Xác nhận với VTC News, lãnh đạo một doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu tại Trà Vinh cho biết đại diện nhiều doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu đã làm việc với các cơ quan liên quan để trình bày tất cả những khó khăn mà doanh nghiệp bán lẻ đang gặp phải cũng như những bất hợp lý trong các quy định.
Loạt doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu "kêu cứu" vì chiết khấu bán lẻ quá thấp. (Ảnh minh hoạ)
Theo đơn gửi Bộ trưởng các Bộ Tài chính, Công Thương, Tư pháp và Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đại diện cộng đồng doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu tại nhiều tỉnh, thành đã kiến nghị nhiều giải pháp để bình ổn thị trường.
Cụ thể, nhóm doanh nghiệp bán lẻ cho biết, Nghị định 83 và Nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu hiện có nhiều quy định chưa phù hợp, đặc biệt là các quy định ở khâu bán lẻ dẫn đến doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu thua lỗ nặng nề trong thời gian dài, kéo theo sự đứt gãy chuỗi cung ứng, thị trường bất ổn.
Theo các doanh nghiệp, trong khi thời gian qua, dù phải chịu mức chiết khấu 0 đồng, nhà cung cấp tự kê phí vận chuyển lên quá cao so với thực tế nên các doanh nghiệp bán lẻ đang lỗ rất nặng nhưng vẫn buộc phải bán hàng. Cùng với đó, doanh nghiệp bán lẻ chỉ được lấy hàng một nơi nên sau khi ký hợp đồng sẽ bị chèn ép chiết khấu, thương nhân phân phối cho chiết khấu bao nhiêu cũng phải nhận.
“Kể cả sau 1, 2 năm đổi nhà phân phối khác thì vẫn bị chèn ép chiết khấu. Bởi nhà phân phối biết rằng nếu doanh nghiệp bán lẻ không lấy hàng thì cũng không thể lấy của nhà phân phối khác. Doanh nghiệp bán lẻ ở trong thế kẹt, mọi sự cạnh tranh bị triệt tiêu”, nội dung đơn kiến nghị nêu.
Thêm một điểm bất hợp lý đó là thương nhân phân phối cũng sở hữu cửa hàng bán lẻ, làm chủ chuỗi cung ứng của chính họ. Các thương nhân phân phối được tính định mức lợi nhuận và được lấy hàng ở nhiều nơi, chủ động được nguồn hàng khi tham gia thị trường. Khi giá tăng, doanh nghiệp bán lẻ mua hàng thì thường bị nhà cung cấp từ chối bán, hầu hết là không giao hàng để giữ lại hưởng chênh lệch giá.
Các doanh nghiệp kiến nghị cần có mức chiết khấu cố định cho doanh nghiệp bán lẻ được quy định trong luật và có quyền lấy hàng từ 2 - 3 nguồn. Ngoài ra, cần giảm bớt số thương nhân phân phối và cho phép doanh nghiệp bán lẻ trực tiếp lấy xăng dầu từ các đầu mối để giảm chi phí các tầng nấc trung gian, gây lỗ cho nhà bán lẻ, thiệt hại cho người tiêu dùng.
Theo các doanh nghiệp, hiện nay thị trường xăng dầu có khoảng 17.000 cửa hàng. Trong đó, hệ thống cửa hàng bán lẻ của hai doanh nghiệp Nhà nước chiếm thị phần lớn chỉ có gần 3.000 cửa hàng. Do đó, với vai trò của các cửa hàng tư nhân cung ứng cho toàn thị trường ngày càng lớn, cần sửa đổi quy định để làm rõ vai trò của họ.
"Kiến nghị nên ghi nhận chiết khấu vào công thức tính giá cơ sở như là một khoản chi phí lưu thông ở khâu bán lẻ một cách hợp lý để đảm bảo không có sự phân biệt đối xử giữa các doanh nghiệp”, các doanh nghiệp kiến nghị.
Bộ Công Thương đề xuất để cây xăng được lấy hàng từ nhiều nguồn
Tại tờ trình gửi Thủ tướng về sửa đổi Nghị định 83/NĐ-CP và Nghị định 95/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu, Bộ Công Thương đồng ý để các đại lý xăng dầu được mua từ nhiều nguồn, thay vì bảo lưu quan điểm chỉ được mua từ 1 nguồn như quy định hiện nay (có thể giới hạn từ 2-3 nguồn).
Bộ Công Thương lựa chọn phương án này với lý do nhằm đa dạng nguồn cung cấp xăng dầu cho đại lý, tăng vị thế cho đại lý trong quá trình đàm phán mua hàng.
Trong khi đó, thương nhân phân phối chỉ được mua từ 3 nguồn (đầu mối), không được lấy từ thương nhân phân phối xăng dầu khác.