Cổ phiếu của công ty Jiayuan International Group Ltd. niêm yết tại Hồng Kông có phiên giao dịch ngày 17/1 sụt tới 89% giá trị. Nguyên nhân sau đó được xác định là chủ tịch công ty đã sử dụng cổ phiếu làm tài sản thế chấp, theo Bloomberg.
Cú lao dốc của cổ phiếu Jiayuan International Group Ltd. là mức giảm lớn nhất của cổ phiếu vốn hóa hơn 1 tỷ USD trên toàn cầu từ đầu năm đến nay.
Trong phiên giao dịch ngày 17/1, vốn hóa của Jiayuan "bay hơi" 3,4 tỷ USD và báo cáo gửi lên cơ quan chức năng hôm đó - do chủ tịch Shum Tin Ching của Jiayuan ký - nói rằng công ty không biết lý do giảm là gì.
Vào sáng ngày 23/1, Jiayuan mới công bố một công ty thuộc sở hữu của ông Shum đã bán ra 93,6 triệu cổ phiếu. Theo thông cáo, động thái này là do sự thúc ép của các bên môi giới bởi sự "biến động nhanh và bất thường trong giá cổ phiếu". Việc số cổ phiếu này bị dùng làm tài sản thế chấp cũng được tiết lộ.
Việc bán ra lượng cổ phiếu lớn như vậy thường gây tác động mạnh mẽ bởi các công ty niêm yết nhỏ và vừa vốn có lượng giao dịch thấp tại Hồng Kông. Trong trường hợp của Jiayuan, vụ bán ra dưới danh nghĩa của Shum lớn gấp 25 lần lượng giao dịch trung bình phiên của cổ phiếu này 12 tháng trước đó.
Giá cổ phiếu Jiayuan sụt thêm 23% trong phiên giao dịch ngày 22/1 trước khi bị dừng giao dịch. Theo một thông cáo của sàn giao dịch chứng khoán Hồng Kông này 23/1, cổ phiếu này sẽ vẫn tiếp tục bị dừng giao dịch cho đến khi có thông báo mới.
Jiayuan là ví dụ mới nhất về trường hợp các công ty niêm yết tại Hồng Kông mất gần hết vốn hóa chỉ trong một phiên do cổ đông nội bộ thế chấp cổ phiếu để vay nợ.
Tháng 11 năm ngoái, cổ phiếu của công ty Digital Hollywood niêm yết tại Hồng Kông cũng mất 76% giá trị trong một phiên. Nguyên nhân sau đó được tiết lộ là một số cổ đông đã cầm cố cổ phiếu để trả nợ.
Trước đó, vào tháng 3/2017, dù khối nợ lớn của Huishan Dairy đã được biết đến trước khi giá cổ phiếu này sụt 85% trong một phiên. Nhưng phải sau đó, thông tin chủ tịch công ty đã thế chấp toàn bộ cổ phần đang nắm giữ tại công ty để vay nợ mới được tiết lộ.
Cùng lý do tương tự, năm 2016, cổ phiếu công ty nhân sâm Hang Fat Ginseng niêm yết tại Hồng Kông mất 91% giá trị trong một phiên giao dịch.
Đây là mối nguy hiểm chung đối với các nhà đầu tư tại Hồng Kông. Theo chủ tịch Hiệp hội Chứng khoán Hồng Kông Gary Cheung, để giảm rủi ro cho các nhà đầu tư, cơ quan chức năng cần phải cân bằng giữa việc cung cấp thêm nhiều thông tin cho nhà đầu tư và bảo vệ quyền riêng tư của các giám đốc công ty niêm yết.
"Các cổ đông lớn càng minh bạch thì các quyết định đưa ra càng chính xác", ông Gary nói.
Theo quy định tại Hồng Kông, một cổ đông nắm quyền kiểm soát có thể thế chấp cổ phiếu để vay nợ và không phải tiết lộ điều này miễn sao nguyên nhân là các vấn đề tài chính cá nhân, chứ không phải để đảm bảo hay hỗ trợ tài chính cho công ty. Việc sử dụng cổ phiếu làm thế chấp là một công cụ vay vốn phổ biến vài năm trở lại đây, đặc biệt là với các công ty nhỏ có ít tài sản có thể mang ra thế chấp.