Chuyên gia Phạm Chi Lan: Đặt casino ở đặc khu thì nên nhớ thung lũng Silicon và Las Vegas không thể ở cùng một chỗ!

Kinh doanh casino đã có nhiều đổi khác, GS. Hà Tôn Vinh, người từng có nhiều năm nghiên cứu về ngành kinh doanh trò chơi có thưởng chia sẻ với Báo Trí Thức Trẻ. 

Hiện tại casino được xem là một phần của khu phức hợp giải trí, tổ chức hội nghị, nghỉ dưỡng... nơi đón tiếp mọi thành viên trong một gia đình, bao gồm người già, trẻ nhỏ. Điều này khác hoàn toàn với 70 năm trước khi casino chỉ là cờ bạc, mại dâm và rửa tiền.

"Casino đã và đang trở thành mô hình phát triển kinh tế ở địa phương", ông Vinh nói. Theo ông, Singapore là một ví dụ điển hình. Khi mô hình này từ Las Vegas lan rộng đến Singapore, ban đầu, quan điểm của nước này là không chấp nhận. Thủ tướng Lý Quang Diệu là người rất dị ứng với bài bạc.

Tuy nhiên, mô hình casino mới đã khiến cho chính phủ Singapore tin rằng nó không chỉ là bài bạc mà còn là điểm hấp dẫn khiến du khách dừng chân, đem lại nguồn thu cho địa phương.

"Thủ tướng Lý Quang Diệu còn nói nếu biết casino hấp dẫn như vậy thì tôi đã cho làm từ sớm", ông Hà Tôn Vinh kể.

Sau Singapore, Macau là điểm đến tiếp theo của casino. Hệ thống casino đã đóng góp rất lớn vào sự phát triển của vùng lãnh thổ này. Lợi nhuận từ ngành kinh doanh này mang lại 35 tỷ USD năm 2017, lớn nhất thế giới, cho Macau, đồng thời thu hút 32 triệu khách du lịch.

"Lượng tiền khổng lồ sẽ là cơ sở để phát triển hạ tầng, y tế, giáo dục... Lợi nhuận từ casino có thể là một nguồn thu tốt, thay vì tăng thuế", ông Vinh cho biết.

Ông Hà Tôn Vinh cũng nhấn mạnh, kinh doanh casino ở đặc khu không nhất thiết phải dùng ưu đãi tài chính. Nguyên nhân ưu đãi thuế được xem là điều hiển nhiên ở các địa điểm muốn thu hút đầu tư. Nhà đầu tư thực chất cần nhiều hơn ở các ưu đãi phi tài chính như hải quan, thủ tục hành chính thông thoáng.

"Thuế kinh doanh casino ở Macau cao nhất thế giới, lên mức 39% nhưng nhà đầu tư vẫn nườm nượp đến. Casino là nơi để kiếm tiền, không phải ưu đãi", ông Vinh nhấn mạnh. Tuy nhiên, ông cũng nhận định rằng chưa có yếu đặc biệt hấp dẫn ở ba đặc khu.

Casino ở đặc khu sẽ có hiệu ứng phụ gì? 

Dù casino mang lại nguồn lợi nhuận khổng lồ, nhưng có chuyên gia vẫn bày tỏ quan điểm không chấp nhận kinh doanh tại đặc khu. "Lúc trước hay bây giờ tôi đều không tán thành phát triển casino ở ba đặc khu", chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan trao đổi với Trí Thức Trẻ.

Theo bà, casino đang được coi là điểm đột phá cho ngành du lịch. Dự thảo Luật đang cho phép người Việt cũng được đánh bạc ở casino đặc khu. Tuy nhiên, bà đặt vấn đề nếu các casino khác ở Việt Nam về sau cũng đòi "bình đẳng", phải chăng sòng bạc sẽ "tứ tung khắp đất nước"?

Người Việt Nam vốn thích trò may rủi, bà Lan nói và cho biết dù nguồn tiền thu được từ dân có thể là rất nhiều, thông qua thu thuế casino, nhưng những đồng tiền đó được thu trên sự tha hoá của con người.

"Dân dùng tiền nhàn rỗi để đánh bạc thay vì đầu tư thì làm sao đất nước phát triển được. Giới trẻ với tâm thế ham cuộc chơi may rủi vậy sẽ có tâm huyết thực sự làm ăn?", vị chuyên gia đặt câu hỏi.

Việc ưu đãi casino ở ba đặc khu, bà Lan cho rằng là không đáng. Theo bà, nó có thể làm triệt tiêu những mục đích khác tại đặc khu, ví dụ như mong muốn biến đặc khu thành nơi phát triển công nghiệp cao.

Nhấn mạnh không nhiều ngành có thể "cùng thắng" ở đặc khu do nguồn lực là có hạn, bà Lan nhấn mạnh Việt Nam buộc phải lựa chọn.

Theo bà, công nghệ cao và đánh bạc không thể ở cùng một chỗ. Bà nói: "Thung lũng Silicon và Las Vegas là hai nơi riêng biệt, không nhà đầu tư nào đến Las Vegas để đầu tư công nghệ cao và ngược lại".

"Công nghệ cao đang được đưa vào dự thảo Luật có vẻ mang tính chất trang trí để đặc khu có nhiều ưu đãi hơn chứ thực chất nó chỉ cuốn hút nhà đầu tư bất động sản, nghỉ dưỡng", bà Lan nhận xét.

Góp ý thêm cho dự thảo Luật, chuyên gia Phạm Chi Lan cho rằng chỉ nên đưa ra khung về đặc khu và định nghĩa, chứ không nên chỉ định làm ở đâu. Phạm vi các ngành thu hút vào đặc khu cũng nên thu hẹp lại, tránh dàn trải. Việc ưu đãi cũng phải có chọn lọc mà theo bà, chỉ nên tập trung vào các ngành công nghệ cao, giúp Việt Nam có thể phát triển thực chất, lâu dài.

Mặt khác, bà vẫn giữ nguyên ý tưởng là nên phát triển đặc khu trên nền tảng có sẵn, ví dụ như đối với công nghệ cao, nên có những ưu đãi đột phá giúp khu Hoà Lạc (Hà Nội) hay Quang Trung (TP. HCM) phát triển tiếp.

Bởi lẽ bà cho rằng mang hơn 1,4 triệu tỷ đồng để đi đầu tư vào những thứ mà không nắm chắc được kết quả là một điều quá rủi ro.