Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Hà Giang, khoảng 1 tuần nay, cam ở huyện Bắc Quang và Quang Bình trên địa bàn đã bị rụng ồ ạt, gây thiệt hại lớn cho bà con. Sở đã kiểm tra và báo cáo khẩn với UBND tỉnh về tình hình này, đồng thời kiến nghị một số giải pháp hỗ trợ.
Cụ thể, huyện Bắc Quang và Quang Bình là 2 địa phương thiệt hại nặng nhất. Trong đó, huyện Bắc Quang là 7.000 tấn và huyện Quang Bình khoảng 1.200-1.300 tấn. Nhiều hợp tác xã và các nhà vườn thiệt hại khoảng 30-40%, thậm chí có vườn lên đến 70%.
Theo ông Nguyễn Đức Vinh, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Giang, tại vùng trồng cam sành của hợp tác xã Anh Tài, huyện Bắc Quang tỉ lệ rụng bình quân ước khoảng 41%. Đối với các vườn cam có độ tuổi 6 - 10 năm, tỉ lệ rụng bình quân là 30%, có vườn rụng đến 70%. Ước số lượng cam bị rụng của HTX này tương đương 590 tấn.
Có những vườn cam rụng đến 70% quả đã đến vụ thu hoạch.
Theo Sở NN&PTNT tỉnh Hà Giang, nguyên nhân hàng đầu là do mưa lớn kéo dài, đồng thời kèm theo có sương muối. Đáng nói, ngay mùng 1 Tết Nguyên đán còn có mưa đá. Việc thay đổi thời tiết đột ngột làm cho quả cam bị sốc nước, qua kiểm tra cho thấy một số quả trên cây bị rạn vỏ gây nấm mốc làm cam bị thối và rụng.Tại vùng trồng cam sành của hợp tác xã cam VietGAP xã Vĩnh Hảo, huyện Bắc Quang tỉ lệ trung bình quân ước khoảng 40,3%, có vườn lên đến 70%, số lượng cam bị rụng tương đương 1.210 tấn... Báo cáo của Sở NN&PTNT Hà Giang cho thấy, tỷ lệ cam sành bị rụng trên địa bàn huyện Bắc Quang tính đến thời điểm ngày 12-2 ước khoảng 33,7%, và sẽ còn tiếp tục rụng trong những ngày tới.
Dự báo cam sẽ tiếp tục rụng trong những ngày tới.
Ngoài ra, do sức mua giảm vì tạm đóng cửa biên giới, xe vận chuyển hàng hóa 2 chiều không có nên người dân để nhiều quả trên cây. Bên cạnh đó, một số vườn tự để quả bán muộn với mục đích được giá cao. Sở NN&PTNT Hà Giang đề nghị UBND huyện Bắc Quang, Quang Bình chỉ đạo các chủ vườn khẩn trương dọn sạch toàn bộ số cam bị rụng và đào hố chôn xử lý bằng vôi và chế phẩm, sau đó vùi lấp kín để tránh ảnh hưởng đến môi trường. Thu hoạch theo hình thức tỉa quả theo cây để tránh gây áp lực về dinh dưỡng.
Trước tình trạng cam của bà con bị rụng la liệt, gây thiệt hại lớn, UBND tỉnh Hà Giang vừa có văn bản gửi UBND huyện Bắc Quang, Quang Bình, và các Sở Công Thương, NN&PTNT, Tài chính yêu cầu tập trung tiêu thụ cam và xử lý cam bị rụng cho nông dân. UBND tỉnh Hà Giang yêu cầu trực tiếp Chủ tịch UBND 2 huyện Bắc Quang và Quang Bình chịu trách nhiệm chủ động tìm kiếm thị trường và thực hiện các giải pháp để tiêu thụ sản phẩm cam cho người dân;
Riêng Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang được giao trách nhiệm làm đầu mối tiêu thụ sản phẩm cam vào Vinmart tiếp tục đẩy mạnh giải pháp để tiêu thụ sản phẩm cam vào thị trường này. Rà soát, tổng hợp chính xác diện tích, nguyên nhân cam bị rụng, trong đó cần làm rõ số lượng cam của những hộ tự có khả năng tiêu thụ, những hộ chờ đợi cam lên giá không cần đến sự hỗ trợ tiêu thụ của Nhà nước (để làm rõ trách nhiệm) gửi Sở NN&PTNT và Sở Công Thương trước ngày 25/2/2020.