Năm 2018 có thể nói là năm vô cùng khó khăn của ngành thép nói chung khi giá thép biến động thất thường. Và một trong số đó, là doanh nghiệp chuyên đầu cơ nguyên liệu thu lãi, Hoa Sen Group (HSG) đã bị phản đòn, đi cùng với nhiều yếu tố bất lợi khác khiến lợi nhuận sụt giảm mạnh, không đạt kế hoạch đề ra.
Chính thức giải trình trong văn kiện ĐHĐCĐ, Hoa Sen cho biết giá thép tăng mạnh trong tháng 3/2018, nhưng đảo chiều giảm đột ngột vào tháng 4-5/2018, sau đó tiếp tục diễn biến theo chiều hướng phức tạp, không ổn định và giảm mạnh vào các tháng cuối năm. Điều này gây ảnh hưởng đáng kể đến giá vốn đầu, trong khi không thể cải thiện được giá bán trên thị trường. Trong đó, nhịp tăng của giá HRC rơi vào thời điểm Tập đoàn cần mua bổ sung nguyên liệu để phục vụ sản xuất dẫn đến giá vốn tăng. Để đảm bảo duy trì biên lợi nhuận, Tập đoàn cũng đã tăng giá bán để theo kịp giá vốn. Tuy nhiên, bắt đầu từ tháng 4/2018, giá nguyên liệu đảo chiều, giảm sâu và đột ngột, gây áp lực lên giá bán, dẫn đến HSG không thể tăng giá bán vào những tháng sau đó. Điều này làm cho biên lợi nhuận giữa giá bán và giá vốn bị thu hẹp đáng kể.
Nợ vay cao, kinh doanh giảm sút, giá cổ phiếu HSG trên thị trường liên tục giảm điểm, trong khi phía Tập đoàn vẫn không có phản hồi khiến nhiều nhà đầu tư bán tháo cổ phiếu. Và, chính thức xuất hiện tại ĐHĐCĐ thường niên sáng ngày 14/1/2019, Chủ tịch Lê Phước Vũ lên tiếng trần tình về tình hình kinh doanh, giá cổ phiếu cũng như những giao dịch nội bộ gây nhiều xôn xao thời gian qua.
Chủ tịch Lê Phước Vũ chính thức lên tiếng và khẳng định vẫn tiếp tục đầu cơ nguyên liệu
"Tôi lúc này nhiều tin đồn quá, anh em có hỏi tôi nói kệ. Người ta nói câu là Đục nước béo cò, nước đang đục thì cò cứ tranh thủ mà bắt cá. Bây giờ ĐHĐCĐ là lúc tôi xuất hiện một cách công khai. Tập đoàn Hoa Sen khi thành lập đã lấy chữ Hoa Sen, ráng ở trong bùn nhưng vẫn là sen", ông Vũ mở lời phát biểu tại Đại hội.
"Năm vừa rồi là năm Tuất, và còn chưa đầy một tháng nữa chúng ta bước sang năm Hợi. Giá thép cán nóng tháng 12 vào khoảng 570-580 USD/tấn, qua tháng 1-2/2019, giá thép cán nóng lên 650 USD/tấn, chúng ta thấy được sự chênh lệch lên đến 70-80 USD/tấn, và chúng ta phải chơi một cú lớn. Các vị đại cổ đông trung thành chắc đã rất rõ nhưng tôi nhắc lại, Hoa Sen là kết hợp vừa là nhà nhập khẩu, vừa là nhà sản xuất, vừa là nhà phân phối, vừa là nhà xuất khẩu; và những năm vừa rồi lợi nhuận chúng ta rất cao, cổ đông được chia cổ tức bằng tiền mặt cũng như bằng cổ phiếu rất là nhiều, cổ phiếu cũng lên rất là nhiều và nhiều người trúng cổ phiếu HSG. Tôi khẳng định nhiều năm trước là hơn 50% lợi nhuận Hoa Sen tạo ra bằng sự đầu cơ nguyên liệu và điều đó sẽ không bao giờ thay đổi, vẫn tiếp tục như thế, năm nay và những năm tiếp theo".
2018 – Năm "chó gặm xương"
"Đầu năm có một vị nói với tôi rằng năm nay thì con chó sẽ gặm xương, và lúc đó giá thép cán nóng tồn kho của Hoa Sen bình quân 580 USD, giá nguyên liệu thị trường thì 650 USD, tôi suy nghĩ tại sao chênh lệch nhiều thế này mà "gặm xương"? Đùng một cái trước tết chúng ta tăng giá nguyên liệu tiêu thụ, mỗi đợt tăng thường trong vòng 10 ngày, tôi cũng chỉ đạo là 5 ngày tăng giá một lần, và đơn hàng đến ồ ạt chúng ta không dám nhận nhiều chỉ cho 20-25% yêu cầu khách hàng. Sau tết chúng ta tăng giá tiếp 4 dịp, cũng 5 ngày tăng giá một lần, cho đến cuối tháng 2.
