Vài năm gần, đây "thực tập sinh" không còn là chương trình gì đó quá mới mẻ tại Việt Nam và không chỉ các công ty nước ngoài như Unilever mới tổ chức thực hiện mà các công ty trong nước như Vinamilk cũng đã làm điều đó.
Năm ngoái, Grab Việt Nam mới lần đầu tiên tổ chức chương trình ‘thực tập sinh’ của riêng mình – đây có thể là ý tưởng của CEO Nguyễn Thái Hải Vân, người từng nhiều năm phục vụ cho Unilever trước đó. Dù ra đời sau, song không vì thế chương trình này của Grab Việt Nam lại bớt hấp dẫn, bằng chứng là có tới 2.500 hồ sơ gửi đến tham dự Future Unicorn 2022 - Kỳ Lân Tập Sự.
Theo thông tin mà chúng tôi nhận được từ Grab Việt Nam, đầu vào của chương trình Future Unicorn 2022 khá khắt khe. Cuộc thi này dành cho tất cả các sinh viên mới tốt nghiệp đến từ các trường đại học/cao đẳng trên cả nước, hoặc đã đi làm dưới 2 năm kinh nghiệm. Sinh viên cần đạt điểm trung bình tích lũy GPA từ 7.5/10.0 (3.0/4.0 GPA) hoặc tương đương. Các ứng viên cần có khả năng phân tích, tư duy phản biện tốt và khả năng sử dụng tiếng Anh lưu loát, chính xác.
Chương trình có 5 vòng thi cá nhân và 1 vòng thi nhóm, tất nhiên là hoàn toàn bằng tiếng Anh. Ví dụ như trong vòng thi nhóm Assessment Center được tổ chức trực tiếp tại văn phòng Grab Việt Nam ở TP.HCM, các thí sinh mỗi nhóm không chỉ thảo luận – thuyết trình – trả lời chất vấn bằng tiếng Anh mà cả khi giao lưu – tham quan cũng được hướng dẫn bằng tiếng Anh. Vì Grab là một công ty đa quốc gia, nên không khó hiểu khi chúng ta thấy yêu cầu này.
Cuối cùng, Grab Việt Nam sẽ chọn khoảng 6 thí sinh trong số ứng viên để phân vào các phòng ban khác nhau, gồm: marketing, phòng chiến lược và kế hoạch, phòng dịch vụ 2 bánh - 4 bánh và giao nhanh, GrabFood – GrabMart – GrabKitchen, phòng điều hành….
"Chương trình Kỳ Lân Tập Sự năm nay sẽ mở đơn cho 2 vị trí Kỳ Lân tại phòng Mobility & Express (phòng dịch vụ 2 bánh - 4 bánh và giao nhanh). Kỳ Lân cho đơn vị kinh doanh Mobility sẽ làm việc trực tiếp với Trưởng bộ phận Mobility tại Hà Nội. Kỳ Lân cho đơn vị kinh doanh Express sẽ làm việc trực tiếp với Trưởng bộ phận Express (toàn quốc) tại văn phòng TP.HCM.
Đây là chương trình kéo dài 2 năm nhằm giúp đào tạo và phát triển các Kỳ Lân thành những nhà lãnh đạo tương lai của Grab.
Chương trình này sẽ có 6 tháng đầu tiên làm quen với các thông tin giới thiệu về doanh nghiệp để có sự hiểu biết sâu sắc về các thị trường hoạt động tương ứng và hỗ trợ các dự án chiến lược.
6 tháng tiếp theo sẽ được thiết kế gồm 3 giai đoạn, mỗi giai đoạn luân phiên kéo dài 2 tháng, Kỳ Lân sẽ được tham gia làm việc cùng với các nhóm khác tại Grab để nâng cao sự hiểu biết về các hoạt động của công ty cũng như của các phòng ban khác.
Trong năm thứ 2 của chương trình, các Kỳ Lân sẽ quay lại Mobility & Express để quản lý nhóm nhỏ trong vai trò quản trị dự án, phát triển nhiều hơn các kiến thức về ngành nghề kinh doanh, đồng thời nâng cao kỹ năng quản lý. Bên cạnh đó, Giám Đốc bộ phận sẽ luôn có kế hoạch hướng dẫn chặt chẽ, đảm bảo sự phát triển cá nhân và thành công của Kỳ Lân trong suốt chặng đường 2 năm của chương trình thông qua các buổi huấn luyện 1:1.
Từ đó, Kỳ Lân Tập Sự sẽ có cơ hội trở thành trưởng nhóm dự án trong các nhóm Quản lý dự án của Phòng ban kinh doanh tương ứng. Với vai trò này, Kỳ Lân tốt nghiệp sẽ được làm việc với các quản lý cấp cao để thúc đẩy và phát triển những sáng kiến mới, góp phần vào sự tăng trưởng của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, Kỳ Lân vẫn sẽ tiếp tục được huấn luyện để phát triển các kỹ năng lãnh đạo, quản lý, tư duy chiến lược và thực thi kế hoạch", đại diện Grab cho biết.
