Bộ phận phân tích SSI Retail Research của công ty chứng khoán SSI vừa có báo cáo nhận định về thị trường tiền tệ tháng 4 với nhận định thị trường chứng khoán đang tìm về mức giá hợp lý.
Cụ thể theo các nhà phân tích, trong tháng 4, chứng khoán Việt Nam rơi vào một chuỗi giảm sâu trên diện rộng khi số lượng mã giảm điểm gấp đôi số mã tăng. Tất cả nhóm cổ phiếu trụ cột đều giảm mạnh gây áp lực tâm lý đè nặng lên thị trường chung.
Ngân hàng gây ảnh hưởng đến các nhóm khác
Sau khi tăng trưởng mạnh mẽ trong quý 1 vượt xa các thị trường trên thế giới, VN-Index thiết lập mức đỉnh mới ở 1.204,33 điểm vào phiên ngày 9/4, tăng 220 điểm (+22,4%) so với cuối năm 2017, và tăng +49% chỉ trong vòng 6 tháng. Từ đó, thị trường liên tục giảm mạnh, VN-Index rơi trở lại ngưỡng 1.050,26 điểm vào cuối tháng 4, mất 154 điểm (-12,8%) từ mức đỉnh vừa mới thiết lập. Dưới áp lực bán rất mạnh, thị trường không thể tăng nổi 2 phiên liên tiếp và nhiều bẫy bull trap liên tục được tạo ra. Tổng giá trị vốn hóa tính trên 3 sàn đã giảm 20 tỷ USD về 173 tỷ USD.
Đợt giảm tháng 4 ghi nhận ảnh hưởng rõ nét của nhóm cổ phiếu Ngân hàng lên chỉ số chung. Từ ngày 10/4 đến 26/4, hầu hết cổ phiếu ngân hàng cùng sụt giảm mạnh. Ngoại trừ TPB của TPBank, EIB của Eximbank và NVB của Ngân hàng Quốc Dân NCB, các cổ phiếu còn lại đều giảm sâu hơn VN-Index (-13,24%), trong đó các mã trụ cột VCB của Vietcombank, CTG của VietinBank, VPB của VPBank và MBB của ngân hàng MB đều giảm hơn -20%, và kéo VN-Index giảm -62,8 điểm trong tổng số -159,5 điểm giảm. Tổng giá trị vốn hóa của nhóm Ngân hàng chiếm 24% toàn sàn nhưng đóng góp tới 39% điểm số giảm của VN-Index. Hơn thế nữa, nhóm Ngân hàng cũng là nhóm ngành chính dẫn dắt tâm lý thị trường và gây nhiều ảnh hưởng lên các nhóm ngành khác.
Các nhà phân tích của SSI Retail Research cho rằng, xét về hoạt động kinh doanh, năm 2018 vẫn được dự báo là một năm thành công với ngành ngân hàng. Lợi nhuận sau thuế Q1/2018 của 12 ngân hàng niêm yết tăng +51,6% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn so với mức tăng +36% trong năm 2017, trong đó có những ngân hàng đạt mức tăng gấp 2-3 lần như ACB, HDBank, TPBank và Eximbank. Cả các ngân hàng hàng đầu cũng đạt tăng trưởng ấn tượng như VCB tăng +58,7%. Nhờ có nhóm Ngân hàng, tổng LNST toàn thị trường tăng +22,9% trong Q1/2018.
Trong bối cảnh kết quả kinh doanh cũng như các chỉ số vĩ mô quý 1 tích cực, sự lao dốc của thị trường chứng khoán đã gây ra tâm lý hoang mang và mất phương hướng cho nhà đầu tư.
Tuy nhiên, theo SSI Retail Research, nếu nhìn ở góc độ định giá thì nguyên nhân của đợt sụt giảm sẽ trở nên sáng tỏ.
Định giá thị trường không còn rẻ
Trước tháng 11/2017, chứng khoán Việt Nam giao dịch với nền định giá P/E khá thấp, trung bình ở mức 14,2 lần. Trong 5 năm qua, P/E của VN-Index chỉ dao động trong vùng từ 10,8 lần – 17,4 lần và luôn thấp hơn so với các nước trong khu vực. Và các nhà phân tích cho rằng mức định giá này là hợp lý trong bối cảnh quy mô thị trường chứng khoán Việt Nam còn nhỏ.
"Tuy nhiên, đợt tăng nhanh và mạnh từ cuối năm 2017 đã đẩy định giá lên rất cao. Với tăng trưởng lợi nhuận toàn thị trường là 23% trong năm 2017, VN-Index đã tăng 48% trong năm 2017 và tăng thêm hơn 22% chỉ trong hơn 3 tháng đầu năm. Định giá P/E vì thế bị đẩy vượt lên cao so với nền giá lịch sử, đạt 21,5 lần vượt qua cả thị trường Mỹ (20,2 lần) và các nước trong khu vực" - báo cáo ghi rõ.
Với vị thế dẫn đầu ngành, các cổ phiếu trụ cột được định giá ở mức cao hơn thị trường chung. P/E bình quân của nhóm top 30 cổ phiếu lớn nhất 3 sàn đạt tới 29,4 lần, đáng chú ý như các cổ phiếu VIC, ROS, VRE đều có P/E trên 50 lần.
Nhóm Ngân hàng tuy có P/E không quá cao, nhưng định giá P/B cũng đã ở mức đắt so với các cổ phiếu Ngân hàng trên thế giới. P/B của VCB đỉnh điểm lên tới 5 lần trong khi bình quân của nhóm cổ phiếu ngân hàng có quy mô tương đương chỉ vào khoảng 1,5 lần. Tương tự, P/B của nhiều mã ngân hàng khác như BID, VPB, HDB, ACB cũng đều vượt ngưỡng 3 lần.
"Trong tình hình đó, việc điều chỉnh về mức định giá thấp hơn là hoàn toàn lành mạnh và cần thiết cho sự tăng trưởng bền vững của thị trường chứng khoán" - SSI Retail Research nhận xét.