Tuy nhiên đúng là con chó gặm xương, thị trường bất ngờ đảo chiều, trong kinh tế học người ta gọi bằng khái niệm "Thiên nga trắng" và "Thiên nga đen", và năm vừa rồi Hoa Sen tái xuất hiện con Thiên nga đen. Đó là lý do mà lợi nhuận năm tài chính vừa rồi Hoa Sen giảm sút, không đạt kế hoạch nhưng vẫn còn lời - đó là một sự cực kỳ may mắn, bởi đúng ra nếu xấu như thế sẽ phải thua lỗ".
Nói về chủ trương hoạt động, ông Vũ cũng nhấn mạnh Hoa Sen có tầm nhìn ít nhất 1.000 cửa hàng 2-3 năm tới, tuy nhiên bây giờ chỉ mới đạt 500 cửa hàng... Năm 2018, Tập đoàn đã không thể mở thêm 100 cửa hàng do những động thái của ông Trump, khiến ban lãnh đạo phải dừng ngay việc đầu tư để quản lý hàng tồn kho. Cùng với đó, liên quan đến sự mất cân đối tài chính người đứng đầu Tập đoàn đồng ý một phần do sự chủ quan của ban lãnh đạo, đi cùng sự kiện ông Trump đắc cử tổng thống Mỹ dẫn đến hiện tượng Thiên nga đen không chỉ riêng với Hoa Sen mà toàn cầu. Do đó, Tập đoàn hoạt động chùng xuống theo ông Vũ do chuyển biến xấu của thị trường, nhưng HSG sẽ không dừng lại ở 500 cửa hàng mà sẽ đạt 1.000 cửa hàng.
Nhân sự Hoa Sen cắt giảm mạnh
"Hôm nay tại ĐHĐCĐ tôi sẽ nói lời chân thật không giả dối và quý vị hãy phán xét. Còn khi đầu tư vào Hoa Sen, quý vị phải hết sức tỉnh táo, ĐHĐCĐ năm qua tôi có nói rồi và bây giờ nhắc lại, nếu vị nào đầu tư vào Hoa Sen hãy đầu tư giá trị, còn quý vị đi buôn cổ phiếu hãy coi chừng.
Thị trường bản chất là cung cầu, vì nó là chợ thì anh hùng cũng có mà thằng khùng cũng có, quân tử cũng có mà giang hồ cũng có, tôi chỉ sợ làm tổn hại đến những người đàng hoàng. Vừa rồi tôi biết nhiều người mua cổ phiếu và sử dụng margin, sau đó cổ phiếu đánh xuống và bị giải chấp, nhưng chúng ta vẫn tăng trưởng về doanh thu cơ mà, chúng ta vẫn có lợi nhuận mà, tỷ suất lợi nhuận trên vốn vẫn 10% thì tại sao giá cổ phiếu chỉ có 6.000-7.000 đồng/cp? Đó là do chi phối bởi những thế lực ngầm, tôi nói rõ luôn nên quý vị hãy hết sức tỉnh táo.
Vừa rồi tôi ở trên núi thì anh Chu (Trần Ngọc Chu – Phó Chủ tịch) và anh Trí (Trần Quốc Trí – Tổng Giám đốc Hoa Sen) có gọi cho tôi, bảo bây giờ Công ty mình tốt như thế này nhưng giá cổ phiếu thấp quá, nên tôi cũng mua cổ phiếu để ủng hộ, đây là cơ hội. Anh Chu anh Trí thuộc ban giám đốc Công ty, tôi nói thật họ nghèo lắm, làm gì có tiền đâu. Họ mua cổ phiếu, tiền mua là tất cả tài sản họ có, vì họ đâu có lấy hoa hồng khi mua nguyên liệu đâu, họ đâu có lấy hoa hồng khi đầu tư dự án đâu, lương họ bao nhiêu khai thuế đủ, đóng thuế thu nhập đủ. Vừa rồi Công ty khó khăn anh em bị cắt giảm 30% lương, những tháng đầu giảm 20% và mới đây giảm thêm 10%".
Ông Vũ nói thêm, "Nói tôi là giao dịch nội bộ quý vị có tin Tập đoàn thời điểm cao nhất đạt 9.300 nhân viên và đến nay còn 7.000 người, cả Tập đoàn này không có ai là người nhà của tôi, chú bác không có, người nhà không có, anh em không có… chỉ có mình tôi thôi thì làm sao mà lũng đoạn. Tôi có tay trong thì tôi mới lũng đoạn được chứ, tôi có con cháu cô dì trong đây thì mới lũng đoạn được chứ?".
Trên thị trường, cổ phiếu HSG bật tăng mạnh ngay phiên tổ chức ĐHĐCĐ thường niên. Hiện cổ phiếu HSG đang giao dịch tại mức 6.930 đồng/cp, tức tăng gần 4% thị giá so với cuối tuần trước đó. Những phiên gần đây, nhiều lãnh đạo cấp cao HSG lần lượt mua vào cổ phiếu Công ty.