Trong số 9 dự án và 31 nhà, đất công sản tại Đà Nẵng (Infonet đã đưa tin) có những sai phạm mà Cơ quan An ninh điều tra (Bộ Công an) đang tiến hành điều tra, xác minh, làm rõ từ tháng 9/2017 theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, có Khu đô thị Harbour Ville (tại phường Nại Hiên Đông và phường Thọ Quang, quận Sơn Trà).
Theo tìm hiểu của PV Infonet thì dấu hiệu bất thường nổi lên ở các lô A2-A4-A6-A8 tại khu đất công trình công cộng thương mại dịch vụ nằm dọc đường dẫn vào cầu Thuận Phước thuộc phường Nại Hiên Đông và phường Thọ Quang (quận Sơn Trà) có tổng diện tích 170.213m2. Diện tích đất này trước đây được UBND TP Đà Nẵng giao cho Công ty Cổ phần Xây dựng Công trình giao thông 586 để triển khai thực hiện theo quy hoạch.
Đến ngày 10/3/2011, Công ty Cổ phần Xây dựng Công trình giao thông 586 có văn bản số 15/Cty xin chuyển quyền sử dụng đất cho ông Phan Văn Anh Vũ (còn gọi là Vũ “nhôm” , người đang bị Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an phát lệnh truy nã ) và được UBND TP Đà Nẵng đồng ý chủ trương cho chuyển đổi tên theo văn bản số 1532/UBND-QLĐTh ngày 22/3/2011.
Theo đó, giá chuyển quyền sử dụng đất là 2.500.000 đồng/m2. Ngày 08/4/2011, ông Phan Văn Anh Vũ có đơn xin xem xét lại giá chuyển quyền sử dụng dất theo hình thức giá đất thô (chưa đầu tư cơ sở hạ tầng) đối với diện tích khu đất nêu trên.
Đề nghị trên được UBND TP Đà Nẵng giải quyết tại Công văn 2128/UBND-QLĐTh ngày 18/4/2011 với nội dung: Đồng ý chủ trương cho phép ông Phan Văn Anh Vũ nhận quyền sử dụng đất với đơn giá 812.000đồng/m2. Với giá đất này, chủ đầu tư tự chịu kinh phí san lấp mặt bằng và đầu tư xây dựng hệ cơ sở hạ tầng theo đúng quy hoạch được UBND TP Đà Nẵng phê duyệt. Trường hợp nộp đủ tiền sử dụng đất trong thời hạn 60 ngày thì được giảm 10% tổng số tiền phải nộp.
Ngày 11/6/2011, UBND TP Đà Nẵng ban hành Quyết định 4881/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh Đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng khu đất nêu trên thuộc Khu phức hợp đô thị, thương mại dịch vụ cao tầng với diện tích đất 170.213m2. Theo đó, nâng diện tích đất ở biệt thự từ 69.462m2 (tỷ lệ 40,8%) lên 71.716m2 (tỷ lệ 42,13%) và giảm tương ứng tỷ lệ đất thương mại dịch vụ và đất giao thông, mương thoát nước.
Sau đó, ông Phan Văn Anh Vũ đưa phần diện tích đất kể trên vào dự án Khu đô thị Harbour Ville (do Công ty Cổ phần Đầu tư M. làm chủ đầu tư).
Mặc dù chưa triển khai đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng gồm các công trình dịch vụ, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy hoạch chi tiết xây dựng đã được phê duyệt; đảm bảo kết nối với hệ thống hạ tầng chung của khu vực theo quy hoạch nhưng chủ đầu tư đã chia khu đất trên thành 527 lô và đã được UBND quận Sơn Trà cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho từng lô đất riêng biệt. Sau khi được cấp Giấy chứng nhận, chủ đầu tư đã mở bán các lô đất nói trên ra thị trường thông qua hình thức hợp đồng góp vốn và nhận lại quyền sử dụng đất.
