Quý đầu tiên của năm 2020 diễn ra không mấy êm ả với nền kinh tế toàn cầu. Căng thẳng chính trị Mỹ - Iran ngay những ngày đầu năm và đặc biệt biến cố dịch bệnh Covid-19 bùng phát trên toàn cầu đã ảnh hưởng tiêu cực tới thị trường tài chính toàn cầu và thị trường Việt Nam cũng không ngoại lệ.
Kết thúc phiên giao dịch cuối quý 1 (31/3), chỉ số VN-Index dừng tại 662,53 điểm, con số mà không nhà đầu tư nào có thể nghĩ tới trước khi bước sang năm 2020. Tại mức điểm này, định giá P/E của VN-Index chỉ còn 9,8 lần, thấp nhất trong vòng 5 năm. Với mức điểm thấp như vậy, VN-Index đã thiết lập nên hàng loạt kỷ lục buồn trong quý 1.
Nhịp giảm sâu trong quý 1 đưa VN-Index về mức thấp nhất trong nhiều năm
Quý, tháng, tuần, phiên giao dịch tệ hàng đầu trong lịch sử
VN-Index chốt quý 1 tại 662,53 điểm, tương ứng mức giảm 31,06% so với đầu năm. Thống kê lịch sử TTCK Việt Nam từ khi thành lập tới nay cho thấy quý 1/2020 ghi nhận mức giảm lớn thứ 2, chỉ xếp sau mức giảm 44,25% trong quý 1/2008, giai đoạn khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Mức giảm trên đã khiến vốn hóa các doanh nghiệp niêm yết trên HoSE bị "thổi bay" hơn 970.000 tỷ đồng trong quý 1.
Không những vậy, chỉ số VN-Index đều giảm điểm trong cả 3 tháng quý 1/2020, đây là điều khá hiếm gặp bởi TTCK thường có diễn biến khá thuận lợi trong quý đầu năm. Lần gần nhất VN-Index giảm điểm trong cả 3 tháng đầu năm rơi vào quý 1/2008.
Với việc giảm điểm trong tháng 3, VN-Index ghi nhận chuỗi 5 tháng giảm liên tiếp (từ tháng 11/2019 tới tháng 3/2020), đây là chuỗi giảm điểm dài nhất kể từ năm 2012 tới nay.
Đà giảm sâu của TTCK Việt Nam trong quý vừa qua chủ yếu rơi vào tháng 3 khi thị trường đón nhận những tin tiêu cực từ sự bùng phát dịch Covid-19 cả quốc tế lẫn trong nước.
Trong tháng 3/2020, chỉ số VN-Index có mức giảm lên tới 24,9%, đây là tháng giảm điểm kỷ lục của VN-Index, chỉ xếp sau tháng 8/2001 với mức giảm 34,34%. Tuy vậy, năm 2001 là giai đoạn sơ khai của thị trường với số lượng cổ phiếu niêm yết hạn chế và thường có biến động mạnh. Do đó, có thể coi tháng 3/2020 là tháng giảm điểm lịch sử của TTCK Việt Nam.
VN-Index giảm sâu nhất kể từ tháng 8/2001 tới nay
Cũng trong tháng 3/2020, thị trường đã chứng kiến tuần giảm điểm rất mạnh là tuần giao dịch 9-13/3 khi VN-Index mất 14,55% giá trị. Nếu tính từ năm 2002, đây là tuần có mức giảm điểm lớn thứ 3 trong lịch sử, chỉ xếp sau 3 tuần trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế 2008.
Một điểm đáng chú ý, tháng 3 có 5 phiên giao dịch vào ngày Thứ Hai, trong đó có tới 4 phiên thị trường giảm sâu và chỉ có 1 phiên tăng điểm. Thậm chí, phiên giao dịch Thứ Hai ngày 9/3 chỉ số VN-Index giảm sâu 6,3%, con số tồi tệ nhất trong một phiên giao dịch kể từ năm 2002 tới nay.
"Black Monday" trong tháng 3
Hàng loạt cổ phiếu trong VN30 mất hơn 30% giá trị trong quý 1
Diễn biến tiêu cực của thị trường khiến phần lớn cổ phiếu giảm sâu trong quý 1. Ngay cả các cổ phiếu trong VN30 vốn được coi là có tính cơ bản hàng đầu thị trường cũng giảm rất mạnh với mức giảm bình quân trên 30%.
ROS là cái tên giảm sâu nhất quý 1 với mức giảm 81,2%. Các cổ phiếu liên quan tới bán lẻ cũng chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid-19 khi MWG giảm 48,3%, PNJ giảm 45,5%, VRE giảm 43,7% và nằm trong top đầu những cổ phiếu VN30 giảm sâu.
Cũng chịu tác động trực tiếp từ dịch Covid-19, cổ phiếu VJC của Vietjet Air ghi nhận mức giảm 33,5% trong quý 1/2020. Những cổ phiếu có diễn biến tích cực nhất gồm CTD (-12,4%), NVL (-12,8%), MSN (-13,3%), VPB (-15,3%).
Các cổ phiếu VN30 giảm sâu hàng chục phần trăm trong quý 1/2020
Khối ngoại bán ròng kỷ lục hơn 8.700 tỷ đồng
Trong quý 1/2020, khối ngoại đã bán ròng rất mạnh với giá trị hơn 8.700 tỷ đồng trên HoSE. Dữ liệu cho thấy đây là quý bán ròng kỷ lục của khối ngoại trên TTCK Việt Nam từ khi thành lập tới nay. Trong đó, các quỹ ETFs lớn như VNM ETF, FTSE Vietnam ETF, VFMVN30 ETF…bị rút ròng lượng vốn lên tới hơn 40 triệu USD (khoảng 1.000 tỷ đồng).
Nhìn chung, khối ngoại đang có xu hướng rút vốn không chỉ tại Việt Nam mà còn trên toàn cầu. Lo ngại kinh tế suy thoái bởi tác động dịch Covid-19 là một trong những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này.
Biến động thị trường thường có sự đồng pha với dòng vốn ngoại. Việc khối ngoại rút ròng mạnh trong quý 1 là một trong những yếu tố tác động tiêu cực tới thị trường chứng khoán.