Việc UBND tỉnh Lào Cai vừa đề xuất xây dựng cảng hàng không (CHK) Sa Pa ( sân bay Sa Pa ) tại xã Cam Cọn, huyện Bảo Yên đang gây nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều người băn khoăn về việc liệu có nên đầu tư 5.700 tỉ đồng làm CHK Sa Pa.
Công bố điều chỉnh quy hoạch chi tiết CHK Sa Pa đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 tại Lào Cai ngày 26-2-2016 - Ảnh: caa.gov.vn
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho biết ông rất ngạc nhiên trước đề xuất này của UBND tỉnh Lào Cai. Ông băn khoăn liệu đề xuất này đã được điều tra về nhu cầu thị trường hay chưa, bởi hiện Việt Nam đã có khá nhiều sân bay, trong đó nhiều sân bay cũng chưa sử dụng hết, có cả những sân bay được xây dựng trước năm 1975.
Chuyên gia kinh tế kỳ cựu này cho rằng phải tính toán kỹ về nhu cầu hành khách. Dự kiến luồng khách du lịch đến Sa Pa từ Hà Nội, Đà Nẵng, TP HCM hay từ nước ngoài vào? Liệu có sử dụng sân bay này một cách có hiệu quả được hay không?
Một chuyên gia hàng không nhận định nguồn khách chính cho sân bay Lào Cai chỉ có khách du lịch từ miền Nam ra phía Bắc và khách từ Vân Nam, Côn Minh (Trung Quốc) vào Lào Cai và đi tiếp vào nội địa Việt Nam. Tuy nhiên, ngay cả nguồn khách này cũng cần phải tìm hiểu và phân tích rất kỹ.
"Hiện nay, đã có đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, di chuyển bằng ô tô giữa Hà Nội và Lào Cai nhanh và rẻ, hành khách còn có thể ngắm phong cảnh dọc đường. Còn chặng bay sẽ thế nào? Tôi đề nghị cần đưa ra một hội đồng để thẩm định. Nói thật là tôi rất phân vân"- chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nói.
Về phía Bộ GTVT, trao đổi nhanh qua điện thoại, Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho rằng, để quyết định có đầu tư xây dựng dự án hay không và làm thế nào thì cần phải xem xét, nghiên cứu rất kỹ lưỡng, không thể vội vàng đưa ra kết luận.
Sân bay công suất 560.000 hành khách/năm?
Theo đề xuất của UBND tỉnh Lào Cai, CHK Sa Pa tại xã Cam Cọn, huyện Bảo Yên với quy mô sân bay dân dụng cấp 4C, sân bay quân sự cấp II với tổng vốn đầu tư hơn 5.700 tỉ đồng chưa bao gồm phí xây lắp trang thiết bị của Quốc phòng. Vị trí quy hoạch CHK Sa Pa cách TP Lào Cai 34 km, kết nối giao thông trực tiếp với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai. Tổng diện tích quy hoạch 261 ha.
Sân bay đã nằm trong quy hoạch mạng cảng hàng không tại Quyết định 236 phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch Phát triển GTVT hàng không giai đoạn đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 của Thủ tướng Chính phủ. Đây là CHK quốc nội được quy hoạch đầu tư xây dựng mới.
Trước đó, Cục Hàng không Việt Nam đã có kế hoạch đầu tư xây dựng 3 sân bay ở khu vực Tây Bắc là sân bay Nà Sản ở tỉnh Sơn La, sân bay Lai Châu và sân bay Lào Cai với tổng mức đầu tư hơn 9.813 tỉ đồng.
Đến năm 2030, sân bay Sa Pa sẽ là 1 trong 5 CHK quốc nội ở phía Bắc (Lai Châu, Điện Biên, Sa Pa, Nà Sản, Đồng Hới) được đưa vào khai thác sử dụng.
Theo phương án đầu tư được tỉnh đề xuất, dự án sẽ được phân kỳ đầu tư theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 (đến năm 2020) sẽ đầu tư 4.750 tỉ đồng (bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng cho cả dự án) xây dựng quy mô sân bay cấp 4C công suất 560.000 hành khách/năm và 600 tấn hàng/năm với 2 vị trí đỗ tàu bay, có thể khai thác các loại tàu A320, A321 và tương đương. Tiếp đó, giai đoạn 2 (đến năm 2030) sẽ đầu tư thêm 1.033 tỉ đồng nâng cấp để đạt công suất 1.585.000 hành khách/năm và 2.880 tấn hàng hóa/năm.
UBND tỉnh Lào Cai cũng đề xuất 2 phương án đầu tư. Theo phương án 1, Lào Cai đề nghị Bộ GTVT xây dựng toàn bộ cảng hàng không (sử dụng ngân sách nhà nước hay các nguồn vốn xã hội hoá để đầu tư). Phương án 2 là đầu tư theo hình thức xã hội hoá. Trong đó, tại giai đoạn 1, Lào Cai sẽ kêu gọi đầu tư kết hợp hỗ trợ từ ngân sách địa phương phần khu bay (bao gồm cả hạng mục san lấp mặt bằng, giải phóng mặt bằng và tái định cư) với tổng kinh phí khoảng hơn 2.800 tỉ đồng. Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) nghiên cứu đầu tư hạng mục quản lý bay với tổng kinh phí khoảng 160 tỉ đồng. Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) nghiên cứu đầu tư khu hàng không dân dụng với tổng kinh phí hơn 1.700 tỉ đồng. Còn giai đoạn 2 sẽ triển khai khi có nguồn lực và nhu cầu.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Đặng Xuân Phong, hiện hệ thống giao thông trên địa bàn tỉnh chỉ bao gồm đường bộ và đường sắt. Tuyến đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai mới hoàn thành nhưng còn hạn chế (mới chỉ 2 làn xe), năng lực vận tải chưa theo kịp đòi hỏi thực tiễn. Dự án CHK Sa Pa được triển khai đầu tư sẽ góp phần đa dạng hoá các phương thức vận tải, tạo động lực mới phát triển mạnh mẽ hơn nữa kinh tế - xã hội của tỉnh Lào Cai nói riêng và Tây Bắc nói chung.