Ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid-19 khiến TTCK Việt Nam trải qua quý 1 không mấy êm ả khi chỉ số VN-Index lao dốc mạnh từ vùng 960 điểm xuống 660 điểm, tương ứng mức giảm hơn 31%. Diễn biến ảm đạm của thị trường kéo theo hoạt động của các Công ty Chứng khoán (CTCK) chịu ảnh hưởng nặng nề và không ít CTCK thậm chí lỗ lớn trong quý 1.
Trong bối cảnh khó khăn chung của thị trường, cùng với áp lực cạnh tranh gay gắt từ các CTCK ngoại, cổ phiếu các CTCK trong nước đã có một quý đầy khó khăn. Vào thời điểm thị trường tạo đáy vào cuối quý 1, không ít cổ phiếu lớn của ngành chứng khoán như SSI, HCM, VND, SHS, VCI…đã giảm sâu xuống mức thấp nhất trong nhiều năm.
Tuy vậy, trong quý 2, hoạt động kinh doanh của các CTCK được kỳ vọng sẽ khởi sắc trở lại trong bối cảnh thị trường đang hồi phục mạnh từ đầu tháng 4 tới nay.
Lãi suất huy động giảm khiến chứng khoán trở thành kênh đầu tư hấp dẫn
Theo CTCK KB Việt Nam (KBSV), các ngân hàng thương mại giảm lãi suất huy động để tạo cơ sở giảm lãi suất cho vay hỗ trợ nền kinh tế sau dịch Covid-19 đã tạo nên mặt bằng lãi suất mới thấp hơn từ 0,1-0,5%. Khi tiền gửi có khả năng sinh lời kém, các hoạt động kinh doanh khác cũng đang bị đình trệ thì chứng khoán trở thành kênh đầu tư hấp dẫn với nhiều nhà đầu tư mới.
Thống kê của Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD), trong 3 tháng gần nhất (tháng 3 đến tháng 5) có hơn 100.000 tài khoản chứng khoán được mở mới. Trong đó, tài khoản mở mới của nhà đầu tư nội tăng vọt trong tháng 4/2020 với 36.721 tài khoản, chỉ thấp hơn số tài khoản mở mới 40.651 trong tháng 2/2018 (ngay trước khi VN-Index trở lại vùng đỉnh 10 năm là 1.200 điểm).
Thanh khoản thị trường va dư nợ margin đều tăng trưởng khả quan
Tính từ đầu tháng 4/2020 đến ngày 18/6/2020, tổng giá trị giao dịch trên cả 3 sàn HSX, HNX và UpCOM đã đạt gần 305 nghìn tỷ đồng (tăng 35% so với Quý 2/2019 và tăng 33% so với Quý 1/2020), riêng giá trị giao dịch khớp lệnh tăng 49% so với Quý 2/2019.
Số phiên giao dịch khớp lệnh 6.000 – 7.000 tỷ đồng không còn là điều hiếm gặp, thậm chí trong phiên giao dịch 15/6 giá trị giao dịch toàn thị trường (bao gồm thỏa thuận) đạt hơn 23.000 tỷ đồng. Điều này cho thấy dòng tiền vào thị trường đang gia tăng mạnh mẽ khi các nhà đầu tư đặt nhiều kỳ vọng vào sự hồi phục của nền kinh tế cũng như hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp.
KBSV dự phóng trong cả Quý 2/2020, tổng giá trị giao dịch có thể đạt đến 332 nghìn tỷ đồng, tương đương mức tăng 48% so với cùng kỳ năm trước. Giá trị giao dịch gia tăng kéo theo dư nợ margin tại các công ty chứng khoán (CTCK) cũng tăng trưởng, với mức tăng bình quân tại một số công ty khoảng 20% so với Quý 1/2020. Các yếu tố này cho thấy thu nhập từ phí, lãi margin của các CTCK dự báo tăng trưởng rất tốt trong Quý 2/2020.
Danh mục tự doanh của các CTCK hồi phục
KQKD kém tích cực của các CTCK trong quý 1 có nguyên nhân không nhỏ từ yếu tố danh mục tự doanh tính theo giá thị trường giảm sâu. Tuy vậy, so với ngày 31/3/2020, VN-Index tại ngày 18/6/2020 đã tăng trưởng 27%.
Hầu hết các cổ phiếu trên thị trường đều có mức phục hồi trên 20%. Nhờ đó, danh mục tự doanh của các công ty chứng khoán dự báo sẽ đạt mức tăng trưởng tốt trong Quý 2/2020. Các CTCK có danh mục tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL) lớn cuối Quý 1/2020 là SSI, SHS, VND, VCI.
Với những yếu tố tích cực từ thị trường, KQKD quý 2 của nhóm CTCK nhiều khả năng sẽ phục hồi mạnh, kéo theo diễn biến khả quan hơn của cổ phiếu. Tuy vậy, mức độ hồi phục của cổ phiếu ngành chứng khoán sẽ có sự phân hóa mạnh, phụ thuộc lớn vào biến động của tự doanh cũng như khả năng củng cố thị phần môi giới trước áp lực cạnh tranh mạnh từ các tên tuổi ngoại.