Đó là bởi, từ năm ngoái, các công ty lớn bắt đầu đưa cổ phiếu Trung Quốc vào rổ chỉ số. Do đó, các quỹ đầu tư những chỉ số này, ví dụ Vanguard FTSE Emerging Markets, cũng rót tiền mạnh vào cổ phiếu hạng A giao dịch tại Thượng Hải và Thâm Quyến. Tuy nhiên, hiện tại, chính quyền Tổng thống Trump đang cân nhắc về việc đặt giới hạn đầu tư vào Trung Quốc cho các quỹ hưu trí của Mỹ.
1. Nhà đầu tư nắm giữ bao nhiêu cổ phần trong thị trường chứng khoán Trung Quốc?
Khoảng 207 tỷ USD và còn có xu hướng tăng lên, theo số liệu về sở hữu nước ngoài của các cổ phiếu hạng A do Bloomberg và PBOC biên soạn. Tiền mặt đổ vào thị trường 6,7 nghìn tỷ USD trong vài năm qua, khi Trung Quốc quyết định mở rộng cánh cửa của thị trường vốn, với các tài khoản nước ngoài hiện đang nắm giữ cổ phần lớn tương đương với các quỹ tương hỗ của Trung Quốc.
Động lực lớn ở đây đó là chiến lược đầu tư quản lý thụ động, điều đã trở thành một trong những cách phổ biến nhất để đầu tư vào cổ phiếu và trái phiếu trên toàn cầu. 3 chỉ số lớn là MSCI, Dow Jones và FTSE Russell đang đưa thêm các cổ phiếu hạng A vào các chỉ số hàng đầu, giúp nhiều nhà đầu tư có cơ hội tiếp cận với thị trường Trung Quốc.
2. Tại sao Trung Quốc lại "ở bên ngoài" quá lâu như vậy?
Trong 3 năm liền kể từ 2016, MSCI từng từ chối thương vụ thầu của Trung Quốc để đưa cổ phiếu vào chỉ số của các thị trường mới nổi, lấy lý do là mối lo ngại của nhà đầu tư. Những vấn đề khiến nhà đầu tư còn e ngại đó là sự kiểm soát của chính phủ Trung Quốc đối với thị trường tài chính (bao gồm cả những lần họ can thiệp vào lúc thị trường hoảng loạn), khả năng tiếp cận, đối đãi về thuế và lo lắng về khả năng đưa vốn vào và ra khỏi một quốc gia kiểm soát dòng vốn.
3. Điều gì đã thay đổi?
Khi phê duyệt vào tháng 6/2017, MSCI cho biết Trung Quốc đã cải thiện khả năng tiếp cận thị trường đối với các nhà quản lý tài sản toàn cầu, bằng cách cho phép nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phiếu niêm yết trên sàn Thâm Quyến và Nasdaq "phiên bản" Trung Quốc. Kể từ đó, FTSE Russell và S&P đã đưa Trung Quốc vào và đều tăng thị phần của các cổ phiếu đó trong các rổ chỉ số theo từng giai đoạn để giảm thiểu tác động đối với thị trường.
Tháng 2, MSCI cho biết họ sẽ nâng tỷ trọng đối với cổ phiếu Trung Quốc lên gấp 4 lần cho đến tháng 11. Tuy nhiên, chỉ có 3,3% chỉ số của thị trường mới nổi được phân bổ cho Trung Quốc.
4. Tại sao việc đưa vào rổ chỉ số của MSCI có ý nghĩa quan trọng?
MSCI là một trong những công ty cung cấp chỉ số lớn nhất trên thế giới, với khoảng 12 nghìn tỷ USD tài sản phân phối theo quy chuẩn các sản phẩm của họ. Theo thời gian, công ty này sẽ nắm giữ cả tài sản của Trung Quốc để đưa hàng tỷ USD vào thị trường vốn cổ phần lớn thứ 2 thế giới.
Đối với Trung Quốc, họ đã thực hiện những bước tiến trong cộng đồng tài chính toàn cầu. Các khoản đầu tư tư các nhà quản lý quỹ quốc tế cũng giúp Trung Quốc cân bằng tài khoản vốn và giảm sự phụ thuộc vào các nhà đầu tư nhỏ lẻ khó đoán.
5. Ý nghĩa đối với các nhà đầu tư
Các nhà quản lý tiền tệ trên toàn cầu từ lâu đã đầu tư vào các cổ phiếu Trung Quốc được niêm yết ở sàn New York và Hồng Kông, chẳng hạn như Alibaba và Tencent. Tuy nhiên, thị trường nội địa Trung Quốc hiện cũng mang đến cơ hội cho một nhóm lớn các nhà đầu tư được hưởng lợi từ một nền kinh tế định hướng tiêu dùng ngày càng phát triển.
6. Có bao nhiêu công ty Trung Quốc tham gia?
Khi MSCI hoàn thành việc nâng tỷ trọng vào tháng 11, sẽ có 235 cổ phiếu hàng A vốn hoá lớn và 168 cổ phiếu hạng A vốn hoá trung được đưa vào MSCI Emerging Market. Các công ty có vốn hoá lớn bao gồm nhà sản xuất rượu lớn nhất Trung Quốc Kweichow Moutai và nhà sản xuất camera giám sát Hangzhou Hikvision Digital Technology - công ty mới đây đã bị Mỹ đưa vào danh sách đen. Ngoài MSCI Emerging Market, các mã cổ phiếu này còn được đưa vào MSCI China Index và MSCI All Country World Index.
Trong khi đó, FTSE Russell đã đưa hơn 1.000 công ty Trung Quốc vào các rổ chỉ số chứng khoán toàn cầu từ tháng 6. S&P 500 thì cho biết họ sẽ đưa hơn 1.200 cổ phiếu hạng A vào các quỹ đang tham chiếu trên toàn cầu vào tháng 6.
7. Những nhà đầu tư lớn nhất của các công ty Trung Quốc
Các quỹ chỉ số theo dõi các thị trường mới nổi là nhà đầu tư lớn nhất. Ví dụ, chứng chỉ quỹ thị trường mới nổi của Vanguard - chỉ số lớn nhất theo dõi các nền kinh tế phát triển, nắm giữ cổ phiếu của hơn 1.800 công ty đại lục. Tính đến ngày 31/7, các công ty này chiếm khoảng 4,7% trong lượng phân bổ của quỹ.
8. Tại sao lại có mối lo ngại về chính trị?
Khi cuộc chiến thuế quan của Mỹ và Trung Quốc vẫn đang ở giai đoạn căng thẳng, các quan chức ở Washington đang tìm kiếm những cách thức mới để gây áp lực lên Bắc Kinh. Chính quyền ông Trump hiện đang xem xét về việc chặn dòng vốn đầu tư vào Trung Quốc từ các quỹ hưu trí của chính phủ.
Tháng 8, 2 thượng nghị sĩ đã chỉ trích Quỹ hưu trí tiết kiệm và đầu tư liên bang (FRTIB) vì quyết định năm 2017 trong việc chuyển chỉ số tham chiếu của mình sang một thước đo bao gồm cả Trung Quốc. Việc ngăn chặn hoặc giảm dòng tiền quốc tế vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sẽ gây tổn hại đến một thị trường chứng khoán mà trước đó đã chứng kiến 2 quý sụt giảm liên tiếp. Đây cũng sẽ là điều gây khó khăn cho các nhà cung cấp chỉ số và các quỹ theo dõi.