Việc nhanh chóng cắt đứt nguồn thu từ năng lượng thông qua các lệnh cấm vận dầu khí có thể khiến Moscow bị ảnh hưởng nặng nề. Nhưng các nhà lãnh đạo châu Âu đang tranh luận về cách tiếp cận theo từng giai đoạn, công khai thừa nhận sự phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng của Nga.
Các nhà lãnh đạo Đức, Anh và Hà Lan ngày 7/3 cho biết châu Âu quá phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng của Nga để có thể ngừng ngay lập tức việc nhập khẩu khí đốt như một phần của lệnh trừng phạt đối với Nga.
Xuất khẩu năng lượng là nguồn thu nhập chính của Nga. Ngày càng có nhiều lời kêu gọi cấm vận dầu khí nhằm gia tăng áp lực lên Điện Kremlin.
Tuy nhiên, Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết mặc dù Berlin ủng hộ các biện pháp cứng rắn chống lại Moscow, nguồn cung cấp năng lượng của Nga vẫn là "thiết yếu" cho cuộc sống hàng ngày ở châu Âu.
Ông nói trong một tuyên bố: "Nguồn cung cấp năng lượng cho hệ thống sưởi ấm, di chuyển, cung cấp điện và công nghiệp của châu Âu vào thời điểm hiện tại không thể được đảm bảo bằng cách khác".
Theo thống kê của chính phủ, Nga là nhà cung cấp khí đốt tự nhiên lớn nhất cho Đức, hiện chiếm 38% lượng nhập khẩu. Khí đốt chiếm khoảng 1/5 sản lượng điện của Đức.
Quy trình từng giai đoạn
Hôm 7/3, Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết việc cắt giảm sự phụ thuộc vào dầu khí của Nga là "điều đúng đắn nên làm". Tuy nhiên, quyết định này phải được thực hiện theo quá trình từng bước một.
Thủ tướng Anh trao đổi trong cuộc họp báo sau khi hội đàm với những người đồng cấp Hà Lan và Canada rằng: "Chúng tôi phải đảm bảo rằng chúng tôi có nguồn cung cấp thay thế. Một trong những điều chúng tôi đang xem xét là khả năng sử dụng nhiều hydrocacbon hơn".
Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã thông báo ngừng nhập khẩu dầu của Nga vào tuần trước. Tuy nhiên, Canada là nhà sản xuất dầu lớn thứ tư thế giới và nhập khẩu từ Nga tương đối không đáng kể.
Mặc dù Vương quốc Anh phụ thuộc ít hơn vào khí đốt của Nga so với các nước khác ở châu Âu, Thủ tướng Johnson nói rằng điều quan trọng là "mọi người đều đi theo cùng một hướng".
Ông nói: "Các quốc gia khác nhau có những sự phụ thuộc khác nhau, và chúng tôi phải lưu ý đến điều đó. Bạn không thể chỉ đơn giản là ngưng sử dụng dầu và khí đốt trong một sớm một chiều, kể cả từ Nga".
Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte nói trong cuộc họp báo rằng việc châu Âu "cai" năng lượng của Nga sẽ "mất thời gian". Đó cũng là một "thực tế đau đớn" rằng người dân châu Âu vẫn "phụ thuộc rất nhiều" vào khí đốt và dầu mỏ của Nga.
EU tìm kiếm các giải pháp thay thế Nga
Thủ tướng Đức Scholz cho biết sự phụ thuộc này là lý do tại sao châu Âu đã "cố tình miễn trừ" nguồn cung năng lượng của Nga khỏi các lệnh trừng phạt và cho phép các hoạt động thương mại trong lĩnh vực năng lượng tiếp tục.
Ông Scholz nói thêm rằng Đức và các đối tác ở EU đã làm việc "hết tốc lực" trong nhiều tháng để phát triển các giải pháp thay thế cho năng lượng của Nga. "Tuy nhiên, điều này không thể được thực hiện trong một sớm một chiều", ông nói.
Tuần trước, Đức cho biết họ sẽ thực hiện các bước để đa dạng hóa nguồn cung cấp năng lượng ngoài Nga. Đức cũng thông báo đơn đặt hàng trị giá 1,5 tỷ euro (1,6 tỷ USD) đối với khí đốt tự nhiên hóa lỏng không phải của Nga.
Tại hội nghị dự kiến diễn ra vào ngày 10/3 ở Pháp, các nhà lãnh đạo EU dự kiến sẽ tuyên bố "loại dần dần" việc nhập khẩu dầu và khí đốt từ Nga. Ủy ban châu Âu cũng dự kiến sẽ đưa ra một kế hoạch trong tuần này về việc giảm sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga.
Mỹ muốn hành động nhanh hơn
Đối với Mỹ, cách loại bỏ dần dần của châu Âu có thể quá chậm.
Washington đang thúc đẩy lệnh cấm nhập khẩu năng lượng của Nga ngay lập tức. Với tư cách là nhà sản xuất dầu khí lớn, Mỹ ít phụ thuộc vào các nguồn của Nga so với châu Âu.
Theo DW