Đầu tư 18.000 tỷ, đường sắt Cát Linh - Hà Đông dự kiến chỉ thu về chưa đến 80 tỷ từ bán vé năm 2022

Đi vào vận hành từ cuối năm 2021, dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông (tuyến 2A) dài 13km, có tổng mức đầu tư ban đầu năm 2008 là 8.769 tỷ đồng (tương đương 552,8 triệu USD). Đến năm 2016, tổng vốn đầu tư tăng lên 18.000 tỷ đồng (khoảng 868 triệu USD). Dự án sử dụng vốn vay của chính phủ Trung Quốc và vốn đối ứng trong nước và là tổ hợp đường sắt đô thị đầu tiên tại Hà Nội.

Công ty TNHH MTV đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro) là đơn vị quản lý đoàn tàu chạy tuyến đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông. Hanoi Metro chính thức hoạt động từ tháng 6/2015 do Nhà nước nắm giữ 100% vốn.

Theo báo cáo tài chính được công bố, năm 2021, đơn vị này đạt doanh thu 5,3 tỷ đồng, lỗ trước thuế 63,7 tỷ đồng. Trước đó, doanh nghiệp này ghi nhận kết quả kinh doanh thua lỗ nhiều năm liên tục và chỉ mới có doanh thu từ năm 2021 khi tuyến đường đi vào vận hành.

Đơn vị kiểm toán chỉ ra Hanoi Metro chưa chính thức được UBND TP. Hà Nội bàn giao tài sản từ dự án ga đường sắt đô thị Hà Nội số 2A , tuyến Cát Linh - Hà Đông do đó chi phí khấu hao tương ứng chưa được tính cho kết quả kinh doanh năm 2021. Mặt khác, công ty chưa xây dựng được đơn giá đặt hàng dịch vụ thực hiện và được UBND TP. Hà Nội phê duyệt, ký hợp đồng. Do vậy chưa thể xác định được ảnh hưởng của vấn đề này đến báo cáo tài chính năm 2021.

Về phía Hanoi Metro, Ban Tổng giám đốc doanh nghiệp này lý giải kết quả kinh doanh bị tác động bởi Covid-19 nhưng không thể ước tính được một cách hợp lý các ảnh hưởng đến báo cáo tài chính.

Đáng chú ý, dự án ĐTĐS 2A Cát Linh - Hà Đông được đưa vào khai thác từ ngày 6/11/2021 và chính thức thu phí hành khách từ ngày 21/11/2021. Có nghĩa Hanoi Metro ghi nhận doanh thu từ việc khai thác tuyến tàu điện này trong khoảng hơn 1 tháng cuối năm, từ 21/11 đến 31/12/2021.

Năm 2022, Hanoi Metro đặt mục tiêu doanh thu 476 tỷ đồng, cao gấp gần 90 lần so với cùng kỳ, mục tiêu lợi nhuận trước thuế hơn 17 tỷ đồng và nếu hoàn thành sẽ là năm đầu tiên đơn vị này ghi nhận lãi.

Trong đó, riêng mục tiêu doanh thu vận tải hành khách công cộng bằng đường sắt là 76,1 tỷ đồng, tương ứng gần 16% tổng doanh thu. Sản lượng hành khách trong năm dự kiến đạt 7,94 triệu hành khách, với lượt tàu chở khách là 82.495 lượt. Bình quân tuyến 2A Cát Linh - Hà Đông sẽ đón khoảng 96 hành khách cho mỗi chuyến tàu trong năm 2022. 

Hanoi Metro cũng sẽ tiếp tục triển khai đầu tư Dự án ĐSĐT 2A Cát Linh - Hà Đông và đầu tư mới Dự án ĐSĐT số 3 Nhổn - Ga Hà Nội.

Cùng giải bài toán phương tiện giao thông công cộng ở Thủ đô với Hanoi Metro là hệ thống xe buýt đường bộ do Tổng công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) vận hành. Được thành lập năm 2004 với vốn điều lệ 700 tỷ đồng, tháng 7/2010, UBND thành phố Hà Nội chuyển Transerco thành Công ty TNHH một thành viên.

Transerco chưa đưa ra kết quả kinh doanh năm 2021 vừa qua và chỉ cho biết bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến kéo dài trong năm 2021 khiến Transerco gặp rất nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Do thời gian ngừng hoạt động quá dài trong diễn biến dịch bệnh phức tạp, nhiều thời điểm chỉ hoạt động 50% công suất, doanh thu bán vé xe buýt không thể đạt so với doanh thu kế hoạch tại hồ sơ mời thầu, trong khi vẫn phát sinh, hạch toán đầy đủ các khoản chi phí cố định như khấu hao, lãi vay, đất đai, bảo quản tài sản, phương tiện…

Mặt khác, hoạt động bến xe, xe khách sụt giảm hơn 50%, những tháng cuối năm lên đến hơn 70%. Các lĩnh vực hoạt động khác đều sụt giảm từ 25-30%. Trước đó năm 2020, Transerco đạt doanh thu 2.395 tỷ đồng, giảm nhẹ so với năm 2019 tuy nhiên vẫn là mức cao vượt trội so với Hanoi Metro.

Quý 1/2022, dưới ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, doanh thu bán vé xe buýt của Transerco sụt giảm nặng nề và không hoàn thành kế hoạch đề ra trong quý. Cụ thể doanh thu bán vé được phân bổ ước đạt 23,4% kế hoạch, bằng 72,4% cùng kỳ năm 2021. Doanh thu toàn Transerco ước đạt bằng 88% kế hoạch, giảm trên 17% so với cùng kỳ năm 2021.

Năm 2022, Transerco xây dựng kế hoạch với chỉ tiêu doanh thu tăng trưởng trên 15% so với năm 2021, chỉ tiêu lợi nhuận phấn đấu mục tiêu bảo toàn vốn và đảm bảo việc làm, thu nhập cho cán bộ công nhân viên. Đơn vị xây dựng sẵn sàng các phương án tổ chức sản xuất kinh doanh theo diễn biến tình hình trên cơ sở ổn định về mọi mặt, bảo toàn vốn chủ sở hữu.