Ngày 27-11, tại trụ sở TAND tỉnh Hưng Yên, Tòa án Cấp cao tại Hà Nội đã xử phúc thẩm , tuyên hủy toàn bộ bản án vụ Nguyễn Thị Lệ về tội thiếu trách nhiệm gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản nhà nước.
Trước đó, xử sơ thẩm, TAND tỉnh Hưng Yên phạt Lệ ba năm sáu tháng tù, bị cấm đảm nhận chức vụ trong ngành ngân hàng (NH) trong thời hạn hai năm và phải đền cho NH Nhà nước (NN) Việt Nam hơn 1,8 tỉ đồng.
VKS đề nghị hủy án
Cùng tội danh trên, tòa sơ thẩm cũng phạt bị cáo Trịnh Anh Thuân hai năm cải tạo không giam giữ và bồi thường 100 triệu đồng cho NHNN Việt Nam. Sau đó, chỉ mình bị cáo Lệ kháng cáo kêu oan.
Tại tòa, đại diện VKSND Cấp cao tại Hà Nội nhận định: Trong hơn 1,9 tỉ đồng tiền không đủ chuẩn lưu thông bị mất thì 200 triệu đồng là có căn cứ quy kết cho bị cáo Lệ. Tuy nhiên, việc điều tra khoản tiền này là có thiếu sót, cần được khắc phục. Ngoài ra, việc 149 triệu đồng khác đến nay vẫn chưa thu hồi được cũng cần phải có biện pháp từ phía NHNN.
Với số tiền còn lại, VKS cho rằng tòa sơ thẩm buộc bị cáo Lệ phải chịu trách nhiệm là chưa thuyết phục. Bởi lẽ số tiền này đã được chuyển qua các kho khác nhau, từ kho nghiệp vụ sang kho dự trữ tại NHNN Chi nhánh Hưng Yên và giữa NHNN Chi nhánh Hưng Yên với NHNN Việt Nam. Mặt khác, việc các cơ quan tố tụng tỉnh Hưng Yên tách riêng vụ án tham ô ra khỏi vụ án này là không đúng. Quan điểm của đại diện VKSND Cấp cao là cần điều tra luôn hành vi tham ô trong vụ án này. Từ đó, VKS đề nghị HĐXX tuyên hủy bản án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại.
Các luật sư bào chữa cho bị cáo Lệ đều nhất trí quan điểm VKSND Cấp cao tại Hà Nội và đề nghị xem xét trách nhiệm của NHNN Việt Nam. Ngoài ra, trong vụ này vừa có dấu hiệu của việc điều tra không đầy đủ, vừa bỏ lọt tội phạm, tố tụng bị vi phạm. Các luật sư cũng đề nghị xem xét cả trách nhiệm của các lãnh đạo NHNN Chi nhánh Hưng Yên.
Bị cáo Nguyễn Thị Lệ tại phiên tòa phúc thẩm. Ảnh: CHÂN LUẬN
Điều tra không đầy đủ
Theo HĐXX, hành vi thiếu trách nhiệm đối với 200 triệu đồng, mặc dù bị cáo không nhận tội nhưng có cơ sở để kết luận và quy trách nhiệm cho bị cáo Lệ cùng bị cáo Thuân theo Thông tư 01/2014 của NHNN Việt Nam.
HĐXX cũng nhận định Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hưng Yên đã có một số thiếu sót. Đó là việc kiểm đếm và phát hiện bao tiền thiếu 200 triệu đồng không có mặt bị cáo Lệ. Việc để mất 200 triệu đồng này có dấu hiệu của hành vi chiếm đoạt tài sản nhà nước.
Ngoài ra, qua thẩm tra tại phiên phúc thẩm thấy rằng quy trình giao nhận tiền không đủ chuẩn lưu thông giữa các kho tại NHNN Chi nhánh tỉnh Hưng Yên với NHNN Việt Nam không ổn. Lý do là việc giao nhận đều thực hiện bằng kiểm bó, đếm thếp, chỉ nhìn bề ngoài, không dỡ niêm phong kiểm đếm tờ. HĐXX đã cho các bên liên quan xem 80 bản ảnh các bó tiền có dấu hiệu “xộc xệch, thiếu đai, có dấu hiệu bất bình thường”. Mặt khác, thời gian giao, nhận, kiểm đếm các bó tiền đều cách nhau khá xa. Các bó tiền bị thiếu đều bị rút lõi ở giữa bó và có dấu hiệu cho thấy có sự tác động của con người.
“Lẽ ra cơ quan CSĐT phải điều tra dấu hiệu tham ô, chiếm đoạt thì mới đáp ứng được yêu cầu chống các loại tội tham nhũng và giải quyết được triệt để vụ án. Nếu không có tội tham ô, chiếm đoạt tài sản thì khi đó mới xem xét trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức liên quan đến việc mất hơn 1,9 tỉ tiền không đủ chuẩn lưu thông” - HĐXX nhận định.
Cũng theo HĐXX, việc Cơ quan CSĐT Công an tỉnh tách vụ án tham ô đối với hơn 1,7 tỉ đồng và bắt bị cáo Lệ chịu trách nhiệm là có sự bất cập, chồng chéo. Bởi lẽ số tiền thất thoát nói trên xảy ra cả trong thời gian bị cáo Lệ nghỉ phép, sinh con và đã bàn giao lại cho người khác. “Cơ quan CSĐT không chứng minh được trách nhiệm để mất số tiền này thuộc về ai. Việc điều tra như vậy là không đầy đủ” - HĐXX nhận định và đề cập tới số tiền 149 triệu đồng không xác định được mất ở đâu, thời gian nào.
Từ đó, HĐXX chấp nhận đề nghị của đại diện VKS và các luật sư, tuyên hủy bản án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại.
Nội dung vụ án
Theo hồ sơ, bị cáo Lệ nguyên là thủ quỹ kho nghiệp vụ, Thuân là kiểm ngân thuộc NHNN Chi nhánh tỉnh Hưng Yên, có trách nhiệm kiểm đếm, đóng gói tiền mặt không còn đủ tiêu chuẩn lưu thông. Tháng 9-2015, NHNN Chi nhánh tỉnh Hưng Yên phát hiện trong 1 tỉ đồng loại tiền này thiếu 119 tờ mệnh giá 500.000 đồng. Liên tiếp những tháng sau đó, số tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông tiếp tục được kiểm đếm và lại phát hiện thiếu hụt.
Sự việc được báo cáo lên NHNN và nơi đây đã chuyển trả ngay 1.408 tỉ đồng mà NHNN Chi nhánh tỉnh Hưng Yên đã chuyển về cho chi nhánh này kiểm đếm lại. Kết quả là số tiền không đủ tiêu chuẩn lưu hành này lại bị hụt mất hơn 1,9 tỉ đồng. Hai bị cáo Lệ và Thuân bị khởi tố và bắt tạm giam sáu tháng, sau đó được tại ngoại vào tháng 8-2017. Cáo trạng của VKSND tỉnh Hưng Yên nhận định chưa đủ căn cứ truy cứu hình sự những cá nhân khác như giám đốc, phó giám đốc, trưởng phòng Tiền tệ NHNN Chi nhánh tỉnh Hưng Yên.