Giá sầu riêng lao dốc
Trong khi nhiều loại thực phẩm, hoa quả tăng giá từng ngày thì sầu riêng lại được nhiều người rao bán với “giá giải cứu”.
Thời gian gần đây, nhiều container chở sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc không thể thông quan đã phải quay đầu về các tỉnh để xả hàng, cắt lỗ. Nhiều xe container đang trên đường từ Đồng bằng sông Cửu Long ( ĐBSCL) ra Bắc thì dỡ hàng xả lỗ ngay dọc đường.
Hình ảnh những chiếc xe container “ giải cứu sầu riêng ” đã xuất hiện tại nhiều tuyến phố ở các tỉnh thành. Sầu riêng bán nhanh trên xe có giá từ 50.000 - 80.000 đồng/kg, khi bán tiểu thương đều nói rõ là hàng quay đầu do không thể xuất.
Xe container “giải cứu sầu riêng ” đã xuất hiện tại nhiều tuyến phố. Ảnh: Ngo Van Tinh.
Không chỉ vậy, trên các hội nhóm mạng xã hội và chợ online, sầu riêng cũng bất ngờ được bán với mức giá rẻ nhất trong vòng một năm qua.
Tài khoản facebook tên Nga rao bán: “Giải cứu sầu riêng bị đóng cửa biên giới, quay đầu bán giảm giá. Để cho xe về kịp ăn Tết với gia đình. Giá chỉ 550.000 đồng/10kg.”
Chia sẻ thêm tại bình luận, chị Nga cho biết, đang phải bán lỗ cho khách hàng và đổ hàng về các tỉnh miền Bắc : “Sầu riêng xuất khẩu giá nhập đã là 135.000 đồng/kg, chưa kể cước 75 triệu đồng. Không xuất khẩu được nên phải quay đầu bán giá rẻ tại các tỉnh phía Bắc. Một thùng 10kg ruột, giá 550.000 đồng, hàng bao 1 đổi 1 nếu có vấn đề”.
Ghi nhận trên thị trường, giá sầu riêng thu mua tại vườn cũng liên tục giảm sâu mỗi ngày. Giá sầu riêng tại một số kho còn thu mua ở khu vực ĐBSCL như sau: Ri6 A ở mức 50.000 - 52.000 đồng/kg; sầu riêng Ri6 B ở mức 30.000 - 32.000 đồng/kg.
Sầu riêng Thái, từng đạt gần 200.000 đồng/kg vào tháng trước, hiện chỉ còn khoảng 62.000 - 70.000 đồng/kg (loại A), sầu riêng Thái B có giá từ 42.000 - 50.000 đồng/kg, sầu riêng Thái C có giá 33.000 đồng/kg. Thái lột múi AB có giá từ 35.000 - 40.000 đồng/kg. Hàng Thái dạt có giá từ 20.000 - 25.000 đồng/kg.
Trung Quốc siết chặt quy định
Theo ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam : "Hiện tượng sầu riêng rớt giá thảm vì thị trường nhập khẩu chủ lực của Việt Nam là Trung Quốc bất ngờ áp dụng thêm quy định cho tất cả các lô hàng sầu riêng nhập khẩu."
Do Tổng cục Hải quan Trung Quốc phát hiện một số lô hàng sầu riêng của Thái Lan có dư lượng vàng O nên kể từ ngày 10/1, Trung Quốc đã siết chặt kiểm tra và áp dụng thêm giấy kiểm định vàng O, bên cạnh giấy kiểm định Cadimi với sầu riêng nhập khẩu vào nước này.
Ngay sau khi nhận được thông báo của Tổng cục Hải quan Trung Quốc, sáng 10/1, Cục Bảo vệ thực vật, thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đã tiến hành họp khẩn với các doanh nghiệp và các địa phương để thông báo và phổ biến về quy định mới của Trung Quốc.
Ông Đặng Phúc Nguyên nhận định: “Sự thay đổi đột ngột về quy định của Trung Quốc đã khiến nhiều doanh nghiệp không kịp thích nghi".
