Mất trắng 4,5 tỷ đồng vì.... nuôi heo
Còn đúng một tuần nữa là hết năm 2017, ông Trần Quang Trung, chủ trại heo ở Gia Kiệm, Thống Nhất, Đồng Nai lấy sổ ghi chép ra kiểm tra “thành quả” sau một năm nuôi heo. Khi cộng hết các khoản chi ra, thu vào đầu tư cho trại heo hơn 300 nái, ông tá hoả nhìn vào số tiền âm 4,5 tỉ đồng. Không tin vào con số lỗ quá lớn như vậy, ông Trung nói đã tính đi tính lại nhiều lần, thậm chí, còn bóc tách số liệu từng tháng, từng quý, nhưng rốt cuộc vẫn mất 4,5 tỉ đồng.
Từ nay đến tết Nguyên đán 2018, cho dù nhu cầu có nhích lên, nhưng dự báo giá cũng khó tăng cao hơn, như vậy là người chăn nuôi gánh trọn một năm thua lỗ… Tương lai thị trường cho năm sau vẫn mù mịt…
“Cả năm 2017 giá heo bán ra dưới chi phí đầu vào, nhưng tui không nghĩ là thua lỗ nhiều đến như vậy!”, ông Trung chua chát.
Theo tính toán của ông Trung, trong năm tháng đầu 2017, khi đó giá heo hơi chỉ dao động 18.000 – 22.000 đồng/kg nên số tiền thua lỗ lên tới 1,5 triệu đồng mỗi con có trọng lượng 100kg. Từ tháng 5 – 10, tình hình thị trường khả quan hơn chút đỉnh, giá nhích lên nhưng cũng chưa bù lại chi phí, nên người nuôi vẫn lỗ 1,2 triệu/con. Mãi đến hai ba tháng cuối năm, heo hơi tăng lên gần 30.000 đồng/kg, lúc đó thiệt hại mới giảm chút đỉnh, còn 700.000 đồng/con.
Ông Nguyễn Ngọc Hoà, người nuôi heo ở Vĩnh Cửu, Đồng Nai, cho rằng những nông dân tự túc được con giống, giá thành chăn nuôi, rơi vào ngưỡng 30.000 – 33.000 đồng/kg, còn ai không tự túc được, phụ thuộc con giống và thức ăn nên phải gánh giá thành 35.000 – 37.000 đồng. Trong khi đó, từ tháng 11.2016 đến tận tháng 12.2017, tức là trải qua 14 tháng ròng rã, giá heo hơi dưới 30.000 đồng/kg, nên 100% nông dân nuôi heo trên cả nước đều thua lỗ nặng nề.
“Vài năm trước giá heo cao, người nuôi có lời nhưng tập tính nông dân nói chung ít khi trích lập dự phòng rủi ro như các công ty lớn. Có lời bao nhiêu, mua sắm cái này cái kia, thậm chí số đông người nuôi mở rộng đầu tư, nên khi giá heo hơi lao dốc là mất hết!”, ông Hoà nói.
Các ý kiến trên diễn đàn “Làm giàu từ chăn nuôi heo” quy tụ ba bốn chục ngàn thành viên, cũng ít ai đề cập đến phương án trích lập dự phòng khi bán heo có lời vài ba năm trước. Đề cập đến vấn đề này, người nuôi nào cũng cho đó là việc làm khó, bởi tập tính nông dân có nhiêu xài nhiêu; số đông khác lại nêu quan điểm “không nghĩ tới” việc dành dụm phòng lúc rủi ro, thậm chí, có người còn hoạch định phải đầu tư mở rộng lúc thị trường đang tốt để kiếm lời thật nhanh. Chính vì vậy, cơn bão giá heo sau 14 tháng càn quét, giờ nhìn lại người nuôi chẳng còn gì.
Giảm đàn mới có giá tốt
Ông Trung cho biết đã bán bớt 100 con heo nái, chỉ giữ lại 200 con cầm cự qua ngày. Do thua lỗ nên hiện gia đình ông phải vay nợ ngân hàng hơn 2 tỉ đồng mua thức ăn, trang trải chi phí nuôi heo, mỗi tháng phải trả lãi 18 triệu đồng.
“May mà ngân hàng cho giãn nợ gốc sáu tháng trả một lần, không thì tui chẳng biết đào đâu ra hơn 30 triệu đồng lãi và gốc mỗi tháng để nộp cho nhà băng!”, ông Trung tâm sự.
Qua tìm hiểu, do thua lỗ triền miên, không thể cầm cự được nên hầu hết các trang trại chăn nuôi lớn có hai ba trăm con nái trở lên cũng đã phải giảm đàn. Các trại nuôi nhỏ lẻ dưới 100 con giảm 70 – 80%, thậm chí bán sạch đàn nái. Tình trạng giảm đàn cũng thể hiện qua việc tổng đàn heo thịt xuất chuồng các tháng cuối năm 2017 giảm khá mạnh, là nguyên nhân kéo giá heo hơi nhích lên trong vài tuần gần đây.
Ông Jirawit Rachatanan, phó tổng giám đốc công ty chăn nuôi C.P Việt Nam, cho rằng từ cuối năm 2016 đầu 2017, do giá heo hơi giảm mạnh nên nông dân bắt đầu loại bớt đàn nái. Theo chu kỳ, tới thời điểm này đàn heo thịt sẽ không còn nhiều như hồi đầu năm, nghĩa là thị trường không còn xảy ra tình trạng cung vượt cầu, nên giá heo đang dần ổn định trở lại. Một số doanh nghiệp trong lĩnh vực chăn nuôi cũng đưa nhận định, đến quý 1 năm sau sản lượng heo nuôi trong dân và các trang trại sẽ cân bằng với thị trường, nên giá heo hơi chắc chắn không giảm sâu nữa.
“Thị trường Trung Quốc còn là ẩn số. Trung Quốc ăn tết Nguyên đán như Việt Nam, nên các tháng cuối năm họ có nhu cầu sử dụng thịt heo nhiều hơn, đây là động lực giúp nông dân có thêm hy vọng thị trường tết sắp tới!”, ông Jirawit Rachatanan phân tích thêm.