Dân Thủ Thiêm nói về 4,3 ha đất thu hồi không đúng quy hoạch

Niềm an ủi sau bao năm “tan nhà nát cửa”

Sau khi kết luận Thanh tra Chính phủ (TTCP) chỉ ra việc UBND TP.HCM đã tự điều chỉnh diện tích và ranh giới không đúng thẩm quyền khiến 4,3 ha đất thuộc khu phố 1, phường Bình An, quận 2 bị giải tỏa khi nằm ngoài ranh quy hoạch.

Trao đổi với phóng viên, người dân trước đây sống khu vực này đồng tình với kết quả trên, họ thấy mình như được an ủi sau bao năm “tan nhà nát cửa”, mang đơn đi kiện khắp nơi.

Bà Mỹ (77 tuổi, ngụ phường An Khánh, quận 2) nói, kết luận thanh tra đã chứng tỏ khiếu nại của người dân bao năm nay là có cơ sở. Những hộ dân nằm ngoài ranh quy hoạch nhưng bị giải tỏa chỉ là một phần nhỏ, việc bức xúc nhiều nhất là khiếu nại kéo dài, thu hồi đất không đúng quy định, mức bồi thường chưa hợp lý, mong TTCP làm rõ.

Dân Thủ Thiêm vui mừng khi có kết luận Thanh tra Chính phủ

Còn bà Phượng, một người dân cũng mang đơn đi khắp nơi kêu oan về việc bị cưỡng chế ở bán đảo Thủ Thiêm, cho biết: “Tôi nay gần cuối đời mới nhận được thông báo rằng nhà tôi bị đập oan. Bao giờ tôi được bồi thường và những người làm sai bị xử lý, tôi mới cảm thấy an lòng”, bà Phượng chia sẻ.

Theo ghi nhận, kết luận của TTCP phần nào làm “ấm lòng” những hộ dân Thủ Thiêm sinh sống ở phần 4,3 ha đất không nằm trong ranh quy hoạch, nhưng theo phân tích, nhiều hộ cho rằng, kết luận kiểm tra của TTCP còn một số yếu tố chưa đủ cơ sở.

Ông Vinh, một hộ dân phân tích: “Theo thông báo của TTCP chỉ căn cứ vào 2 bản đồ quy hoạch 1/5.000 (lập năm 1995) do Ban quản lý Khu đô thị mới Thủ Thiêm và Sở quy hoạch Kiến trúc thành phố cung cấp. Chứ không có bản đồ gốc do cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Do đó, chỉ xác định được phần diện tích 4,3ha đất thuộc khu phố 1, phường Bình An là nằm ngoài ranh quy hoạch. Còn các cán bộ gây ra sai phạm đã về hưu, một số đã qua đời, nên việc xử lý trách nhiệm cũng không còn nhiều ý nghĩa nữa”.

Dân phân tích ranh giới quy hoạch 4,3 ha trái luật

Ông Lê Văn Năm – Nguyên kiến trúc sư trưởng TP HCM cho biết ông đã nghỉ hưu hơn 20 năm nên phải liên hệ với Sở Quy hoạch Kiến trúc để rà soát lại một số vấn đề. Một số giấy tờ ông ký liên quan tới dự án khu đô thị Thủ Thiêm đều được lãnh đạo TP khi ấy ủy quyền. Các văn bản về Thủ Thiêm có nhiều ban ngành cùng xem xét, chứ không phải riêng mình ông tự ý ký.

4,3 ha đất không nằm trong quy hoạch được duyệt

Trước đó, ngày 7/9, TTCP công bố kết luận kiểm tra một số nội dung chủ yếu liên quan đến việc khiếu nại của công dân về Khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP HCM ). Trong đó, TTCP xác định việc UBND TP.HCM thu hồi 4,3 ha thuộc khu phố 1, phường Bình An, quận 2 là không đủ cơ sở pháp lý, không đúng với quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt.

Dân an ủi phần nào sau hơn 10 năm đi kiện

Cụ thể, theo quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt năm 1996, Khu đô thị Thủ Thiêm tọa lạc bên bờ đông sông Sài Gòn có tổng diện tích 930 ha, bao gồm khu đô thị mới rộng 770 ha và khu tái định cư 160 ha.

Tuy nhiên, kết quả kiểm tra cho thấy, trong các tờ trình, văn bản thẩm định của UBND Thành phố, Bộ Xây dựng và Quyết định phê duyệt của Thủ tướng nêu không đầy đủ, cụ thể về ranh giới, vị trí quy hoạch…

Dẫn đến, qua thời gian dài cùng với công tác lưu trữ không tốt của các cơ quan liên quan (Bộ Xây dựng, Văn phòng Chính phủ…), UBND Thành phố và các sở, ngành không cung cấp đầy đủ được các hồ sơ, tài liệu chính thức kèm theo Quyết định số 367/TTg, nhất là các bản đồ quy hoạch 1/5000.

