Chứng minh tài chính "rởm"
Nhu cầu chứng minh năng lực tài chính phục vụ các mục đích như hoàn thiện hồ sơ dự án xin cấp phép đầu tư, xin visa du học, du lịch, thậm chí là để lừa đảo chiếm đoạt tài sản đã tạo ra cơ hội cho hàng loạt các hoạt động giả sao kê tài khoản, cam kết cấp tín dụng , hay xác nhận số dư tài khoản... của một số ngân hàng.
Dịch vụ chứng minh tài chính, làm sao kê ngân hàng, số dư tài khoản giả xuất hiện tràn lan (ảnh minh hoạ)
Thật dễ dàng tiếp cận dịch vụ khi chỉ cần lên Google tìm kiếm với hàng loạt kết quả trả về. Đơn cử như tại một website giới thiệu công ty chuyên cung cấp các dịch vụ về: Chứng minh tài chính du lịch, du học, mở sổ tiết kiệm lùi ngày, xác nhận số dư tại các ngân hàng lớn hàng đầu Việt Nam như Vietcombank, BIDV, Agribank, Eximbank, Sacombank,… Bên cạnh đó, công ty còn hỗ trợ thêm Dịch vụ chứng minh thu nhập để hoàn tất hồ sơ xin Visa các nước; chứng minh tài chính doanh nghiệp, chứng minh năng lực đấu thầu dự án cho khách hàng doanh nghiệp... Theo quảng cáo, phương thức chứng minh tài chính bằng 2 cách sau:
Thứ nhất là mở sổ tiết kiệm. Công ty sẽ mở cho khách hàng một sổ tiết kiệm mang tên chính chủ. Sổ tiết kiệm này thuộc những ngân hàng: BIDV, SCB, Sacombank, ACB, Eximbank, VietinBank… Sổ tiết kiệm là sổ thật, tiền thật 100% nhưng phía ngân hàng sẽ phong tỏa tài khoản để không thể rút được tiền từ thẻ tiết kiệm này.
Thứ hai là xác nhận số dư tài khoản. Khi khách hàng đang công tác tại một công ty hay một doanh nghiệp nào đó, với hình thức trả lương qua thẻ ngân hàng (ATM) thì công ty có thể làm dịch vụ nâng số dư từ vài triệu lên đến vài chục triệu. Hoặc làm chứng thu bảo lãnh những khoản tiền lớn để chứng minh năng lực tài chính của khách hàng.
Chỉ cần khách hàng chụp hình chứng minh nhân dân và hộ khẩu gửi qua Email, Viber, Zalo… là công ty dịch vụ có thể thực hiện hoạt động này. Kết quả hồ sơ khách hàng nhận được là 02 bản sao sổ tiết kiệm đóng dấu đối chiếu bản chính của Ngân hàng; 02 bản xác nhận số dư tài khoản Ngân hàng song ngữ Tiếng Việt và Tiếng Anh (Dịch thuật); Sổ tiết kiệm gốc sẽ được lưu trữ tại Ngân hàng đối với khách hàng có nhu cầu mượn sổ đi phỏng vấn đối chiếu.
Tuy nhiên, theo Cục An ninh điều tra Bộ Công an cho biết, đây là hành vi đặc biệt nguy hiểm của các đối tượng, dễ dẫn đến việc các doanh nghiệp không đủ năng lực tài chính được phê duyệt đầu tư có thể trúng thầu, triển khai thực hiện dự án. Từ đó dẫn đến nguy cơ chậm tiến độ dự án, thậm chí không triển khai được dự án, làm ảnh hưởng xấu đến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của các bộ, ngành, địa phương. Ngoài ra, các đối tượng xấu cũng có thể sử dụng các tài liệu giả để nhằm mục đích thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của các tổ chức, cá nhân...
"Điển hình trong vụ án "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức xảy ra tại Hà Nội và các tỉnh, thành phố", đã có một số doanh nghiệp sử dụng các loại giấy tờ giả nêu trên để làm hồ sơ gửi vào các sở, ngành của một số địa phương nhằm xin hồ sơ cấp phép đầu tư xây dựng dự án các loại như: Khu đô thị, điện gió, cảng biển, nhà máy, kêu gọi đối tác nước ngoài đầu tư... Trong đó, có một số doanh nghiệp đã cung cấp giấy tờ giả nội dung được ngân hàng cam kết cấp tín dụng lên đến hàng nghìn tỷ đồng và xác nhận số dư tài khoản tại một thời điểm lên đến hàng trăm tỷ đồng", cơ quan điều tra cho biết.
