Tại Hội thảo “Vốn ngân hàng góp phần thúc đẩy kinh tế tư nhân”, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, những chính sách của Đảng và Nhà nước nói chung và của NHNN nói riêng để thúc đẩy kinh tế tư nhân đã được quan tâm triển khai và xác định rất rõ từ rất nhiều năm.
Dẫn ví dụ, ông Tú thông tin, quá trình thực hiện ngay từ năm 2017, khi có Nghị quyết 10 và các chủ trương chính sách của các cấp lãnh đạo, xác định kinh tế tư nhân là động lực rất lớn của nền kinh tế.
Ngành Ngân hàng đã hỗ trợ vốn cho kinh tế tư nhân với dư nợ gần 7 triệu tỷ đồng trong tổng dư nợ của toàn nền kinh tế 15,8 triệu tỷ đồng (chiếm gần 44%).
Chỉ riêng trong năm 2024, doanh số cho vay đạt khoảng 23 triệu tỷ đồng, doanh số thu nợ khoảng gần 21 triệu tỷ đồng. Với lượng vốn chiếm 44% tổng dư nợ, doanh số cho vay với kinh tế tư nhân là rất lớn.
Phó Thống đốc thừa nhận: "Đành rằng việc phát triển kinh tế tư nhân còn có những vướng mắc, nhưng chất lượng tín dụng ở khu vực này lại tốt và cao hơn, độ rủi ro thấp, an toàn cao hơn. Đây cũng là nền tảng để ngành Ngân hàng tiếp tục đẩy mạnh tín dụng ngân hàng trong thời gian tới".
Về các giải pháp trong thời gian qua, phải kể đến ngành Ngân hàng đã có những chính sách giảm lãi suất, trong đó doanh nghiệp nhỏ và vừa được quy định là một trong năm đối tượng được hưởng lãi suất thấp nếu đủ điều kiện tiếp cận vốn vay. Đây là lợi thế rất lớn về lãi suất. Thời hạn cho vay, thời hạn trả nợ, thủ tục tiếp cận cũng có những điều kiện tốt hơn… Tất cả những điều đó cho thấy sự bình đẳng trong chính sách, cơ chế giữa doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân, chỉ có điều kiện tiếp cận là khác nhau.
Ví dụ trong nông nghiệp, nông thôn mà đa phần là các mô hình kinh tế nhỏ lẻ, kinh tế tập thể có nhiều chính sách ưu đãi. Gần đây nhất là Nghị quyết 55 và tới đây sẽ có nhiều chính sách thông thoáng hơn, cởi mở hơn nữa. Nền kinh tế thị trường có nhiều khác biệt, nhưng Việt Nam đã có những hỗ trợ kịp thời. Đó là tiềm năng và cơ hội của kinh tế tư nhân.
Trong thời gian tới, với sự phát triển của công nghệ, kinh tế sáng tạo, ngoài những hỗ trợ đã có, NHNN đã và đang có nghiên cứu để có những giải pháp mạnh hơn cho vốn vào kinh tế tư nhân; tổ chức nhiều hội thảo, tọa đàm để tăng sức tiếp cận của doanh nghiệp tư nhân với vốn ngân hàng nhiều hơn nữa.
Bản thân mỗi doanh nghiệp nhỏ và vừa nói riêng, kinh tế tư nhân nói chung, cũng phải tăng cường chia sẻ. Tổ chức tín dụng cũng cần có giải pháp để mối quan hệ cộng sinh này tốt hơn.
Tuy nhiên, theo ông Đào Minh Tú, mặc dù khu vực kinh tế tư nhân đã có sự phát triển mạnh mẽ, nhưng các doanh nghiệp vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Đặc biệt, quy mô của doanh nghiệp còn nhỏ, với chỉ 2% trong số các doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp lớn, trong khi phần lớn là doanh nghiệp nhỏ và vừa và doanh nghiệp siêu nhỏ.
Điều này dẫn đến hạn chế về tiềm lực tài chính và khả năng cạnh tranh. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến khả năng tiếp cận vốn của các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn còn gặp nhiều khó khăn.
Đề cập đến những khăn của doanh nghiệp tư nhân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam - ông Nguyễn Văn Thân bộc bạch: "Ở vùng khó khăn nào cũng thấy bóng dáng của doanh nghiệp tư nhân".
Dù vậy, không phủ nhận, ông Thân cho rằng, thời gian qua, ngành Ngân hàng đã luôn đồng hành cùng doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tỷ lệ dư nợ của doanh nghiệp có thể nói rất là cao.
"Dư nợ cao chứng tỏ các doanh nghiệp nhỏ và vừa đang phát triển", ông Thân khẳng định.
Đối với doanh nghiệp, ông Thân nhấn mạnh, cần phải nghĩ đến việc đảm bảo như thế nào để ngân hàng yên tâm cho vay?. Đồng thời, ông ủng hộ về những giải pháp để nâng tầm chất lượng dịch vụ cho vay của ngân hàng.
"Không còn cách nào khác là qua con đường khoa học công nghệ. Như Phó Thống đốc Đào Minh Tú vừa gợi ý, cho vay thì các doanh nghiệp cần liên kết với nhau. Đó là vấn đề trọng tâm", Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam nhấn mạnh.
Tuy nhiên, ông Thân cũng nhắc đến những bất cập. Cụ thể, về phía các ngân hàng thương mại, có hiện tượng là các nhà băng đang tập trung cho vay doanh nghiệp lớn.
"Cũng cần thông cảm bởi áp lực từ doanh thu tới các ngân hàng là rất lớn. Như vậy, doanh nghiệp nhỏ và vừa muốn vay cần tập trung vào liên kết thành một địa chỉ, thông qua Hiệp hội để giới thiệu các doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn tới ngân hàng.
Điều này mang lợi ích về mặt thời gian. Các ngân hàng cho vay cũng yên tâm hơn rất nhiều. Cần phải liên kết, sát cánh để Hiệp hội có thể giúp các doanh nghiệp. Có rất nhiều các phương án để doanh nghiệp huy động vốn, ngoài ngân hàng thì còn các quỹ… Nhưng vẫn cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa dễ tiếp cận hơn so với đi vay ở ngân hàng", ông Thân đề cập.