Đề xuất 2 phương án xuất khẩu khẩu trang y tế

Theo thông báo 155 ngày 15/4 của Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đồng ý xuất khẩu khẩu trang y tế, trang phục phòng hộ, trang thiết bị y tế phục vụ phòng, chống dịch theo nguyên tắc bảo đảm đủ nhu cầu trong nước (kể cả dự trữ) và chỉ xuất khẩu cho các nước bị ảnh hưởng nặng của dịch Covid-19.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế, Công thương và các cơ quan liên quan được chỉ đạo phải xử lý nhanh việc này, không để lỡ thời cơ. Bộ Y tế khẩn trương trình Chính phủ sửa đổi Nghị quyết 20 ngày 28/2/2020 để thúc đẩy hoạt động xuất khẩu nêu trên.

Góp ý vào dự thảo tờ trình Chính phủ của Bộ Y tế, Bộ Tài chính mới đây đã đề xuất hai phương án để vừa đảm bảo cung ứng khẩu trang dự trữ phục vụ trong nước song vẫn tận dụng được thời cơ.

Theo Bộ Tài chính tại dự thảo sửa đổi Nghị quyết số 20/NQ-CP thì doanh nghiệp được phép xuất khẩu khẩu trang y tế khi đã bán hoặc hỗ trợ cơ sở y tế trong nước số lượng tối thiểu bằng 20% số lượng ghi trên tờ khai xuất khẩu và phải đáp ứng điều kiện: Phải trúng thầu và có hợp đồng mua bán với cơ sở y tế hoặc phải có thỏa thuận hỗ trợ khẩu trang y tế giữa doanh nghiệp và cơ sở y tế.

Như vậy, việc thực hiện quy định này sẽ phát sinh một số vướng mắc trong quá trình thực hiện. Để được xuất khẩu mặt hàng khẩu trang y tế, doanh nghiệp sẽ phải tham gia đấu thầu hoặc thỏa thuận hỗ trợ với các cơ sở y tế.

Bộ Tài chính cho rằng, hiện nay có nhiều doanh nghiệp dệt may chuyển sang may khẩu trang y tế, tạo việc làm cho công nhân nhưng chưa tham gia đấu thầu hoặc thỏa thuận cung cấp cho các cơ sở y tế trong nước. Doanh nghiệp sẽ mất một khoảng thời gian để đáp ứng điều kiện nêu trên, điều này không phù hợp với việc tận dụng thời cơ sản xuất, xuất khẩu khẩu trang y tế theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Trong khi đó theo Luật Hải quan thì doanh nghiệp có thể mở một hoặc nhiều tờ khai tại một hoặc nhiều chi cục hải quan khác nhau. Doanh nghiệp chỉ cần một trong các chứng từ theo quy định tại điểm 2 của dự thảo sửa đổi Nghị quyết thì có thể được thực hiện xuất khẩu khẩu trang y tế tại nhiều chi cục hải quan khác nhau, dẫn đến cơ quan Hải quan không thể theo dõi được số lượng khẩu trang y tế xuất khẩu theo quy định trên.

Từ những khó khăn vướng mắc nêu trên, để đảm bảo cung ứng khẩu trang y tế phục vụ cho dự trữ và sử dụng trong nước song vẫn tận dụng được thời cơ xuất khẩu khẩu trang y tế của doanh nghiệp trong nước, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Y tế lựa chọn phương án tối ưu để trình Chính phủ theo một trong các phương án.

Phương án 1, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Công Thương đánh giá năng lực sản xuất của các doanh nghiệp sản xuất khẩu trang y tế để có thể đảm bảo đủ nguồn cung ứng cho dự trữ trong nước trong tháng 5 hay không? Trường hợp có thể đảm bảo thu mua đủ số lượng khẩu trang y tế theo nhiệm vụ được giao trong tháng 5, Bộ Tài chính kiến nghị Bộ Y tế trình Chính phủ cho phép doanh nghiệp được xuất khẩu khẩu trang y tế mà không hạn chế số lượng, không bị ràng buộc về điều kiện xuất khẩu.

Phương án 2, trường hợp thực hiện theo phương án đã được Bộ Y tế đề xuất tại dự thảo Tờ trình báo cáo Chính phủ, Bộ Y tế có văn bản xác nhận số lượng khẩu trang y tế được phép xuất khẩu của từng doanh nghiệp làm cơ sở cho cơ quan Hải quan theo dõi khi thực hiện thủ tục hải quan. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đề nghị sửa một số nội dung tại dự thảo sửa đổi Nghị quyết số 20/NQ-CP. Đồng thời Bộ Tài chính đề xuất bổ sung thêm nội dung trường hợp tổ chức, cá nhân Việt Nam, các cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam được xuất khẩu khẩu trang y tế dưới hình thức quà biếu, quà tặng, (trường hợp cần hạn chế xuất khẩu thì Bộ Y tế quy định số lượng cụ thể).

Đồng thời Bộ Tài chính đề xuất bổ sung thêm nội dung trường hợp tổ chức, cá nhân Việt Nam, các cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam được xuất khẩu khẩu trang y tế dưới hình thức quà biếu, quà tặng, (trường hợp cần hạn chế xuất khẩu thì Bộ Y tế quy định số lượng cụ thể).

Để có cơ sở thực hiện tốt, Bộ Tài chính cũng đề nghị Bộ Y tế hướng dẫn rõ các nước bị ảnh hưởng nặng của dịch là các nước nào.