Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho hay Việt Nam đang trải qua quá trình đô thị hóa và phát triển nhanh chóng. Tốc độ đô thị hóa đã tăng lên từ 30,5% năm 2010 tới hơn 42,6% vào năm 2023 và vẫn đang trong xu hướng tăng. Mục tiêu đạt tối thiểu 45% vào năm 2025, trên 50% đến năm 2030.
Theo thống kê của Bộ Xây dựng, đến tháng 10/2023, cả nước có 902 đô thị, trong đó có hai đô thị loại đặc biệt, 22 đô thị loại 1, 35 đô thị loại II, 46 đô thị loại III, 94 đô thị. Mỗi năm, ước tính các đô thị Việt Nam có thêm từ 1 đến 1,3 triệu dân. Đô thị hóa diễn ra nhanh chóng tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế, thúc đẩy quá trình chuyến dịch cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế, thay đổi sự phân bố dân cư.
Tuy nhiên, thời gian qua, quá trình đô thị hóa cũng gây ra tác động về môi trường, khiến người dân ngày càng "khát" không gian xanh. Điều đáng nói là với tốc độ đô thị hóa hiện nay, những không gian xanh, mặt nước đang ngày càng thu hẹp và vắng bóng trong môi trường đô thị Việt Nam.
Theo Cục Hạ tầng kỹ thuật (Bộ Xây dựng), tỷ lệ cây xanh trên mỗi người dân tại các đồ thị của Việt Nam ở mức thấp, chỉ từ 2-3 m2/người, trong khi chỉ tiêu xanh tối thiểu của Liên hợp quốc là 10m2 và chỉ tiêu của các thành phố hiện đại trên thế giới từ 20-25m2/người. Như vậy, tỷ lệ cây xanh đô thị của Việt Nam chỉ bằng 1/5-1/10 của thế giới.
Bà Dương Thuỳ Dung - Giám đốc cấp cao CBRE Việt Nam đánh giá thị trường bất động sản nhà ở chứng kiến sự thay đổi tư duy của doanh nghiệp địa ốc. Yếu tố xanh và tính thân thiện với sức khỏe được bổ sung vào dự án, đang trở thành xu hướng được người dân ưa chuộng.
Thực tế, một số doanh nghiệp đã tiên phong phát triển bất động sản xanh là các khu đô thị để sống bậc nhất. Đến thời điểm hiện tại, các dự án đô thị xanh, chủ trọng vào tiện ích, sức khỏe con người và môi trường xung quanh đang trở thành môi quan tâm hàng đầu với lượng bán tốt vượt trội so những dự án khác.
Tuy nhiên, Chủ tịch VARS cho biết thực tế hiện nay, số lượng dự án bất động sản xanh thực tế vẫn khiêm tốn so với nhu cầu và số lượng những dự án được xây dựng trong suốt thập niên vừa qua. Bởi nhiều chủ đầu tư muốn làm công trình xanh nhưng chưa có kinh nghiệm. Nhiều chủ đầu tư lo ngại việc xây dựng và phát triển công trình xanh sẽ khiến chi phí đầu tư tăng 20-30%, thậm chí cao hơn.
Không những thế, nhiều người dân chưa nhận thức chính xác về công trình xanh. Đây là cơ sở cho nhiều chủ đầu tư trục lợi, mượn danh dự án bất động sản "xanh" để quảng bá nhằm gia tăng khả năng thu hút, xoay vòng vốn và mở rộng diện khách hàng.
Do đó, chuyên gia của VARS đề xuất để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng kinh tế xanh của Việt Nam, trước hết, cơ quan quản lý Nhà nước cần sớm xây dựng và triển khai thực hiện quy trình đánh giá, chứng nhận, cấp chứng chỉ cho vật liệu, thiết bị, công trình xanh bằng các con số, định lượng cụ thể.
Trên thế giới có nhiều hệ thống đánh giá tiêu chuẩn công trình xanh đang được áp dụng như Edge (của tổ chức IFC thuộc Ngân hàng Thế giới), Green Mark (Singapore), Leed (Mỹ).
Đồng thời cần có các cơ chế ưu đãi cụ thể đối với công trình xanh sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả để thu hút doanh nghiệp tham gia xây dựng và phát triển công trình xanh.
Các doanh nghiệp cũng cần kịp thời định vị lại sản phẩm phát triển để được hướng lợi từ những ưu đãi và nhu cầu sống xanh ngày càng tăng. Ngoài ra, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyên, phố biến, nâng cao nhận thức cho các đối tượng liên quan về việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, sử dụng các thiết bị thân thiện với môi trường...