Qua kiểm tra tại Ban quản lý Khu đô thị mới Thủ Thiêm và Sở Quy hoạch – Kiến trúc Thành phố chỉ cung cấp được 2 loại bản đồ quy hoạch 1/5000.

Ông Năm, nguyên Kiến trúc sư trưởng TP HCM

Thứ nhất, bản đồ quy hoạch tổng mặt bằng 1/5000 Khu đô thị mới Thủ Thiêm ghi ngày 12/6/1995 có đóng dấu của các đơn vị liên quan (Công ty Dịch vụ phát triển Đô thị - UDESCO là đơn vị lập, Sở Xây dựng và Kiến trúc sư trưởng Thành phố cho thấy có một số lô đất, trong đó có phần diện tích khoảng 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An chỉ thể hiện ở bước nghiên cứu, đề xuất quy hoạch; trên bản đồ quy hoạch không thể hiện các chỉ tiêu kiến trúc, quy hoạch (số lô, diện tích, hệ số sử dụng đất…) là không đúng so với quy định tại Quyết định số 322/QĐ-BXD ngày 28/12/1993 của Bộ Xây dựng quy định về việc lập các đồ án quy hoạch xây dựng đô thị.

Thứ hai, bản đồ quy hoạch sử dụng đất (từ 5 đến 10 năm) với tỷ lệ 1/5000 lập ngày 20/11/1995 có đóng dấu của các đơn vị liên quan như nêu trên, nhưng không xác định một phần Khu phố 1, phường Bình An thuộc phạm vi lập quy hoạch.

Như vậy, phần diện tích khoảng 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An không có trong ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm được Thủ tướng phê duyệt.

Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Cũng theo Kết luận của TTCP, ngày 16/9/1998, Kiến trúc sư Trưởng Thành phố có Quyết định số 13585/KTST-QH phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 Khu đô thị mới Thủ Thiêm với diện tích Khu đô thị mới là 748 ha, trong đó bổ sung vào quy hoạch khoảng 4,3 ha thuộc ở khu phố 1, phường Bình An.

Theo TTCP, thẩm quyền phê duyệt quy hoạch 1/2000 đối với Khu đô thị mới Thủ Thiêm thuộc UBND Thành phố, nhưng UBND Thành phố đã giao cho Kiến trúc sư trưởng phê duyệt. Việc làm này của Kiến trúc sư trưởng Thành phố là không đúng thẩm quyền khi chưa được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận điều chỉnh tăng, giảm diện tích.

"Ranh quy hoạch Khu đô thị mới đã thay đổi về phía bắc thuộc Khu phố 1, phường Bình An tăng 4,3 ha vi phạm quy định tại Nghị định số 91/CP của Chính phủ. Trách nhiệm trực tiếp thuộc Kiến trúc sư trưởng Thành phố, các sở, ngành liên quan và UBND Thành phố", Kết luận nêu rõ.

Ngoài ra, một trong các nguyên nhân dẫn đến người dân khiếu nại về ranh quy hoạch và đền bù, giải phóng mặt bằng là do Quyết định số 13585/KTST-QH của Kiến trúc sư trưởng Thành phố, trong đó, ghi vị trí giới hạn không đúng so với bản đồ và thực địa.

Như vậy, theo TTCP việc khiếu nại của người dân về ranh quy hoạch đối với 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An, Quận 2 nằm ngoài ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm được Thủ tướng phê duyệt là có cơ sở, cần sớm được xem xét và có giải pháp giải quyết phù hợp.

Về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, kết luận của TTCP chỉ ra việc UBND TP.HCM đã quyết định thu hồi đất đối với phần diện tích 4,3 ha thuộc khu phố 1, phường Bình An để thực hiện một số dự án trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm là chưa đủ cơ sở pháp lý, không đúng với quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt, cần sớm xem xét, có giải pháp giải quyết phù hợp.

Ngoài ra, việc thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng có trường hợp đang khiếu nại chưa phù hợp quy định, chưa đúng thời điểm thu hồi đất, nhất là khi Luật Đất đai 2003 có hiệu lực; không có kế hoạch triển khai thực hiện xây dựng nhà tái định cư trước khi thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, việc thực hiện còn chậm, còn một số hạn chế, bất cập, dẫn đến phát sinh khiếu nại về chế độ, chính sách đền bù, hỗ trợ tái định cư, UBND TP.HCM cần rà soát để giải quyết dứt điểm.

Căn cứ vào Kết luận kiểm tra của Thanh tra Chính phủ, UBND TP.HCM cần rà soát, hoàn thiện để tiếp tục thực hiện quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm, trong đó có khoảng 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An, Quận 2 theo đúng quy định của pháp luật.

UBND TP.HCM phải rà soát từng trường hợp cụ thể người dân đang khiếu nại, đặc biệt là các hộ dân nằm trong khu vực khoảng 4,3 ha ngoài ranh quy hoạch thuộc khu phố 1, phường Bình An, quận 2 để bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phù hợp cho người dân, sớm chấm dứt khiếu nại...