Thủ đoạn tinh vi, hệ luỵ khôn lường
Về thủ đoạn, cơ quan điều tra phân tích, các đối tượng lợi dụng việc nhiều tổ chức, cá nhân cần có các tài liệu như đã nêu trên, sẽ đặt mua máy khắc dấu polyme trên mạng Internet để chế tạo con dấu giả của các ngân hàng có uy tín; đặt mua các mẫu giấy in màu có biểu trưng của các ngân hàng này để phục vụ việc làm giả tài liệu.
Cục An ninh điều tra, Bộ Công an cho biết, đây là hành vi đặc biệt nguy hiểm của các đối tượng, dễ dẫn đến việc các doanh nghiệp không đủ năng lực tài chính được phê duyệt đầu tư có thể trúng thầu, triển khai thực hiện dự án (ảnh minh hoạ)
Khi tìm được người có nhu cầu làm các tài liệu này, các đối tượng đề nghị cung cấp thông tin doanh nghiệp, mã số thuế, số tài khoản, thông tin dự án và số tiền cần xác nhận cấp cam kết tín dụng, xác nhận số dư tài khoản, bảo lãnh dự phòng,... Sau khi thỏa thuận chi phí làm giả số giấy tờ, tài liệu, các đối tượng in các nội dung cần thiết lên giấy, có biểu trưng của ngân hàng, ký giả chữ ký của lãnh đạo ngân hàng và dùng con dấu polyme giả đóng lên tài liệu.
Trước đó, như vụ việc ngày 5/5/2020, TAND TP HCM mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với bị cáo Nguyễn Xuân Nam (49 tuổi, ngụ phường Tân Phú, quận 9) về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản", "làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức".
Theo hồ sơ bản cáo trạng, Công ty TNHH xây dựng tổng hợp Tiến Phát do Nguyễn Xuân Nam làm Tổng giám đốc thường xuyên ký kết hợp đồng mua bán cáp điện các loại với Công ty CP địa ốc cáp điện Thịnh Phát (Công ty Thịnh Phát).
Tháng 5/2017, sau khi ký với Công ty Thịnh Phát 2 hợp đồng mua bán, do không đủ tiền thanh toán trực tiếp, Nam thuê một người tên Minh (không rõ lai lịch) làm giả con dấu của một ngân hàng nhằm tạo ra hai chứng thư bảo lãnh thanh toán giả rồi cung cấp cho công ty đối tác.
Đến ngày 10/7/2017, khi Công ty Thịnh Phát chuyển chứng thư bảo lãnh thanh toán đến ngân hàng để giải ngân thì được nhân viên giao dịch thông báo ngân hàng không phát hành chứng thư bảo lãnh này.
HĐXX nhận định bị cáo đủ khả năng nhận biết mức độ nguy hiểm của hành vi nhưng vẫn cố tình phạm tội (làm giả con dấu, ngụy tạo chứng thư bảo lãnh thanh toán của ngân hàng); hành vi của bị cáo đã ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức tín dụng trong nước. Vì vậy, HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Xuân Nam 8 năm tù về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản", 2 năm tù về tội "làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức"; tổng hình phạt là 10 năm tù.
Do đó, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an đề nghị các bộ, ngành, chính quyền các địa phương, các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp, người dân cần nâng cao cảnh giác đối với thủ đoạn nêu trên. Các cơ quan hữu quan có liên quan, khi nghiên cứu thẩm định hồ sơ xin cấp phép dự án, hợp tác, kêu gọi vốn nước ngoài đầu tư,... cần xem xét, thẩm định kỹ hồ sơ, tài liệu về năng lực tài chính của các doanh nghiệp, cá nhân. Trường hợp thấy nghi ngờ tài liệu giả, cần liên hệ với ngân hàng đã phát hành văn bản để thẩm định về tính hợp pháp của các loại tài liệu này.
Theo công ty Luật Dương Gia, đối với trường hợp đủ yếu tố cấu thành tội phạm về tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức thực hiện hành vi trái pháp luật theo quy định tại Điều 341 Bộ luật hình sự, thì bị phạt tiền từ 30-100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 2 năm.
"Riêng những đối tượng sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, làm giả từ 6 con dấu, tài liệu trở lên; Thu lợi bất chính 50 triệu đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 7 năm", Luật sư của công ty nhấn mạnh.