Nhắc đến ngành ICT, phần lớn mọi người đều quen thuộc với những tên tuổi lớn thuộc mảng bán lẻ như Thế giới di động hay FPT Retail. Trong ngành này, các doanh nghiệp bán buôn khá kín tiếng, một số ít người mới biết đến ông lớn Digiworld. Thế nhưng tên tuổi lâu năm nhất trong ngành bán buôn ICT lại là một doanh nghiệp xuất phát từ Nhà nước: Tổng công ty Cổ phần Dịch vụ Tổng hợp Dầu khí (Petrosetco).
Từ phân phối sản phẩm Apple, Samsung đến cung cấp dịch vụ suất ăn cho FPT, Hoà Phát
Petrosetco được thành lập năm 1996 với hoạt động chính về dịch vụ sinh hoạt, đời sống và du lịch phục vụ cho các hoạt động dầu khí. Đến năm 2006, công ty chuyển sang hoạt động theo hình thức Công ty cổ phần. Năm 2010, doanh nghiệp chuyên phân phối các sản phẩm dịch vụ về dầu khí này ,ở rộng ngành hàng phân phối sang sản phẩm linh phụ kiện điện tử như USB, ổ cứng, pin dự phòng, cáp, tai nghe…
Đến năm 2012, công ty này chính thức trở thành đối tác cung ứng sản phẩm của Samsung, BlackBerry tại Việt Nam. Đây trở thành bước đi nền tảng để sang năm 2013, Petrosetco trở thành nhà phân phối chính thức của Microsoft tại Việt Nam, năm 2015 là Motorola, năm 2020 là Apple và sang năm 2021 là đồng hồ thông minh Garmin.
Petrosetco hiện có 4 mảng kinh doanh lớn gồm: Dịch vụ phân phối (sản phẩm công nghệ thông tin, điện gia dụng, sản phẩm công nghiệp ngành dầu khí); Dịch vụ cung ứng và hậu cần dầu khí, Dịch vụ đời sống, Dịch vụ bất động sản.
Mặc dù là doanh nghiệp thuộc họ dầu khí nhưng phần lớn doanh thu của công ty này lại đến từ bán buôn các sản phẩm công nghệ Apple, Samsung, Dell, Asus, Lenovo,...
Công ty này hiện có ba đơn vị thành viên và một công ty con gián tiếp đang thực hiện mảng kinh doanh phân phối ICT, điện lạnh gồm: Công ty Cổ phần Dịch vụ Phân phối Tổng hợp Dầu khí (PSD), Công ty Cổ phần Hội tụ Thông minh (Smartcom) và Công ty Cổ phần Phân phối Sản phẩm Công nghệ cao Dầu khí (PHTD). Công ty con của PSD là Công ty cổ phần Điện tử Điện lạnh Bình Minh (BMD).
Với dịch vụ đời sống (Cartering) vốn là mảng dịch vụ truyền thống của Petrosetco. Công ty này đang cung cấp dịch vụ cho hơn 50 công trình trong và ngoài ngành dầu khí; các khách hàng phân bố trải dài trên khắp các tỉnh thành như Vietsovpetro, Biển Đông POC, Cửu Long JOC, JVPC, MODEC, PVEP, PTSC, PVTRANS, BSR, Meindo, … Ngoài ra, đơn vị dịch vụ này còn cung cấp hàng hóa, thực phẩm cho gần 50 tàu các loại thuộc đội tàu dịch vụ của VSP, PTSC, PV Trans, JDC (Hakuruy 5, Hakuruy 11) và tàu dịch vụ nước ngoài.
Thị phần dịch vụ Catering của Petrosetco trong ngành dầu khí hiện chiếm khoảng 95%.
Gần đây, công ty này còn mở rộng cung cấp dịch vụ đời sống, suất ăn cho nhiều đơn vị khác nhau như các chuỗi trường học FPT, Ischool, ĐH Kinh tế Quốc dân HN, ĐH Kinh tế Tp. HCM, chuỗi nhà máy thép Hòa Phát, khu công nghiệp Phú Mỹ, Tập đoàn điện lực Việt Nam EVN, cảng Cái Mép, các nhà máy lọc dầu như Dung Quất, Nghi Sơn,…
Ngoài ra Petrosetco còn cung cấp dịch vụ đặc biệt như xử lý rác thải nguy hại trong ngành dầu khí và các khách hàng ngoài ngành như Cục quản lý thị trường tỉnh Bình Thuận; Công ty CP Chăn nuôi C.P VN – CN Đồng Nai, Công ty Linkfarm (tại các trang trại nuôi heo); Phòng khám Y học Cổ truyền Bội Hân, Bệnh viện Mắt Thanh Hải (chất thải y tế)…
Biên lãi mỏng
Năm 2021, mảng dịch vụ phân phối của Petrosetco đạt 15.558 tỷ đồng doanh thu, vượt 20% kế hoạch năm và tăng 36% so với cùng kỳ. Doanh thu mảng này đóng góp 88% trong tỷ trọng doanh thu. Lợi nhuận mảng này đạt 251,5 tỷ đồng, gấp 2 lần so với kế hoạch năm và gấp 2,75 lần so với cùng kỳ thực hiện, đóng góp tới 61% tỷ trọng lợi nhuận.
Đặc biệt doanh thu và sản lượng các sản phẩm của Apple trong năm 2021 tăng gấp 4 lần so với năm 2020 (Petrosetco chính trở thành nhà phân phối ủy quyền của Apple kể từ tháng 06/2020).
Ngoài doanh thu từ các sản phẩm công nghệ, mảng phân phối sản phẩm hóa dầu trong năm 2021 đem lại 1.726 tỷ đồng cho Petrosetco. Công ty này phân phối khoảng 30 nghìn tấn LPG (+13% cùng kỳ 2020) và 37 nghìn tấn PP (-13% cùng kỳ).
Dù lợi đạt kỷ lục về doanh thu nhờ tăng trưởng ngành hàng ICT tuy nhiên biên lợi nhuận của Petrosetco khá khiêm tốn. Năm 2021 công ty có mức biên lợi nhuận lãi gộp 5% và biên lợi nhuận sau thuế vào khoảng 2%. Thậm chí biên lãi gộp của Petrosetco còn giảm dần theo thời gian từ mức 10% giai đoạn 2005 về mức 5% của vài năm gần đây.
Tổng giá trị các khoản đầu tư vào công ty con của Petrosetco trong năm 2021 là 400,3 tỷ đồng, tuy nhiên những công ty con này hiện chưa đem về nguồn lợi khả quan về kinh doanh cho Petrosetco. Báo cáo thường niên năm 2021 của công ty này cho biết 8/11 công ty con đang hoạt động và không có đơn vị nào bị lỗ trong năm 2021.
Tổng công ty này thậm chí còn phải trích lập dự phòng trong vài năm nay với các khoản đầu tư vào Công ty Smartcom, Công ty TNHH MTV DV Tổng hợp Sài Gòn Dầu khí (“PSG”), Công ty CP Dịch vụ Bán lẻ Dầu khí (PSR), Công ty TNHH Kinh doanh Văn phòng Dầu khí… khi nhận thấy các công ty này mang lại kết quả kinh doanh chưa hiệu quả và hầu như đã ngưng hoạt động.
Riêng Công ty Smartcom là đơn vị có khoản lỗ lũy kế vượt vốn chủ sở hữu do hoạt động kinh doanh các năm trước kém hiệu quả, tuy nhiên đơn vị đã từng bước cơ cấu lại danh mục hàng hóa và hoàn thành mục tiêu có lãi trong năm 2021.