Cháy chung cư Carina: Nhiều đơn vị liên đới trách nhiệm

Vụ cháy chung cư Carina rất phức tạp vì liên quan đến nhiều chủ thể như chủ đầu tư, đơn vị quản lý, bên quản lý dịch vụ giữ xe và cả chủ xe (nếu xe tự phát nổ) hoặc cư dân (nếu họ sử dụng sai trong quá trình thoát hiểm gây ảnh hưởng đến người khác).

Đó là chia sẻ của Luật sư Trần Đức Phượng, Giám đốc Công ty Luật Hợp Việt, xung quanh vấn đề trách nhiệm của các bên trong vụ cháy chung cư Carina. Cũng theo Luật sư Phượng, vụ việc liên quan đến nhiều quan hệ pháp luật, nhiều mối quan hệ nhân quả, nên sẽ nhiều quy định pháp luật có thể phải xem xét để chọn ra áp dụng.

- Trong vụ cháy ở Carina, theo ông, những bên nào có trách nhiệm liên quan thưa Luật sư?

Do đám cháy mang tính dây chuyền, có những dấu hiệu lỗi của các chủ thể nên việc chịu trách nhiệm một phần hay liên đới toàn bộ phụ thuộc lỗi từng bên. Mặc dù phức tạp nhưng vẫn theo diễn biến vụ việc nên mọi chủ thể liên quan và giá trị thiệt hại trong vụ việc này đều được Cơ quan điều tra làm rõ.

Cháy chung cư Carina: Nhiều đơn vị liên đới trách nhiệm

Việc xác định lỗi, trách nhiệm bồi thường thiệt hại, chi phí hạn chế và khắc phục hậu quả sẽ được các bên liên quan thương lượng, nếu không thống nhất thì Tòa án sẽ giải quyết dựa theo phần trăm tỷ lệ trách nhiệm của mỗi bên.

Thứ nhất: Nếu xác định được chiếc xe máy tự gây cháy nổ thì chủ sở hữu hay người sử dụng cũng sẽ phải chịu trách nhiệm trong các thiệt hại ban đầu do sự cố xe của mình gây ra, mức độ đến đâu (thiệt hại phát sinh dây chuyền sau đó) thì còn tùy thuộc vào diễn biến và lỗi của chủ thể khác.

Thứ hai: Đơn vị giữ xe phải bồi thường cho các chủ xe đã gửi ở đây, không cần xem xét yếu tố có lỗi hay không, đây là trách nhiệm theo hợp đồng quản lý tài sản nên họ phải chịu rủi ro trong thời gian trông giữ. Tuy nhiên, họ có quyền yêu cầu trách nhiệm của chủ xe, người sủ dụng xe tự nổ cũng phải có trách nhiệm bồi thường cho đơn vị giữ xe và phụ thuộc vào trang thiết bị, việc cháy, diễn biến sự việc nằm ngoải lỗi hay khả năng của họ.

Thứ ba: Chủ đầu tư do chưa bàn giao việc quản lý, sử dụng cho Ban quản trị (do chưa thành lập được) và không quyết liệt hết mức trong việc thành lập Ban quản trị thì họ phải chịu trách nhiệm với tư cách người quản lý và phải chịu rủi ro trong thời gian quản lý. Dù có thực hiện đúng nhưng vẫn chịu trách nhiệm thì vẫn phải chịu rủi ro trong thời gian chưa bàn giao.

Thứ tư: Đơn vị quản lý cũng được xem xét trách nhiệm nếu họ có lỗi trong việc kiểm tra, đề xuất và buộc các bên khác tuân quy định pháp luật hay có lỗi trong việc quản lý, vận hành. Chẳng hạn, nếu họ thiếu kiểm tra hệ thống PCCC, không có biện pháp dự phòng trong thời gian chờ sửa PCCC, việc tồn tại mở cửa tại cầu thang thoát hiểm, việc khóa cửa thoát hiểm tại các tầng...

Thứ năm: Người ra vào trước khi có hỏa hoạn hoặc trong quá trình di chuyển thoát khỏi đám cháy nếu sử dụng không đúng quy định cũng là nguyên nhân gây thêm thiệt hại cho những người khác thì cũng phải chịu trách nhiệm, nếu cơ quan điều tra xác minh và làm rõ được.

Thứ sáu: Do vụ việc nghiêm trọng và hiện đã khởi tố vụ án, nếu xác định trách nhiệm hình sự đối với người liên quan (như: người quản lý điều hành, người thực hiện công việc...) thì họ cũng phải chịu trách nhiệm liên đới trách nhiệm dân sự bằng tài sản cá nhân.

Riêng đơn vị bảo hiểm là theo hợp đồng và trách nhiệm của họ là theo hợp đồng nên nếu có lỗi của họ thì cũng giới hạn trong phạm vi bồi thường của trách nhiệm hợp đồng.

- Nếu chung cư đã thành lập ban quản trị thì trách nhiệm của ban quản trị sẽ được xem xét như thế nào?

Nếu chủ đầu tư đã bàn giao cho Ban quản trị thì bản chất Ban quản trị là người đại diện cho các cư dân để tồ chứ việc quản lý sử dụng nhà chung cư, do đó bình thường và làm đúng là họ không chịu tráchc nhiệm. Tuy nhiên, nếu họ thiếu trách nhiệm và bất chấp bỏ lơ những sai phạm hoặc để mặc các sai phạm thì họ có lỗi, lúc đó họ cũng phải chịu trách nhiệm theo mức độ lỗi và quan hệ nhân quả của thiệt hại.

Điều đó thể hiện, trách nhiệm của Ban quản trị là rất lớn, nặng nề và vì quyền lợi chung nên không phù hợp với những người thiếu trách nhiệm vào những vị trí này.

- Người dân sẽ được đền bù thiệt hại về người và tài sản theo những quy định nào thưa Luật sư?

Người dân sẽ được bồi thường toàn bộ thiệt hại theo thực tế. Tuy nhiên, việc xác định về bồi thường tính mạng, sức khỏe, tài sản vừa theo định giá và cả việc phải chứng minh thực tế. Do đó, nhiều trường hợp là không bù đắp được về sự mất mát người thân, suy giảm sức khỏe và tinh thần, hay tương xứng với thiệt hại người dân phải chịu.

Nếu có trách nhiệm, những bên liên quan có thể chuyển trước một phần bồi thường cho người dân ngay để người dân có thể lo toan cuộc sống hiện nay. Ngoài việc bồi thường theo quy định pháp luật thì các bên liên quan cần có những hỗ trợ kịp thời về điều kiện và hỗ trợ về vật chất để người dân giảm bớt những mất mát trong vụ việc này.

Nguyên tắc bồi thường là do các bên liên quan thương lượng, nếu không thống nhất thì Tòa án sẽ giải quyết dựa theo phần trăm tỷ lệ trách nhiệm của mỗi bên. Người dân cũng cần tự thu thập tài liệu chứng minh thiệt hại và chi phí phát sinh để chứng minh và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

- Xin cảm ơn ông!

 Quốc Tuấn