Sáng ngày 9/1/2019, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tổ chức Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2019.
Tham gia phát biểu thảo luận, ông Lê Đức Thọ, chủ tịch VietinBank (CTG) cho biết trong năm 2018, NHNN đã bám sát diễn biến kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ để triển khai đồng bộ các giải pháp của chính sách tiền tệ. Tỷ giá được duy trì ổn định, lòng tin của người dân đối với VND tiếp nâng lên, giảm đôla hóa nền kinh tế, dự trữ ngoại hối Nhà nước được bổ sung. Mặt bằng lãi suất cho vay tương đối ổn định, tạo điều kiện hỗ trợ tích cực sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, góp phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tốc độ tăng trưởng tín dụng được kiểm soát chặt chẽ và có chất lượng; tín dụng được phân bổ hiệu quả, tập trung vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên; tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro được kiểm soát.
Riêng VietinBank, năm 2018 đã tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp kinh doanh, đổi mới phương thức chỉ đạo, điều hành; Chú trọng ứng dụng CNTT trong phát triển hoạt động kinh doanh và quản trị; Đơn giản hóa, tinh gọn thủ tục, hồ sơ; Nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, tạo điều kiện hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận thuận lợi, sử dụng đầy đủ, kịp thời các dịch vụ ngân hàng an toàn, hiện đại với chất lượng tốt.
Phát huy vai trò là NHTM lớn, chủ lực của nền kinh tế, VietinBank luôn chủ động khai thác các nguồn vốn hợp lý, quản lý tốt chất lượng tăng trưởng, tiết giảm chi phí để tạo điều kiện và đi đầu thực hiện có kết quả các chỉ đạo của Chính phủ, NHNN; Giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ khách hàng; Tích cực tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; Chuyển dịch cơ cấu tín dụng theo hướng tăng trưởng mạnh vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, các ngành nghề, doanh nghiệp thuộc đối tượng được Chính phủ, NHNN ưu tiên, khuyến khích phát triển. Tổng dư nợ cho vay nền kinh tế đối với 5 lĩnh vực ưu tiên của VietinBank chiếm 60% tổng danh mục tín dụng, thu dịch vụ của VietinBank năm 2018 tăng 36% so với 2017; Chuyển đổi mạnh mẽ từ mô hình kinh doanh dựa vào tăng trưởng quy mô là chính sang dựa vào cải thiện chất lượng dịch vụ và phát triển hiệu quả, trên cơ sở nền tảng ngân hàng hiện đại và đa dịch vụ.
Bên cạnh đó, năm 2018 VietinBank đã chủ động xây dựng, trình phê duyệt và triển khai tích cực phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020 theo đúng Đề án 1058 của Chính phủ và phê duyệt của NHNN. Kết quả lợi nhuận của ngân hàng vượt kết hoạch đề ra, nhưng giảm so với năm 2017 do điều chỉnh nâng cao tiêu chuẩn hoạt động, đánh giá và phân loại nợ thực chất, theo chuẩn mực mới.
Năm 2019, VietinBank sẽ tiếp tục đổi mới, sáng tạo, nắm bắt cơ hội thị trường, tập trung tăng trưởng hiệu quả, đa dạng cơ cấu doanh thu, tăng cường xử lý các khoản nợ xấu, quản trị chi phí phù hợp với tốc độ tăng trưởng kinh doanh...
Các nhiệm vụ trọng tâm sẽ thực hiện trong năm nay là triển khai kế hoạch hành động phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 – 2020 theo đúng lộ trình đề ra, xử lý triệt để các vấn đề còn tồn tại; Tập trung cải thiện hiệu quả, duy trì tốc độ tăng trưởng hợp lý gắn với quản lý tốt chất lượng tăng trưởng, quản trị tốt chi phí vốn. Đáp ứng kịp thời, hiệu quả các nhu cầu vốn và dịch vụ ngân hàng chính đáng của nền kinh tế với mức lãi suất hợp lý nhất; Cải thiện mạnh mẽ chất lượng dịch vụ, phát triển đa dạng sản phẩm dịch vụ hiện đại, chuyển dịch cơ cấu thu nhập theo hướng tăng thu ngoài lãi; Đẩy mạnh thu hồi nợ xử lý rủi ro, nợ xấu, nợ bán VAMC, nâng cao chất lượng tài sản.
Để VietinBank tiếp tục phát triển, phát huy tốt vai trò của Ngân hàng chủ lực trong hệ thống ngân hàng, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đất nước, chủ tịch VietinBank cũng đề xuất với Thủ tướng Chính phủ và Thống đốc NHNN nhiều chính sách.
Thứ nhất đó là việc tăng vốn điều lệ cho VietinBank. Theo ông Thọ đây là điều đặc biệt cấp bách, VietinBank đã xây dựng phương án tăng vốn và đã được NHNN báo cáo Chính phủ.
