Ngày 9/11, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây thiệt hại 4.758 tỷ đồng tại Ngân hàng TMCP Dầu khí Toàn Cầu (GPBank) – nay là Ngân hàng TM TNHH MTV Dầu khí Toàn Cầu.
Các bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm.
Các bị cáo gồm Tạ Bá Long (SN 1955, trú phường Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội) – cựu Chủ tịch HĐQT GPBank; Đoàn Văn An (SN 1958, trú phường Phạm Đình Hổ, Hai Bà Trưng, Hà Nội) – cựu Phó Chủ tịch GPBank; Phạm Quyết Thắng (SN 1973, trú quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) – cựu TGĐ GPBank; Nghiêm Tiến Sỹ (SN 1973) – cựu Phó TGĐ GPBank; Nguyễn Anh Dung (SN 1978) – cựu Kế toán trưởng GPBank và Nguyễn Ngọc Nam (SN 1976) – cựu Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Sao Bắc.
Theo nội dung cáo trạng, GPBank tiền thân là Ngân hàng CP Nông thôn Ninh Bình, vốn điều lệ tại thời điểm năm 2014 là 3.018 tỷ đồng. Trong đó, Tạ Bá Long và nhóm liên quan sở hữu gần 35% vốn, ứng với hơn 1.056 tỷ đồng. Bị cáo Đoàn Văn An và nhóm liên quan sở hữu hơn 55% vốn, ứng với gần 1.670 tỷ đồng.
Tạ Bá Long cùng vợ, các con là Hoàng Công Hợp đứng ra lập Công ty CP Đầu tư Xây dựng và Phát triển Thành Trung, vốn điều lệ hơn 202 tỷ đồng. Công ty Thành Trung là cổ đông góp hơn 58% cổ phần tại Công ty Thủ Đô – đơn vị sở hữu tòa nhà Capital Tower (số 109, Trần Hưng Đạo, Hà Nội).
Bị cáo Đoàn Văn An và em vợ sở hữu 75% cổ phần tại Công ty Sao Bắc. Ông An cũng là Chủ tịch Công ty TNHH Đại Lải, sở hữu công ty CP Sân gôn Ngôi sao Chí Linh.
Từ 2009 – 2010, Tạ Bá Long cùng Đoàn Văn An dùng các Công ty Thành Trung, Đại Lải và Chí Linh phát hành 3.380 trái phiếu, bán cho Công ty Tài chính CP Điện lực (EVNFinance) được 3.380 tỷ đồng. Số tiền trên, các bị cáo dùng để tăng vốn điều lệ GPBank, một phần dùng chi tiêu cá nhân.
Các bị cáo Long và An đã dùng một phần trong số tiền trên để mua cổ phần tăng vốn điều lệ GPBank; chi 512 tỷ đồng trả lãi trái phiếu và phí tư vấn phát hành trái phiếu; dùng 255 tỷ đồng cho hoạt động của các Công ty Thành Trung, Đại Lải và Chí Linh.
Sau này, do thiếu tiền, Tạ Bá Long và Đoàn Văn An rút tiền của GPBank để trả nợ trái phiếu cho EVNFinance.
Năm 2011, Tạ Bá Long ký với Hoàng Công Hợp (con rể) để đạt thỏa thuận GPBank mua 58% diện tích tại tòa nhà Capital Tower từ Công ty Thành Trung với giá 2.200 tỷ đồng. Việc làm trên trái quy định bởi Công ty Thành Trung chưa được Công ty Thủ Đô (chủ sở hữu tòa nhà) chia cho diện tích sử dụng ứng với 58% cổ phần.
Năm 2016, Hoàng Công Hợp được VKSND Tối cao ra quyết định áp dụng biện pháp chữa bệnh bắt buộc do có xác nhận mắc bệnh từ Viện Pháp y Tâm thần Trung ương.
Tiếp đó, Tạ Bá Long ký với Nguyễn Ngọc Nam – nguyên Giám đốc công ty Sao Bắc hợp đồng xây dựng kinh doanh “Trung tâm Thương mại, văn phòng và Nhà ở An Khánh Sao Bắc GPBank”. Vì vậy, Phạm Quyết Thắng– nguyên TGĐ GPBank đã ký ủy nhiệm chi, chuyển 1.700 tỷ đồng cho Sao Bắc.
Với 2 hợp đồng trên, GPBank đã chuyển 3.900 tỷ đồng cho phía Tạ Bá Long và Đoàn Văn An. Các bị cáo dùng 3.793 tỷ đồng để mua lại 3.380 trái phiếu trước hạn và trả lãi số trái phiếu này; Công ty Thành Trung sử dụng gần 3 tỷ đồng; Đoàn Văn An chi dùng cá nhân hơn 103 tỷ đồng.
Tính đến ngày khởi tố vụ án là ngày 13/7/2015, các Công ty Thành Trung và Sao Bắc nợ GPBank gần 3.900 tỷ đồng tiền gốc và 858 tỷ đồng tiền lãi, không có khả năng hoàn trả.
Sau đó, gia đình Tạ Bá Long đã trả cho GPBank số tiền hơn 864 tỷ đồng trong số 1.389 tỷ đồng bị cáo phải chịu trách nhiệm. Gia đình Đoàn Văn An khắc phục được gần 84 tỷ đồng trong số 2.510 tỷ đồng ông An gây thất thoát. Ngoài ra, theo kết luận giám định, cả 2 bị cáo phải liên đới trả cho GPBank 858 tỷ đồng tiền lãi.
Tại phiên xét xử hôm nay, một số luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Anh Dung đề nghị hoãn phiên tòa để có thời gian nghiên cứu kỹ hồ sơ. Phía Công ty Chí Linh và bị cáo Đoàn Văn An cũng xin hoãn tòa nhằm có thời gian thu xếp khắc phục hậu quả cho GPBank.
Sau khi hội ý, HĐXX quyết định hoãn phiên tòa theo những đề nghị trên đồng thời nhằm triệu tập một số người liên quan tới tham dự./.