Vượt qua "cơn bão" kinh tế - xã hội cấp độ mạnh
Thảo luận tại hội trường Quốc hội về phát triển kinh tế - xã hội sáng ngày 28/10, đại biểu Trương Trọng Nghĩa - đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh đánh giá cao điều hành của Chính phủ đã vượt qua "cơn bão" kinh tế - xã hội cấp độ mạnh trong năm đầu tiên của nhiệm kỳ.
Tuy nhiên, ông Nghĩa cho rằng, "phải trả dứt điểm một số món nợ tồn đọng của nhiệm kỳ trước". Cụ thể, món nợ chuyển đổi cơ cấu kinh tế và nội hàm tăng trưởng, phát triển bền vững dựa trên kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh với khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo..., cần chi phối trong phân bổ mọi nguồn lực và thành tích đánh giá của cán bộ công chức, viên chức. Phân bổ nguồn lực kém hiệu quả là lãng phí nguồn đầu tư.
Món nợ thứ hai, là giải quyết các dự án đầu tư thua lỗ, ngân hàng yếu kém đang để lại những gánh nặng kinh tế cực lớn và ngân sách Nhà nước, đè nặng lên đôi cánh phát triển kinh tế. Món nợ thứ ba, là xây dựng và hoàn thiện thể chế, sự trễ hẹn này đang tạo ra điểm nghẽn cho mục tiêu tăng trưởng.
Đặc biệt, ông Nghĩa cho biết, đại đa số cử tri mong muốn Chính phủ và Quốc hội có giải pháp tháo gỡ ngay là giải quyết khó khăn cấp bách cho ngành y tế, từ đấu thầu thuốc, vật tư y tế đến đãi ngộ cán bộ y tế trong chính sách công.
Những giải pháp này cần đồng bộ từ quy định, các quy định về đấu thầu thuốc và trang thiết bị y tế cho đến việc tăng thu nhập, chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ y tế công cũng như tồn tại, vướng mắc trong bảo hiểm y tế.
Nếu hệ thống y tế không được củng cố, ngay cả về người và cơ sở vật chất chẳng những không đáp ứng được vai trò, nhiệm vụ với hàng chục triệu nhân dân, người lao động, cán bộ, công viên chức, cán bộ hưu trí và người dân diện chính sách, càng không thể chống chịu được khi dịch bệnh bùng phát lại hay phát sinh mới.
Mặt khác, cần khẩn trương hoàn thành giải ngân đầu tư công, có ngay nghị quyết cải cách tiền lương của cán bộ công chức, viên chức với nguyên tắc thu nhập phải đủ để người lao động tái sản xuất, mở rộng sức lao động và chăm lo cho gia đình.
"Xin lưu ý mức sống tối thiểu hiện nay không chỉ là ngày 3 bữa cơm, năm 2 bộ quần áo như thời bao cấp. Trước mắt, để nguồn lực không bị quá tải, các đối tượng thu nhập thấp nhất cần được tăng lương ngay lập tức từ 1/1/2023, cần quan tâm đến các đối tượng y tế, giáo dục, người hưởng lương hưu và hưởng trợ cấp" - ông Nghĩa nhấn mạnh.
Với người thu nhập cao hơn thì tăng chậm và ít hơn để chia sẻ khó khăn chung. Tiến tới ban hành luật về lương tối thiểu. "Nếu không có biện pháp này thì việc vượt thu ngân sách hay tăng GDP từ 3.900 lên 4.700 USD/người cũng như các thành tích khác của năm 2022 không có nhiều ý nghĩa với người dân" - đại biểu đoàn TP. Hồ Chí Minh nêu.
Bên cạnh đó, ông Nghĩa cho rằng cần đẩy mạnh kiềm chế lạm phát, kiên quyết xử lý đầu cơ thị trường; có chính sách cho thuê mua nhà cho người lao động thu nhập thấp. Xử lý vấn nạn ngập lụt đô thị, đây đang là vấn nạn lớn gây cản trở đời sống hàng chục triệu người dân, có cả bộ phận lao động cấp cao đóng góp nguồn thu lớn.
Đặc biệt lại tập trung vào các đô thị lớn và du lịch như Phú Quốc, Đà Nẵng..., gây khó khăn cho việc phục hồi du lịch cũng như hoàn thành mục tiêu thu hút 8 triệu khách quốc tế năm 2023.
Ngoài ra, nợ tư nhân phi tài chính lên tới khoảng 140% GDP, tỉ lệ không nhỏ là trái phiếu do doanh nghiệp bất động sản phát hành, rủi ro cao, nguy cơ tác động dây chuyền khi có biến động thị trường...
"Nếu không vượt qua những thách thức này có nguy cơ sa vào bẫy thu nhập trung bình, tức là phải tạm biệt khát vọng trở thành nước thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và phát triển thu nhập cao vào năm 2045" - ông Nghĩa cảnh báo.
Ngoài ra, đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho rằng, cần khẩn trương hoàn thành giải ngân theo Nghị quyết số 43 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ, hỗ trợ, chương trình phục hồi, phát triển kinh tế vì trong 9 tháng qua, mới giải ngân được 20%.