Vòng thi nhóm khó nhằn của Future Unicorn 2022
Trong vòng thi nhóm năm nay của Future Unicorn 2022 tại trụ sở Grab Việt Nam ở quận, chúng tôi đã có dịp được chứng kiến vòng thi của 1 nhóm gồm 6 nữ và 1 nam tại phòng marketing.
Kể từ khi các thí sinh đến trụ sở Grab Việt Nam đều phải giao lưu với các nhân viên của doanh nghiệp bằng tiếng Anh và tất nhiên trong suốt 25 phút thực hiện phần thi nhóm, các thí sinh cũng sẽ phải sử dụng tiếng Anh 100%. Để thử thách các thành viên trong các nhóm, Grab Việt Nam không ra những đề bài chung chung mà thường nêu 1 vấn đề cụ thể mà công ty đang mắc phải, để các thí sinh thử giải quyết.
Ví dụ: đề bài đưa ra cho nhóm thí sinh muốn thực tập ở phòng marketing mà chúng tôi có mặt là "lên chiến lược marketing để khuyến khích người dùng Grab giảm sử dụng rác thải nhựa nhằm bảo vệ môi trường và giúp doanh nghiệp phát triển bền vững". Đây là vấn đề quen thuộc nhưng không dễ giải quyết, ít nhất là với Grab Việt Nam cho đến thời điểm này!
Sau khi đứng vững chân ở thị trường Việt Nam, trong vài năm gần đây, Grab bắt đầu ngày càng quan tâm hơn đến việc bảo vệ môi trường. Một trong những hành động cụ thể của họ chính là khuyến khích mọi người – đặc biệt là người dùng cuối, không lấy dụng cụ ăn bằng nhựa hoặc dùng 1 lần, nếu không cần thiết.
Nhưng thực tế là hành động này không mấy hiệu quả, bởi kể cả khi người tiêu dùng cuối đánh dấu vào ô không lấy đũa muỗng nhựa trên GrabFood, thì thường họ vẫn nhận được nguyên bộ.
Lý do đơn giản: rất nhiều cửa hàng/nhà hàng cùng chú trọng tốc độ và sự tiện lợi hoặc theo thói quen, nên luôn bỏ sẵn bộ dụng cụ ăn dùng 1 lần vào túi, còn shipper cũng muốn nhanh chóng lấy hàng rồi đi giao hàng – tranh thủ chạy càng nhiều đơn càng tốt, nên rất hiếm khi họ để ý đến việc người dùng cuối đánh dấu hay không vào ô đó. Và cho tới thời điểm này, Grab Việt Nam vẫn chưa tìm được cách khả dĩ khiến tính năng này chạy tốt.
Theo quan sát của chúng tôi, dù tất cả thí sinh của nhóm kể trên tiếng Anh rất tốt và không hiếm bạn đã tham gia vào các chương trình ‘thực tập sinh’ của các công ty lớn khác, song hầu hết vẫn đưa ra những giải pháp nặng lý thuyết cũng như chưa thực tế. Đây là điều không lạ, khi hầu hết thí sinh đều chưa thực sự tham gia vào thị trường lao động và vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường.
Ban giám khảo của cuộc thi tất nhiên là Ban lãnh đạo và các lãnh đạo cấp cao của Grab Việt Nam, nhóm nào thi vào phòng ban nào thì sẽ có lãnh đạo cấp cao của phòng ban đó làm giám khảo.
Vậy nên, không ngoa khi nói chiến thắng chương trình ‘thực tập sinh’ của Grab Việt Nam khó hơn đậu đại học - đặc biệt là những trường đại học không quá nổi tiếng! Tuy nhiên, cơ hội được vào làm việc - rèn giũa trong môi trường năng động và không gian phát triển lớn của 'kỳ lân nhiều sừng' Grab không phải khi nào cũng có, nên chương trình Future Unicorn 2022 - Kỳ Lân Tập Sự vẫn rất 'đắt khách'.
Đối với phần Thảo luận nhóm, Ban giám khảo sẽ dựa trên các tiêu chí như sau để đánh giá:
Communication - Cách các bạn tương tác với thành viên khác, đóng góp ý kiến trong team.
Influencing - Cách các bạn thuyết phục các thành viên trong team để lắng nghe/làm theo ý kiến của mình, v.v.
Teamwork - Cách các bạn hỗ trợ những thành viên khác, cũng như gắn kết những thành viên trong team.
Organizing skills - Kỹ năng sắp xếp thời gian, lên kế hoạch, sự linh động ứng biến với nhiều tình huống khác nhau.
Leadership - Kỹ năng lãnh đạo, phân tích vấn đề, đưa ra định hướng cho team.
Đối với phần Thuyết trình nhóm, BGK sẽ dựa trên các tiêu chí như sau để đánh giá:
Presentation skills - khả năng trình bày nội dung súc tích, rõ ràng, phần thuyết trình mượt mà, v.v.
Response skills - khả năng trả lời câu hỏi
Functional knowledge - có kiến thức sâu rộng về bộ phận mình đang ứng tuyển, thấu hiểu giá trị và tác động của bộ phận với việc kinh doanh, cộng đồng, v.v.