Chỉ tiêu duy nhất để đánh giá một cổ phiếu tốt hay xuất sắc đó là sự tăng trưởng giá qua một thời gian dài. Thực tế cũng như học thuật đã chỉ ra rằng giá cổ phiếu phụ thuộc chính vào lãi và rủi ro. Trong điều kiện rủi ro không đổi, lãi càng cao, giá cổ phiếu càng cao và ngược lại. Cách đơn giản và phổ biến nhất để định giá cổ phiếu là sử dụng tỷ suất P/E (Giá trên lãi mỗi cổ phiếu) và PEG (Giá/EPS/Tăng trưởng EPS).
Dữ liệu ngày 4/5 của Bloomberg cho biết Vnindex là chỉ số chứng khoán đang có định giá hấp dẫn hàng đầu khu vực với P/E chỉ 17,72 lần, trong khi Indonesia là 27,39 lần, Philippines là 26,77 lần, Thailand là 38,61 lần, Singapore 23,7 lần, Hàn QUốc 19,93 lần, Nhật Bản 30,72 lần…
Cổ phiếu xuất sắc là cổ phiếu có tỷ lệ tăng trưởng kép (CAGR) về giá trong thời gian dài cao hơn hẳn so với bình quân của thị trường và ngành. Từ hàng ngàn cổ phiếu trên TTCK Việt Nam, tôi lựa chọn được 11 cổ phiếu có CAGR xuất sắc nhất trong 10 năm, tính đến 4/5/2021 như ở biểu đồ dưới:
Trong các cổ phiếu được thống kê, TV2 tăng 58,9 lần trong 10 năm hay CAGR 50,3%/năm; DBC tăng 9 lần hay 24,6%/năm, trong khi VNindex tăng 2,5 lần trong cùng giai đoạn, tương ứng CAGR là 9,8%/năm. Gửi tiền tiết kiệm với lãi suất 6%/năm, giá trị cuối kỳ tăng 1,8 lần:
Nếu tỷ lệ CAGR này được giữ trong 20 năm thì giá trị đầu tư vào TV2 sẽ tăng là 3.461 lần (=1,503^20) và DBC sẽ tăng là 81 lần (=1,246^20). Liệu bạn đầu tư lướt sóng hàng ngày, hao tốn rất nhiều thời gian công sức, có đạt được như vậy không? Tất cả các nhà đầu tư thành công nhất trên thế giới cũng như Việt Nam đều là những nhà đầu tư dài hạn, mặc dù họ thỉnh thoảng vẫn có các hoạt động mua bán ngắn hạn, thay đổi các cổ phiếu trong tệp đầu tư của mình.
Quy luật tăng trưởng trong quá khứ đủ dài sẽ tiếp tục trừ khi các nền tảng cổ phiếu đã thay đổi. Cập nhật EPS 4 quý gần nhất, P/E, % Tăng EPS, PEG, P/B và Beta, mức rủi ro hệ thống như ở dưới:
Trong số các cổ phiếu trong danh mục trên, DBC và TV2 đang được thị trường định giá thấp hơn so với giá trị thực nội tại, thể hiện:
- Cả 11 cổ phiếu đều nằm trong danh sách 50 Công ty niêm yết tốt nhất năm 2020 do tạp chí Forbes nổi tiếng đánh giá và vinh danh. DBC và TV2 có rủi ro thấp. Doanh thu, lãi tăng đều qua các năm, tài chính vững mạnh. Beta là 0,85 và 0,86 thấp hơn hẳn so với bình quân 1,05 của các CP còn lại.
- DBC & TV2 có P/E thấp nhất lần lượt là 3,9 và 8 lần. Nếu tính theo P/E 2021 ước tính là 3,9 và 7 lần. Nếu EPS của DBC không đổi, chỉ sau 4 năm bạn sẽ hoàn vốn, một khoản đầu tư lý tưởng?
- Tỷ suất PEG, nếu sử dụng tỷ lệ tăng trưởng EPS của 10 năm gần nhất (dòng 3 bảng trên), PEG của DBC & TV2 chỉ là 0,19 và 0,2 thấp hơn 9,3 lần so với 9 CP còn lại là 1,86. Các chuyên gia tài chính và trang web tài chính lớn như fool.com đưa ra lời khuyên nếu PEG < 0,5 mua ngay cổ phiếu đó.
- P/B (Giá/Giá trị sổ sách) của DBC và TV2 đang thấp nhất chỉ có 1,23 và 1,58 lần (nếu theo giá trị hợp lý, chỉ số này xấp xỉ 1) so với bình quân VNindex là 2,53 và 9 cổ phiếu còn lại là 3,74 lần.
Theo quan điểm cá nhân, điều quan trọng nhất của nhà đầu tư là tìm kiếm các thông tin để tìm được các cổ phiếu mà nó đang được thị trường định giá thấp hơn giá thị thực, giá trị nội tại của nó bất luận đó là cổ phiếu vừa, nhỏ hay Bluechips.
Phương pháp tốt nhất để xác định giá trị nội tại là dòng tiền chiết khấu. Phương pháp đơn giản hơn để xác định giá trị cổ phiếu là dùng các tỷ suất P/E và PEG. Chỉ số P/B cũng giúp ta có cái nhìn toàn diện hơn.
Số liệu thống kê lịch sử 75 năm qua của thị trường chứng khoán Mỹ chỉ ra rằng, đầu tư vào cổ phiếu vừa và nhỏ có tỷ lệ lãi bình quân 17,3%/năm, cao hơn 33% so với với đầu tư vào cổ phiếu lớn chỉ 13%/năm. Bởi vậy nhiều nhà đầu tư chọn các cổ phiếu midcap nhưng là đầu ngành, có lợi thế cạnh tranh tốt, rủi ro thấp và đặc biệt đang định giá thấp thể hiện qua P/E, PEG, P/B thấp và hệ số rủi ro thấp.