Hiện nay, tỷ lệ an toàn vốn (CAR) của VietinBank đã giảm tới sát mức tối thiểu theo quy định của pháp luật, trong khi các biện pháp tăng vốn tự có (gồm cả vốn cấp 1 và vốn cấp 2) đã được VietinBank khai thác tối đa và đã tới hạn theo các quy định của pháp luật. Trong suốt 10 năm vừa qua, kể từ sau khi VietinBank cổ phần hóa năm 2008, VietinBank đã đạt được sự tăng trưởng mạnh mẽ, quy mô về vốn tự có, quy mô về tài sản đã tăng trên 6 lần.
Trong 10 năm vừa qua, VietinBank cũng đã khai thác các nguồn lực về vốn từ cổ phần hóa và các cổ đông chiến lược nước ngoài để phục vụ cho sự phát triển, Nhà nước chưa phải đầu tư thêm khoản vốn nào cho VietinBank. Ngân hàng luôn chủ động phát huy tốt vai trò của NHTM Nhà nước lớn, chủ lực và trụ cột của đất nước, chủ động triển khai có kết quả các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong hoạt động ngân hàng. Việc tăng vốn điều lệ là để VietinBank có khả năng mở rộng huy động vốn, cấp tín dụng cho nền kinh tế, đáp ứng các nhu cầu vốn và dịch vụ ngân hàng của doanh nghiệp và người dân, phục vụ cho tăng trưởng kinh tế; đồng thời bảo đảm tuân thủ tỷ lệ an toàn vốn theo quy định của pháp luật.
Do tỷ lệ an toàn vốn của VietinBank đã tới mức tối thiểu nên từ tháng 9/2018 tới nay, VietinBank không thể tăng trưởng tín dụng, trong khi nhu cầu vốn của nền kinh tế đang tăng lên rất lớn, đặc biệt là trong thời gian tới đây khi tăng trưởng kinh tế của đất nước tiếp tục cải thiện thì nhu cầu vốn và dịch vụ ngân hàng cũng tăng lên mạnh mẽ. Nếu VietinBank không thể tăng trưởng tín dụng thì sẽ ảnh hưởng rất lớn tới việc đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế, việc tham gia tài trợ vốn cho các dự án quan trọng của đất nước, từ đó ảnh hưởng lớn tới tăng trưởng kinh tế và ảnh hưởng lớn tới nguồn thu NSNN do các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tiếp cận tín dụng.
VietinBank vì thế mong muốn được phê duyệt phương án tăng vốn điều lệ của VietinBank như nội dung đã trình. Trước mắt đề nghị được chấp thuận được chia cổ tức bằng cổ phiếu từ năm 2017 đến năm 2020, và bố trí nguồn vốn để tăng vốn điều lệ cho VietinBank, đồng thời cho phép VietinBank thực hiện phương án phân phối lợi nhuận theo nguyên tắc: (i) Nếu tỷ lệ an toàn vốn không bảo đảm cho tăng trưởng tín dụng phục vụ cho tăng trưởng kinh tế theo các mục tiêu của Chính phủ thì VietinBank được giữ lại lợi nhuận để tăng vốn hoặc chia cổ tức bằng cổ phiếu; (ii) Việc chia cổ tức bằng tiền mặt chỉ thực hiện khi bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn theo quy định của pháp luật.
Thứ hai, về xử lý nợ xấu, để xử lý nhanh, dứt điểm nợ xấu và tài sản bảo đảm của các khoản nợ xấu, VietinBank xin kiến nghị với Chính phủ, NHNN bên cạnh những giải pháp được thực hiện cần: Mở rộng hoạt động mua bán, xử lý nợ xấu theo cơ chế thị trường; Tiếp tục có các văn bản hướng dẫn quy định cụ thể, chi tiết hơn một số nội dung của Nghị quyết 42 để các TCTD có cơ sở thực hiện; Cần có sự phối hợp đồng bộ, quyết liệt, tích cực hơn giữa các Bộ, UBND các tỉnh, thành phố và các cơ quan truyền thông nhằm tạo sự đồng thuận, hỗ trợ cho các TCTD trong quá trình thu hồi nợ xấu, xử lý tài sản bảo đảm.
Đối với các khách hàng có khoản nợ bán cho VAMC, trường hợp nếu có phương án SXKD khả thi, có khả năng trả nợ, VAMC xem xét cơ cấu lại nợ phù hợp, ngân hàng xem xét, thẩm định cho khách hàng tiếp tục vay vốn để duy trì SXKD, tạo nguồn trả nợ cho ngân hàng thì đề nghị cho phép Ngân hàng có thể được phân loại nợ nhóm 1 để hỗ trợ khách hàng ổn định, phát triển kinh doanh.
Ông Lê Đức Thọ cũng đề nghị Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh việc cơ cấu lại, sắp xếp, đổi mới, cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn nhà nước. Để góp phần hỗ trợ quá trình này, VietinBank sẽ phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và các doanh nghiệp trong quá trình cơ cấu lại, cổ phần hóa, thoái vốn, lựa chọn các nhà đầu tư chiến lược, tư vấn tài chính, tư vấn tái cấu trúc; đồng thời hợp tác chặt chẽ trong việc thẩm định, đánh giá hiệu quả, đề xuất trong quyết định đầu tư của các doanh nghiệp, đồng hành với các doanh nghiệp để nâng cao hiệu quả đầu tư và hiệu quả sản xuất kinh doanh.