Điều tra độc quyền về Binance: Bí ẩn sàn tiền số không có trụ sở, thông tin tài chính vẫn lôi kéo được 120 triệu người dùng, giao dịch 22 nghìn tỷ USD/năm

Tờ Reuters vừa có bài báo đặc biệt, nêu ra những phân tích về sàn tiền số lớn nhất thế giới Binance. Theo đó, Reuters đã phát hiện ra có rất nhiều bí ẩn xung quanh hoạt động kinh doanh của Binance.  Dưới đây là phần 1 bài dịch từ Reuters.

Sàn giao dịch tiền số lớn nhất thế giới Binance đang nỗ lực chiến đấu để củng cố niềm tin vào công ty sau khi có một lượng khách hàng lớn rút tiền khỏi đây. Cùng lúc đó, giá trị đồng tiền số của họ cũng giảm mạnh.

Sàn này nói rằng họ đã đối phó tốt với tình huống tổng lượng rút tiền lên tới 6 tỷ USD trong 72 giờ vào tuần trước nhờ tình hình tài chính vững chắc và còn khẳng định “chúng tôi chịu trách nhiệm như một người bảo vệ khách hàng nghiêm túc”. Sau sự sụp đổ của sàn đối thủ FTX vào tháng trước, nhà sáng lập Binance là Changpeng Zhao đã cam kết công ty của ông sẽ đi tiên phong trong việc minh bạch hơn.

Tuy nhiên, khi các chuyên gia của Reuters phân tích hồ sơ của Binance, họ nhận thấy hoạt động kinh doanh chủ chốt của công ty này - là sàn Binance.com xử lý lượng giao dịch trị giá 22 nghìn tỷ USD vào năm nay vẫn còn rất bí ẩn với công chúng.

Binance từ chối công khai trụ sở của Binance.com. Họ cũng không tiết lộ những thông tin tài chính cơ bản như doanh thu, lợi nhuận và dự trữ tiền mặt. Công ty có một đồng tiền số riêng nhưng không tiết lộ vai trò của đồng này trong bảng cân đối kế toán. Binance cũng cho khách hàng vay tiền với khoản thế chấp chính là tài sản tiền số của họ và sau đó thực hiện giao dịch ký quỹ. Tuy nhiên, Binance không nêu chi tiết về những khoản đặt cược này và việc Binance đối phó với những rủi ro ấy như thế nào hay lượng dự trữ họ có để đối phó với việc rút tiền của khách hàng.

Tất nhiên, Binance không nhất thiết phải công khai thông tin tài chính chi tiết bởi họ không phải là công ty đại chúng như Coinbase. Binance cũng chưa từng huy động vốn bên ngoài kể từ năm 2018 và điều đó có nghĩa là họ không phải chia sẻ thông tin tài chính với những nhà đầu tư bên ngoài kể từ đó.

Trên thực tế, Binance cũng chủ động né tránh sự soi xét từ bên ngoài. Nhà sáng lập Zhao đã chấp thuận kế hoạch bởi những người phụ tá cấp dưới để “cô lập” hoạt động của Binance so với sự giám sát của chính quyền Mỹ bằng cách thiết lập một sàn giao dịch cho người Mỹ riêng. Zhao nói rằng chi nhánh này được thiết lập theo tư vấn của những công ty luật hàng đầu.

Vai trò quan trọng của Binance trong thị trường tiền số - chiếm 1 nửa lượng giá trị giao dịch trong ngành – đã khiến hoạt động của họ trở thành đề tài đáng quan tâm với các nhà chức trách Mỹ. Công ty này đang chịu điều tra bởi Bộ tư pháp Mỹ vì cáo buộc rửa tiền và vi phạm giao dịch. Reuters cũng có bài báo vào tháng này nói rằng một vài công tố viên tin rằng họ đã thu thập được những bằng chứng rõ ràng để buộc tội Binance và những lãnh đạo cấp cao của họ.

