Từ đầu năm 2021, các công ty và cảng biển đã phải chiến đấu với cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng toàn cầu. Vào thời điểm cuộc khủng hoảng có vẻ đã ổn định trở lại, thế giới phải đối mặt với một đòn trời giáng khác: biến thể Omicron.
Per Hong, đối tác cấp cao của công ty tư vấn Kearney cho biết Omicron là "một bài test khác về khả năng phục hồi" cho các chuỗi cung ứng vốn đã căng thẳng. Sian Fenner, nhà kinh tế châu Á tại Oxford Economics cho biết: "các chuỗi cung ứng vẫn dễ bị tổn thương bởi sự gián đoạn liên quan đến đại dịch. Biến thể Omicron nhắc cho người ta nhớ rằng cuộc khủng hoảng vẫn chưa kết thúc".
Thế giới lần đầu biết đến biến thể Omicron vào cuối tuần trước. WHO gọi đây là một "biến thể đáng lo ngại", nói thêm rằng nó có khả năng lây nhiễm rộng rãi và có khả năng trở thành một "nguy cơ toàn cầu". Biến thể mới đã xuất hiện tại Anh, Pháp, Israel, Bỉ, Hà Lan, Đức, Ý, Úc, Canada, Hong Kong và mới nhất là Mỹ.
Chưa có báo cáo nào về việc biến thể Omicron xuất hiện ở Trung Quốc. "Trung Quốc sẽ thắt chặt chính sách zero-Covid, bao gồm việc đóng cửa hàng loạt các thành phố, thực thi kiểm dịch, kiểm tra nghiêm ngặt tại các cảng gồm giám sát tàu và hàng hoá để ngăn chặn biến thể mới", Per Hong cho biết.
"Nếu điều này xảy ra, không chỉ việc vận chuyển bị hạn chế mà chúng ta chắc chắn sẽ chứng kiến sự thiếu hụt nhiều hơn đối với các nguyên liệu, linh kiện quan trọng và lượng đơn hàng tồn đọng kéo dài đối với các sản phẩm điện tử, ô tô và tiêu dùng cốt lõi, tuỳ thuộc vào khu vực bị phong toả".
Các cảng bận rộn nhất thế giới đều nằm ở Trung Quốc. Trong 10 cảng bận rộn nhất, có 7 cảng ở Trung Quốc, theo Hội đồng Vận tải Thế giới. Thượng Hải đứng đầu, Ning Ba – Shoushan đứng thứ 3 và Thâm Quyến đứng thứ 4.
Chuỗi cung ứng ở khắp nơi trên thế giới đã bị gián đoạn trong năm nay, từ tình trạng thiếu container đến lũ lụt, lây nhiễm covid khiến các cảng phải đóng cửa. Cuộc khủng hoảng năng lượng ở Trung Quốc và châu Âu mới đây càng làm cho tình hình thêm nghiêm trọng.
Theo Fenner của Oxford Economics, khi các hạn chế được nới lỏng ở châu Á, người lao động có thể quay lại nhà máy làm việc vào tháng 9. "Ngay cả khi nhiều sản phẩm được làm online, thách thức về vận tải vẫn hiện hữu, đặc biệt là ngành hàng không. Đó là chưa kể độ trễ của các chuyến tàu giao hàng tồn đọng từ trước".
Trên toàn cầu, chưa đến một nửa số tàu cập cảng đúng hạn trong năm 2021. Các chuyến tàu liên tục trễ hơn 1 tuần so với thời điểm giao hàng, so với mức 4 ngày trong năm 2018 và 2019, theo Oxford Economics.
Việt Nam – một nhà xuất khẩu chủ lực ở châu Á – đang đẩy mạnh xuất khẩu sau làn sóng Covid vừa qua. Đại dịch đã khiến nhiều quốc gia Đông Nam Á phải đóng cửa nhà máy. Nếu biến thể Omicron xâm nhập, nó có thể gây ra mối đe doạ lớn đối với phục hồi xuất khẩu trong khu vực, theo các nhà phân tích từ TS Lombard.
"Hầu hết chính phủ trong khu vực sẽ hạn chế việc áp đặt các lệnh giới nghiêm nhưng điểm mấu chốt là chuỗi cung ứng sẽ vẫn chịu áp lực trong khi mối đe doạ từ Covid còn tồi tại", họ nói. Theo Oxford Economics, nếu Omicron xâm nhập vào chuỗi cung ứng, tổng sản phẩm quốc nội của châu Á có thể sẽ giảm 1,6 điểm % trong năm tới.
Tham khảo: CNBC