Tác động khủng khiếp của COVID-19 đã len lỏi đến từng ngóc ngách trên thế giới và khiến một số ngành nghề dường như bị "đứng hình" mà rõ ràng nhất là hàng không.
Bệnh dịch còn ảnh hưởng đến từng cá nhân. Những nghiên cứu tâm lý học mới đây cho thấy người dân từ khắp nơi trên thế giới đều đang trải qua tình trạng lo lắng, căng thẳng và phẫn nộ cao độ.
Những điều này được GS. Anne-Laure Mention nhấn mạnh trong nghiên cứu được công bố trong tháng 5 trên tạp chí Journal of Innovation Management, nơi bà vừa là chủ biên sáng lập, vừa là đồng chủ biên.
Bà cho biết đại dịch COVID-19 đang tái định hình lại cách thế giới hợp tác và đổi mới sáng tạo, và bản thân điều này không phải điều xấu.
"Lịch sử cho thấy đổi mới sáng tạo từng bị điêu đứng vì khuynh hướng thoả mãn những nhu cầu lợi nhuận ngắn hạn, thay vì cần tập trung vào mục tiêu dài hạn vì con người và hướng đến sự bền vững", bà nói.
Theo đó, cộng đồng đổi mới sáng tạo thấy rõ ràng rằng trong môi trường mới này, cách đóng khung vấn đề đổi mới sáng tạo cũ kỹ, chỉ dựa vào lợi nhuận của doanh nghiệp, không còn hiệu quả.
Bà cho rằng đổi mới sáng tạo đã và đang thăng hoa với tốc độ chóng mặt hòng đối phó với đại dịch, nhờ đó chúng ta được chứng kiến những điều đầy cảm hứng có được từ sự hợp tác toàn cầu mạnh mẽ chưa từng có tiền lệ này.
Cộng đồng học thuật nhanh chóng tham gia vào cuộc chơi, đưa ra các sáng kiến, thí nghiệm hợp tác với những công nghệ mới nổi, đồng thời công bố nghiên cứu với tốc độ cực nhanh.
Trong lĩnh vực y tế, các công nghệ chuẩn đoán trực tuyến đang dần trở nên thông dụng hơn khi các hiệp hội y khoa nới lỏng các quy định hiện hành và đưa ra hướng dẫn để nhân viên y tế sử dụng.
Các hãng GM, Ford và Telsa cũng đã gia nhập hàng ngũ và chuyển một số dây chuyền sản xuất sang lắp ráp những máy trợ thở đang cần kíp hơn nhiều.
Vài quốc gia còn sáng kiến đưa ra các kênh mở để thu hút khán giả quốc tế qua các cuộc đua lập trình hackathon, các nhóm chat trên WhatsApp, chiến dịch truyền thông mạng xã hội, các công nghệ theo dấu tiếp xúc với bệnh trong cộng đồng và giáo dục trực tuyến.
COVID-19 rõ ràng là chất xúc tác để thay đổi nhưng Giáo sư Mention cảnh báo rằng bên cạnh những lợi thế khủng như vậy vẫn tồn tại mối nguy.
"Tuy kiểm soát virus corona và duy trì phát triển triển kinh tế phải đi đôi với nhau, nhưng nguyên tắc đổi mới sáng tạo là phải lấy người dùng làm trọng tâm, dựa trên sự công bằng và sức khoẻ, chứ không phải lợi nhuận", bà cho biết.