Trong một nỗ lực xem xét sổ sách kế toán của Binance, Reuters đã tiếp cận hồ sơ của Binance tại 14 địa điểm mà họ nêu có hoạt động trên website và khẳng định tại những nơi này họ đều có “giấy phép, đăng ký, ủy quyền và phê duyệt theo quy định”.

Những địa điểm này gồm nhiều nơi ở châu Âu, Dubai và Canada. Zhao đã mô tả các giấy phép như là cột mốc quan trọng trong “hành trình của Binance tiến đến việc được cấp phép đầy đủ trên toàn thế giới”.

Tuy nhiên, thông tin từ các hồ sơ công khai cho thấy, những đơn vị này gửi những thông tin vô cùng ít ỏi về hoạt động kinh doanh của Binance cho cơ quan chức năng. Hồ sơ cũng không thể hiện dòng tiền giữa các chi nhánh và sàn giao dịch chính Binance.com. Các chuyên gia của Reuters nhận thấy hàng loạt chi nhánh hầu như không hoạt động.

Một cựu lãnh đạo Binance thì nói rằng các doanh nghiệp địa phương chỉ phục vụ như công cụ để “làm đẹp báo cáo tài chính” cho sàn giao dịch chính vốn không được cấp phép.

“Họ đang luồn lách để tạo ra một vỏ bọc hợp pháp”, theo John Reed Stark – Cựu lãnh đạo SEC. Stark nói rằng hoạt động của Binance thậm chí còn bí ẩn hơn cả FTX. “Hiển nhiên không có sự minh bạch, sự xác nhận về bất kỳ vấn đề tài chính nào ở đây”.

Giám đốc chiến lược của Binance là Patrick Hillmann thì nói rằng việc các phân tích của Reuters về hoạt động của các chi nhánh địa phương của công ty “chắc chắn sai”. “Số lượng thông tin tài chính và doanh nghiệp được tiết lộ cho các nhà chức trách trong các thị trường đó là rất lớn. Chúng tôi đang là công ty tư nhân và không phải công khai tình hình tài chính của tập đoàn”, ông nói tiếp và so sánh sàn này với các công ty tư nhân của Mỹ khác như nhà sản xuất kẹo Mars. Tuy nhiên, trong một tuyên bố, Mars nói rằng rất “vô lý” khi so sánh cách quản trị tập đoàn và yêu cầu báo cáo tài chính của họ với của Binance.

NHỮNG MẢNH GHÉP

Sự gia tăng lượng rút tiền trên sàn Binance vào tuần trước được các chuyên gia phân tích cho là do lo ngại về cách các sàn giao dịch tiền số nắm giữ tiền của người dùng. Sàn này cũng đã ngưng rút tiền đối với một vài token. Vào ngày thứ 6, những nỗ lực của Binance để đảm bảo an toàn với các nhà đầu tư đã tan thành mây khói khi một công ty kế toán mà họ thuê để xác nhận lượng dự trữ của công ty đã tạm ngừng làm việc với tất cả các công ty tiền số.

Chỉ có một vài cái nhìn thoáng qua về tình hình tài chính của Binance thông qua những bình luận công khai của Zhao, những tuyên bố trước đây của công ty, dữ liệu blockchain và thỏa thuận đầu tư mạo hiểm.

Binance đã nói rằng họ có 120 triệu người dùng. Khối lượng giao dịch trên sàn Binance đạt tổng cộng 34 nghìn tỷ USD trong năm 2021. Zhao nói trong một bài phỏng vấn vào tháng trước rằng “khoảng 90%” doanh thu của Binance phụ thuộc vào các giao dịch tiền số. Công ty này có lợi nhuận và “có lượng dự trữ tiền mặt kha khá” theo lời Zhao. Binance cũng thực hiện 150 khoản đầu tư mạo hiểm, tổng cộng trị giá 1,9 tỷ USD kể từ năm 2018 theo dữ liệu của PitchBook. Zhao cũng tạo ra quỹ trị giá 1 tỷ USD để đầu tư vào những công ty tiền số đang gặp khó khăn sau sự sụp đổ của FTX.

