầu tư mới phải bảo đảm được nguồn nguyên liệu đủ trữ lượng và chất lượng phục vụ sản xuất, đặc biệt là các dự án sản xuất xi măng và vôi công nghiệp. Tăng cường nghiên cứu ứng dụng công nghệ tái chế, tái sử dụng phế thải của các ngành công nghiệp, nông nghiệp và các ngành khác làm nguyên liệu, nhiên liệu sản xuất vật liệu xây dựng , giảm sử dụng tài nguyên khoáng sản tự nhiên, giảm ô nhiễm môi trường.
Trên cơ sở tiềm năng tài nguyên khoáng sản đã điều tra, đánh giá và hiện trạng hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản, Quy hoạch đã phân tích các kịch bản phát triển, dự báo nhu cầu để xây dựng phương án quy hoạch nhằm khoanh định các khu vực khoáng sản đưa vào thăm dò - khai thác thời kỳ 2021-2030 và định hướng cho giai đoạn tầm nhìn đến 2050.
Theo đó, đã quy hoạch thăm dò 518 khu vực khoáng sản (KVKS) giai đoạn 2021 - 2030 và 177 KVKS giai đoạn tầm nhìn đến 2050; quy hoạch khai thác 774 KVKS giai đoạn 2021 - 2030 và 931 KVKS giai đoạn tầm nhìn đến 2050. Tổng tài nguyên, trữ lượng huy động vào quy hoạch là 26,6 tỷ tấn các loại khoáng sản và 2,25 tỷ m3 đá làm ốp lát.