Điều 54 Luật BHXH 2014 nêu rõ, người lao động (NLĐ) được hưởng lương hưu khi đủ 60 tuổi đối với nam, 55 tuổi đối với nữ và có đủ 20 năm đóng BHXH. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, NLĐ vẫn có thể được nghỉ hưu sớm hơn. Cụ thể tại điều 55 Luật này, nếu có đủ 20 năm đóng BHXH thì NLĐ sẽ được nghỉ hưu trước tuổi nếu: Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và nam đủ 55 tuổi, nữ đủ 50 tuổi; Bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi; Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc Danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành.
Nếu muốn nghỉ hưu trước tuổi vào năm 2020, mọi lao động đều phải bảo đảm đủ 20 năm đóng BHXH và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên
Riêng lực lượng vũ trang (sĩ quan, hạ sĩ quan… quân đội, công an) sẽ được nghỉ hưu khi có đủ 20 năm đóng BHXH, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và thuộc một trong các trường hợp: Nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi; Có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc Danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành.
Có thể thấy, nếu muốn nghỉ hưu trước tuổi vào năm 2020, mọi lao động đều phải đảm bảo đủ 20 năm đóng BHXH và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
Theo quy định tại khoản 2, điều 56 Luật BHXH 2014, nếu nghỉ hưu vào năm 2020, mức lương hưu hàng tháng của NLĐ được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng BHXH, trong đó lao động nam được tính là 18 năm và lao động nữ được tính là 15 năm. Sau đó cứ thêm mỗi năm được tính thêm 2% đến mức tối đa bằng 75%.
Trường hợp nghỉ hưu trước tuổi thì cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi giảm 2%. Nếu tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 6 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 6 tháng thì không giảm tỉ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.
Ví dụ: Tính đến 2020, ông A 55 tuổi và có 32 năm đóng BHXH, đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi theo quy định. Mức lương hưu ông A nhận được nếu nghỉ hưu vào năm 2020 được tính như sau:
+ 18 năm đóng BHXH = 45%; 14 năm còn lại = 14 x 2% = 28%. Nếu nghỉ hưu đúng tuổi, ông A sẽ nhận được 73% mức bình quân tiền lương đóng BHXH.
+ Tuy nhiên, ông A nghỉ hưu trước tuổi 5 năm, nên bị giảm đi 5 x 2% = 10%.
Như vậy, mức lương hưu thực tế của ông A bằng 73% - 10% = 63% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.