Trên thực tế, ước tính đáng tin cậy về doanh thu dựa trên các giao dịch của Binace rất hiếm, mặc dù dữ liệu khối lượng giao dịch là công khai.

Binance thu phí 0,1% cho những giao dịch giao ngay và áp dụng cấu trúc phí phức tạp hơn cho những công cụ phái sinh. Với giao dịch giao ngay đạt khoảng 4,6 nghìn tỷ USD trong năm tính tới tháng 10, Reuters ước tính Binance có thể kiếm được doanh thu tới 4,6 tỷ USD. Ngoài ra, Binance sẽ thu phí 0,04% cho những giao dịch công cụ phái sinh – hoạt động vốn đạt lượng giao dịch trị giá 16 nghìn tỷ USD và như vậy họ có thể đạt doanh thu 6,4 tỷ USD từ hoạt động này.

John Todaro – một chuyên gia phân tích cấp cao chuyên về blockchain và tiền số nói rằng tính toán kể trên của Reuters “nằm trong phạm vi phù hợp”. Những quảng cáo của Binance về các chương trình không thu phí giao dịch hoặc các chương trình giảm giá khác có thể khiến mức doanh thu thấp hơn một chú.

Phía Binance hiện không phản hồi về những tính toán của Reuters. “Phần lớn doanh thu của chúng tôi có được dựa trên thu phí giao dịch”, Hillmann nói và bổ sung thêm rằng sàn này có thể “tích lũy dự trữ doanh nghiệp lớn” bằng việc giảm chi phí. “Cấu trúc vốn của Binance không có nợ” và công ty vẫn tách biệt lượng tiền kiếm được từ thu phí với các tài sản họ mua và giữ của người dùng.

Binance cho phép người dùng thế chấp tài sản tiền số của họ và vay tiền để thực hiện các giao dịch phái sinh lên tới 125 lần giá trị ký gửi. Với người dùng, việc này có thể dẫn tới kết quả họ lãi đậm hoặc cũng có thể thua lỗ lớn. Hillmann cho biết Binance hỗ trợ tất cả các khoản tiền gửi của người dùng cho các công cụ phái sinh và giao dịch giao ngay bằng dự trữ của riêng mình theo tỷ lệ 1:1 – nghĩa là tiền gửi sẽ an toàn và dễ rút.

Ông nói rằng Binance có các giao thức thanh lý nghiêm ngặt để bán bớt các vị thế của người dùng nếu khoản lỗ của họ vượt quá giá trị tài sản thế chấp. Nếu vị thế của người dùng trở nên tiêu cực vì biến động cực lớn của thị trường, Binance sẽ có các quỹ bảo hiểm vốn rất tốt để bù đắp thâm hụt. Hillmann không cung cấp chi tiết và Reuters cũng không xác nhận được những tuyên bố này.

Khi được hỏi về quy mô của bất kỳ khoản lỗ nào của sàn trong năm nay, Hillmann nói: “Phòng rủi ro của Binance quản lý thứ gọi là những chương trình tránh rủi ro tốt nhất của ngành công nghiệp. Điều này bảo vệ người dùng và nền tảng của chúng tôi”.

Thông tin tài chính của Binance được bảo vệ bởi Zhao – một người Canada gốc Trung Quốc. Zhao nổi tiếng thực hiện văn hóa bảo mật nghiêm ngặt trong suốt quá trình lãnh đạo đưa Binance phát triển.

Thậm chí, một nguồn tin tiết lộ cựu Giám đốc tài chính của Binance là Wei Zhou cũng không được truy cập vào toàn bộ báo cáo tài chính công ty trong nhiệm kỳ 3 năm của mình. Zhou đã nghỉ việc vào năm ngoái và không đưa ra bắt kỳ bình luận nào.

(Còn tiếp)

Nguồn: Reuters