Ngày 11/9 Grab công bố hợp tác chiến lược với Moca nhằm triển khai hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam. Chưa đầy một tháng sau, Grab tiếp tục ra mắt chính thức dịch vụ GrabFood tại Hà Nội. Điểm chung trong cả 2 sự kiện này là cụm từ "siêu ứng dụng" được đề cập rất nhiều lần.
"Chúng tôi muốn trở thành siêu ứng dụng tại khu vực Đông Nam Á: Khách hàng rời nhà không cần đem theo ví mà chỉ cần một chiếc điện thoại, ở trên đó sẽ có tất cả ứng dụng phục vụ những nhu cầu hàng ngày của các bạn", bà Tan Hooi Ling, đồng sáng lập Grab chia sẻ tại sự kiện ngày 11/9.
Siêu ứng dụng, hình mẫu thành công vượt bậc từ WeChat
Đúng như tên gọi, "Siêu ứng dụng" là những ứng dụng tích hợp không chỉ một mà nhiều tính năng, tạo nên trải nghiệm liền mạch, hiệu quả cho người dùng. Một siêu ứng dụng sẽ có số lượng khách hàng rất lớn và những khách hàng này đều yêu thích, truy cập vào ứng dụng hằng ngày.
Điển hình thành công của siêu ứng dụng chính là WeChat. Ra đời năm 2011 với khởi đầu là ứng dụng nhắn tin tương tự như Line hay Facebook Messenger, WeChat nhanh chóng xây dựng mạng lưới lên tới hơn 900 triệu người dùng.
Con số này là do dân Trung Quốc đông? Một phần, nhưng quan trọng hơn là ở WeChat, người ta tìm thấy tất cả những tính năng phổ biến nhất hiện nay: nhắn tin, mạng xã hội, gọi xe trực tuyến và thanh toán điện tử,...Người Trung Quốc có thể gọi đồ ăn, đọc báo, đặt taxi, thanh toán hoá đơn, đặt phòng khách sạn, thậm chí cho tiền người vô gia cư hay đi chợ mua rau thông qua WeChat.
Khách hàng quét mã QR để thanh toán khi mua rau tại tỉnh Giang Tô, Trung Quốc.
Matthew Brennan - đồng sáng lập China Channel - đối tác tư vấn và nghiên cứu của WeChat chia sẻ trên Tech In Asia hồi năm ngoái: "Chiến lược của WeChat là cố gắng tham gia vào cuộc sống của bạn và khiến bạn không thể rời khỏi ứng dụng này. Về cơ bản WeChat là một hệ điều hành cho cuộc sống của bạn ở Trung Quốc".
Thành công trong việc phát triển siêu ứng dụng, WeChat cũng rất thông minh khi biết cách giữ chân người dùng. Không chọn con đường đi một mình, ông lớn Trung Quốc hợp tác với các nhà phát triển khác, cho phép họ đưa ứng dụng vào kho của WeChat.
Kết quả là lượng người sử dụng WeChat thường xuyên đã tăng lên tới 25,5% thay vì chỉ đạt 13,3% như đầu tháng 11 năm ngoái. Tháng 7 năm nay, siêu ứng dụng WeChat đã kết nạp thêm ứng dụng con thứ 1 triệu vào hệ thống của mình.
Cuộc chiến siêu ứng dụng tại Việt Nam: Rầm rộ như Grab, lặng lẽ như Now, Zalo và hoang sơ như Go-Viet
Mỗi thị trường khác nhau sẽ có những đặc điểm khác nhau, nhưng nhu cầu của người dùng nhìn chung đều giống nhau. Tại Việt Nam, nếu cần đi lại, khách hàng sẽ gọi Grab, Go-Viet; ăn uống đặt qua Now; mua sắm dùng Shopee, Lazada; du lịch nghĩ đến Traveloka,...
Vì mỗi ứng dụng chỉ đóng khung trong tâm trí người dùng với một mảng chức năng nhất định, nên đây sẽ là cơ hội cho một siêu ứng dụng vươn lên như cách WeChat đã làm tại thị trường Trung Quốc. Thời điểm hiện tại, thị trường Việt Nam gọi tên 4 người chơi tiềm năng nhất: Grab, Now, Zalo và Go-Viet.
Điểm chung của 3 người chơi đầu tiên, cũng chính là cơ sở nền móng cho việc triển khai siêu ứng dụng, chính là tập khách hàng rộng lớn. Sau hơn 5 năm ra mắt, Zalo đã có 100 triệu người dùng. Grab cũng không kém cạnh khi tiết lộ cứ 2 trên 10 người Việt đã sử dụng dịch vụ của họ. Còn Now, tuy không có số liệu thống kê cụ thể, nhưng đã có sẵn tập khách hàng từ hệ sinh thái Foody.