Trong đó, hợp đồng góp vốn xác định: “Thời hạn hoàn tất cơ sở hạ tầng và giao đất dự kiến là 180 ngày, kể từ ngày ký hợp đồng, tuy nhiên trong quá trình xây dựng, nhằm tăng cường chất lượng thi công công trình ở mức cao nhất, việc thi công có thể trễ hơn dự kiến nhưng không vượt quá 30 ngày”. Như vậy, thời hạn bàn giao đất chậm nhất là ngày 19/11/2011. Tuy nhiên việc xây dựng cơ sở hạ tầng tại dự án này chậm trễ kéo dài nên nhiều hộ dân nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà nhiều năm không nhận được đất trên thực tế .
Quá trình tìm hiểu của PV Infonet cũng ghi nhận ý kiến của nhiều người cho rằng việc đầu tư vào dự án này có nhiều vấn đề cần làm rõ nhằm đảm bảo tính minh bạch trong công tác quản lý đất đai trên địa bàn TP Đà Nẵng từ phía các cơ quan quản lý nhà nước lẫn chủ đầu tư.
Trong đó, việc các cơ quan quản lý nhà nước lúc đó cho giảm giá tiền sử dụng đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi chưa hoàn thành hệ thống hạ tầng kỹ thuật là không đúng quy định của pháp luật về đất đai. Từ đó đã tạo điều kiện cho chủ đầu tư thực hiện các giao dịch, gây thất thoát cho ngân sách nhà nước và tiềm ẩn nhiều nguy cơ khiếu kiện về đất đai do người mua không nhận được đất trên thực tế theo hợp đồng.
Đối với chủ đầu tư, theo hồ sơ mua bán thông qua hình thức góp vốn cho thấy giá trị trên hợp đồng để chịu thuế tại dự án này là 8 triệu đồng/m2. Trong khi nhiều người cho biết giá giao dịch thực tế khi họ mua đất ở thời điểm nắm 2011 là 9,5 triệu đồng/m2 (và hiện đã lên tới 15 – 20 triệu đồng/m2). Nhiều người đặt câu hỏi: Việc hợp đồng để chịu thuế ghi giá thấp hơn giá giao dịch thực tế có phải là hình thức trốn thuế thu nhập?
Như vậy, vấn đề cần được các cơ quan chức năng làm rõ là có hay không việc chủ đầu tư trục lợi trái quy định. Bên cạnh đó cũng cần lưu ý chi tiết sau khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở dự án này, ông Phan Văn Vũ đã mang thế chấp tại ngân hàng và tiếp tục kêu gọi chuyển nhượng.
Qua tìm hiểu của PV Infonet đối với dự án này thì số tiền chủ đầu tư phải nộp cho ngân sách Nhà nước là 138, 2 tỉ đồng (812.000 đồng/m2 x 170.213m2). Nhưng chủ đầu tư được giảm 10% (13,8 tỉ đồng) do nộp tiền 1 lần. Vì vậy số tiền mà ông Vũ “nhôm” thực nộp vào ngân sách là 124,3 tỉ đồng.
Nếu tính theo đơn giá Nhà nước chịu toàn bộ chi phí san lắp mặt bằng và đầu tư cơ sở hạ tầng theo đơn giá được xác định từ đầu là 2.500.000 đồng/m2 thì tổng chỉ phí chủ đầu tư phải bỏ ra là 382,9 tỉ đồng (2.500.000 đồng/m2 x 170.213m2, giảm 10%).
Trong khi đó, với mức giá trung bình giao dịch thành công theo hợp đồng góp vốn 1 tỉ đồng/01 lô tại thời điểm mở bán năm 2011 thì chủ đầu tư sẽ thu 527 lô x 1 tỉ đồng/lô = 527 tỉ đồng. Trừ cho chi phí 382,9 tỉ đồng thì ông Vũ “nhôm” bỏ túi tầm 144 tỉ đồng từ việc nhận dự án và chuyển nhượng 527 lô đất trong dự án Harbour Ville!