Trong phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm tại phiên họp lần thứ 14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Nguyễn Trường Giang - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật băn khoăn việc bỏ sổ hộ khẩu giấy theo quy định là đúng nhưng thực tế đang có những vướng mắc.
Luật Cư trú 2020 thể hiện sổ hộ khẩu giá trị sử dụng đến hết ngày 31/12/2022. Nhưng theo phản ánh của cử tri, khi đến cơ quan công an làm thủ tục liên quan thì công an thu ngay sổ hộ khẩu giấy. Trong khi đó, công dân đến nhiều cơ quan Nhà nước khác vẫn yêu cầu mang theo sổ hộ khẩu giấy để đối chiếu, như nhập học, xin việc...
“Với sổ đã bị thu hồi, giải pháp tạm thời là đến công an xin giấy xác nhận có hiệu lực 6 tháng. Vậy rõ ràng chưa có sự kết nối liên thông trong sổ hổ khẩu, căn cước công dân với những cái cần thủ tục cơ quan nhà nước. Quy định 31/12/2022 sẽ bỏ hẳn sổ giấy, với tình trạng kết nối liên thông hiện nay thì việc này tôi cho là sẽ rối, gây khó khăn và tăng chi phí với công dân” – ông Nguyễn Trường Giang nêu vấn đề và cho rằng cần sự vào cuộc của Chính phủ để đẩy nhanh kết nối thông tin nhằm đảm bảo hiệu quả tối ưu.
Trước ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho rằng việc công an thu sổ hộ khẩu của người dân khi đến làm việc có lẽ là trường hợp cá biệt. “Bộ chưa có chủ trương thu sổ, thời điểm thực hiện là 31/12/2022. Nếu đại biểu có địa chỉ cụ thể thì chúng tôi sẽ kiểm tra chấn chỉnh” – ông Tô Lâm nói.
Về lộ trình xử lý các vấn đề liên quan, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết các bộ sẽ phối hợp rà soát các văn bản pháp luật liên quan để sửa đổi cho phù hợp. “Chúng tôi nhiều lần đề nghị Bộ GD-ĐT tinh thần là các cháu đến tuổi là được đi học, không vì hộ khẩu mà không được đến trường, gây khó khăn đi học. Gần nhà nhưng bố mẹ lại phải chỗ này chỗ kia, xin vào lớp này, lớp khác. Không bám vào hộ khẩu rồi gây khó khăn cho co các cháu” – Đại tướng Tô Lâm nói.
Người đứng đầu ngành công an cũng khẳng định, việc kết nối cơ sở dữ liệu để khai thác thông tin giải quyết thủ tục hành chính vừa qua là tốt. Thời gian tới Bộ sẽ khẩn trương hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cấp căn cước công dân gắp chíp.
“Viêc sử dụng căn cước mới nên tâm lý chung sử dụng chưa quen và cần quá trình. Còn nếu có đơn vị nào thực hiện không đúng thì đại biểu cứ phản ánh, chúng tôi sẽ chấn chỉnh, không để phiền nhiễu, gây phức tạp cho công dân. Không ai bắt được việc dùng hộ khẩu giấy cho việc khác, đây là bệnh giấy tờ” – Bộ trưởng Bộ Công an một lần nữa nhấn mạnh.
Sau phần trả lời của Bộ trưởng Tô Lâm, đại biểu Nguyễn Trường Giang cho biết: “Tôi vừa được cử tri nhắn tin phản ánh là việc thu sổ hộ khẩu thực hiện theo Khoản 2 Điều 26 của Thông tư 55 có hiệu lực 1/7/2021 chứ không phải việc này xảy ra ở địa phương hay địa bàn cụ thể nào”.
Thông tư 55/2021/TT-BCA hướng dẫn thi hành Luật Cư trú 2020 có quy định: Khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký thường trú, điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú, tách hộ, xóa đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, xóa đăng ký tạm trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật Cư trú và không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.