Trong bối cảnh Ngân hàng nhà nước siết chặt hoạt động cấp phép cho các tổ chức cung cấp dịch vụ trung gian thanh toán, yếu tố nền tảng với một siêu ứng dụng, thì Zalo đã có cho riêng mình ZaloPay; Now triển khai hợp tác với AirPay còn Grab mới đây nhất đã công bố thoả thuận hợp tác với Moca. Bước đi này giúp Grab tiết kiệm thời gian xin giấy phép để đẩy nhanh quá trình triển khai thanh toán trực tuyến ra ngoài dịch vụ gọi xe hay giao đồ ăn.
Màn hình dịch vụ của Zalo Food.
Dù có cùng mục tiêu là xây dựng siêu ứng dụng, cùng nền tảng căn bản ban đầu nhưng Grab, Now và Zalo lại đang đi theo những con đường rất khác nhau.
Rầm rộ nhất ở thời điểm hiện tại chính là Grab. Như đã nói trên, tại các sự kiện tổ chức gần đây, lãnh đạo Grab đều thẳng thắn tuyên bố mục đích của họ là trở thành siêu ứng dụng tại Đông Nam Á nói chung chứ không riêng gì Việt Nam.
"Người dùng có thể đặt GrabCar đi làm, tránh tắc đường với GrabBike, gửi quà thông qua GrabExpress, đặt đồ ăn Grabfood và tất cả đều sẽ không sử dụng tiền mặt", ông Nguyễn Tuấn Anh, Tổng Giám đốc Grab Financial Group Việt Nam, chia sẻ trong ngày Grab ký thoả thuận hợp tác với Moca.
Hay như trong ngày GrabFood chính thức triển khai tại Hà Nội, ông Jerry Lim, Giám đốc Grab Việt Nam cũng cho biết: "GrabFood là bước phát triển quan trọng tiếp theo của chúng tôi nhằm trở thành siêu ứng dụng đáp ứng mọi nhu cầu thiết yếu trong cuộc sống hằng ngày của người dân".
Chưa từng tuyên bố mạnh mẽ như Grab nhưng những gì Now hay Zalo đang làm cho thấy họ cũng đã âm thầm bước vào cuộc chiến siêu ứng dụng.
Nền tảng ứng dụng phong phú của Now.
Từ những mảng dịch vụ có sẵn trên hệ sinh thái Foody như dịch vụ đặt và giao món ăn qua Now.vn; dịch vụ đặt bàn ăn qua TableNow.vn, dịch vụ làm đẹp Sheis,...Now gom lại và tích hợp chúng vào cùng một ứng dụng trên điện thoại. Thay vì chỉ dùng để đặt đồ ăn như trước đây, ứng dụng Now cho phép khách hàng trải nghiệm nhiều dịch vụ khác nhau như đặt bàn tại nhà hàng, đi chợ, mua sắm tã bỉm, mua thuốc, đặt hoa tươi,... Now cũng đang tích hợp thêm hai tính năng mới vào ứng dụng của mình là tìm người giúp việc nhà, giặt ủi đồng thời rục rịch tuyển tài xế cho dịch vụ chở người NowMoto.
Tương tự Now, Zalo lặng lẽ triển khai thử nghiệm các dịch vụ mới trên một số đối tượng khách hàng từ tháng 8 năm nay, bao gồm: Zalo Food (đặt món trực tuyến), Zalo Taxi (đặt xe trực tuyến), Zalo Travel (thông tin du lịch), Zalo Bank (tài chính), eGovernment (chính quyền thông minh). Tuy nhiên trên Zalo Taxi, dù đang có một số hãng tại TPHCM như Vinasun, Mai Linh, Vinataxi… nhưng khách hàng nếu muốn gọi xe vẫn phải liên lạc thông qua tổng đài taxi, chưa thể kết nối trực tiếp trên Zalo.
Trong khi Grab, Now hay Zalo đã có lợi thế nhất định về mặt khách hàng và phương tiện thanh toán, tân binh Go-Viet, vì gia nhập thị trường chậm hơn, nên vẫn chưa có gì. Tuy nhiên trong buổi lễ chào sân ngày 12/9 vừa qua, ông Nguyễn Vũ Đức, đồng sáng lập, Tổng giám đốc Go-Viet khẳng định ngoài GoBike, trong vòng 4 tháng tới, Go-Viet sẽ tiếp tục triển khai các sản phẩm cốt lõi trong hệ sinh thái là Go-Car, Go-Food, Go-Pay. Về lâu dài, Go-Viet cũng đặt mục tiêu tích hợp các tính năng khác như đi chợ hộ, gọi người giúp việc đến nhà, làm đẹp tại nhà,...dựa trên nhu cầu của thị trường Việt Nam.
Kết luận
Ở một thị trường lắm tiềm năng nhiều đối thủ như hiện nay, cuộc chiến xây dựng "siêu ứng dụng" chắc chắn sẽ rất hấp dẫn trong thời gian tới. Liệu Zalo có tạo dựng lịch sử như WeChat? Grab sẽ tiếp tục thành công như đã thành công trên mặt trận gọi xe? Go-Viet đi sau về trước? Hay Now đánh bật cả 3 ông lớn trên?
Tất cả hãy để thời gian trả lời.