Do yêu cầu tỷ lệ kiểm tra 100% nên thời gian thông quan mặt hàng này từ Thái Lan, Việt Nam và các nước khác bị kéo dài. Nhiều lô hàng sầu riêng của Việt Nam nằm ở cửa khẩu thời gian dài, thậm chí bị trả lại. Điều này đã dẫn đến tình trạng ùn ứ hàng tại cửa khẩu, nhiều container không chờ được thông biên, hoặc một số container bị trả lại buộc phải quay đầu về các tỉnh gần, bán xả hàng bù lỗ, ông Nguyên phân tích.
Theo ông Nguyên, giá sầu riêng đang rớt từng ngày, hiện chỉ còn phân nửa so với thời điểm cách đây nửa tháng. Giá sầu riêng tại vườn hiện chỉ còn hơn 50.000 đồng/kg. Trong khi đó, nhẽ ra thời điểm này, giá sầu riêng phải lên mức trên 100.000 đồng/kg, thậm chí, thời điểm này năm ngoái, giá sầu riêng lên đến hơn 200.000 đồng/kg. Sầu riêng đang vào giai đoạn cao điểm tiêu thụ do đúng dịp Tết Nguyên đán. Nếu không có những biện pháp kịp thời, nhanh chóng, giá sầu riêng sẽ còn giảm mạnh sau kỳ nghỉ lễ.
Không chỉ giá sầu riêng Việt Nam, giá sầu riêng Thái Lan xuất khẩu vốn cao ngất ngưởng, sau sự việc này cũng đã giảm mạnh từ 230-240 baht/kg xuống còn 110-120 baht/kg.
Ông Nguyên cho biết thêm, bên cạnh việc nhanh chóng thông báo cho các địa phương và doanh nghiệp, Cục Bảo vệ thực vật cũng đã phối hợp với các cơ quan liên quan để gửi văn bản đề nghị Trung Quốc phê duyệt danh sách những phòng thí nghiệm của nước ta có đủ điều kiện xét nghiệm chất vàng O. Đến ngày 26/1, đã có 9 trung tâm, phòng kiểm nghiệm vàng O trong sầu riêng của Việt Nam được Trung Quốc công nhận.
Trước đó, Cục Bảo vệ thực vật cũng đã nhận được cảnh báo từ T ổng cục Hải quan Trung Quốc liên quan đến lô hàng trái cây tươi (bao gồm sầu riêng và mít) xuất khẩu từ VN. Các lô hàng này không đáp ứng yêu cầu kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm, dẫn đến nguy cơ ảnh hưởng uy tín và thương hiệu của nông sản VN trên thị trường quốc tế.
Sầu riêng là loại quả xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng đạt 3,3 tỉ USD, tăng hơn 1 tỉ USD so với năm 2023, trong đó chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc.
Hiện, diện tích trồng sầu riêng tại Việt Nam đã trên 155.000 ha (gấp 2,1 lần diện tích được quy hoạch đến năm 2030), tập trung nhiều ở Tây Nguyên, Đông Nam bộ và Đồng bằng sông Cửu Long; với tổng sản lượng năm 2024 đã vượt 1,2 triệu tấn/năm.
Vàng O hay còn gọi là Auramine O, Basic Yellow 2 - BY2 có thể gây kích ứng da và có thể gây viêm kết mạc, viêm da và các triệu chứng kích ứng đường hô hấp trên. Những người tiếp xúc hoặc hít phải chất này có thể bị ngộ độc.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vàng O vào danh mục chất gây ung thư, mức độ 2B. Còn tại Trung Quốc, chất này bị cấm dùng trong thực phẩm từ năm 2008. Vì có vẻ ngoài màu vàng tươi nên một số cơ sở sản xuất sầu riêng đã sử dụng để nhuộm vỏ nhằm làm cho vỏ sầu riêng đẹp hơn .