Điệp khúc tháng lương 13
Với hơn 100.000 công nhân, Samsung Việt Nam đang là doanh nghiệp (DN) sử dụng nhiều lao động nhất cả nước. Nói về thưởng Tết Nguyên đán 2018, ông Bang Hyun Woo, Phó Tổng giám đốc Samsung Việt Nam cho biết: “Chúng tôi dự kiến Tết sẽ thưởng cho người lao động tháng lương thứ 13, tương đương mức lương cơ bản người lao động đang nhận”. Ngoài ra, theo ông Bang, người lao động của Samsung còn được nhận khoản tiền thưởng theo hiệu suất công việc. Khoản thưởng hiệu suất này được chi 2 lần trong năm, cao nhất bằng 150% tháng lương cơ bản.
Ông Đoàn Tiến Dũng, Giám đốc Cty CP May Nam Hà (Nam Định) đánh giá, tình hình kinh tế đất nước và sản xuất kinh doanh năm nay không có nhiều khởi sắc so với năm trước. Do đó, cả năm cố gắng cũng chỉ duy trì tốc độ tăng trưởng như các năm trước đó. Vì vậy, theo ông Dũng, năm nay công ty ông cũng chỉ dự tính thưởng tết 1 tháng lương cho người lao động. Theo vị giám đốc này, do năm 2017 lương tối thiểu tăng, nên tiền người lao động thực nhận vẫn tăng khoảng 10% so với Tết 2017. Ngoài ra, những tổ công nhân hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cả năm sẽ được công ty thưởng thêm 1 tháng nữa.
Nhận định tình hình năm 2018, ông Dũng không giấu nổi lo lắng, chi phí cho lao động của công ty sẽ tăng thêm khi lương tối thiểu vùng tiếp tục tăng. “Chi phí cho lao động năm tới sẽ tăng thêm khoảng 10%, chúng tôi sẽ phải lo để công ty tăng trưởng sản xuất 10-15% mới ổn”, ông Dũng nói. Hiện công ty ông Dũng có hơn 600 công nhân đang làm việc.
Tin từ Bộ LĐ-TB&XH cho hay, bộ vừa có văn bản đề nghị Sở LĐ-TB&XH các địa phương nắm bắt tình hình và thống kê, báo cáo về lương năm 2017 và thưởng Tết 2018 của các DN trên địa bàn. Tuy nhiên, tới nay chưa có đơn vị nào báo cáo về bộ, nên bộ cũng chưa nắm được gì về lương thưởng.
Ít ngày trước, Sở LĐ-TB&XH TPHCM cũng có văn bản gửi các DN trên địa bàn báo cáo tình hình tiền lương năm 2017 và kế hoạch thưởng Tết 2018. Theo đó, sở này yêu cầu các DN trên địa bàn phải báo cáo về sở trước ngày 31/12/2017.
DN còn khó khăn
Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Mai Đức Chính, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (kiêm Phó Chủ tịch Hội đồng Tiền lương Quốc gia) cho biết, ông vừa ký văn bản gửi công đoàn các cấp về chăm lo cho đoàn viên dịp Tết. “Thưởng tết năm nay chắc cũng chỉ bằng năm trước. Dù thưởng là phần chia lại một phần lợi nhuận cho người lao động sau cả năm cùng nỗ lực, nên thưởng tết phản ánh kết quả làm ăn của DN. Năm nay chúng ta nói tăng trưởng kinh tế có tốt hơn, nhưng không có đột phá. Đặc biệt, các DN vẫn gặp nhiều khó khăn, số làm ăn có lãi chưa nhiều, nên người lao động có tháng lương 13 DN đã rất cố gắng rồi”, ông Chính nói.
Về tác động của tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/1/2018 (tăng bình quân 6,5%), ông Chính cho rằng, việc tăng lương này không ảnh hưởng tới chi phí của DN. Do lương tối thiểu chỉ là sàn để DN tham chiếu, còn hầu hết DN trả lương cho người lao động cao hơn mức tối thiểu. Ông Chính bày tỏ kỳ vọng sự liên thông của cơ quan thuế với cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ tốt hơn. Qua đó, tránh tình trạng DN kê khai mức lương để đóng bảo hiểm xã hội theo lương tối thiểu, trong khi thực trả cho người lao động và kê khai chi phí để khấu trừ thuế lại ghi con số khác lớn hơn.
Trong văn bản gửi công đoàn cơ sở, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam lưu ý, các công đoàn cơ sở phải chủ động tham gia với người sử dụng lao động xây dựng và giám sát thực hiện kế hoạch trả lương, thưởng, phúc lợi khác trước Tết; sớm công khai kế hoạch này để người lao động biết. Đồng thời, nắm bắt đời sống người lao động, lập danh sách để hỗ trợ vé tàu, xe cho những công nhân khó khăn được về quê đón Tết. Bên cạnh đó, tổ chức các hoạt động Tết cho đoàn viên và người lao động không có điều kiện về quê ăn Tết. Cũng trong dịp gần Tết, các cấp công đoàn kịp thời nắm bắt, xử lý những phát sinh trong quan hệ lao động. Tránh để xảy ra đình công, bãi công liên quan tới chế độ lương, thưởng, phúc lợi cho lao động vào dịp trước, trong, sau Tết…
Tết Nguyên đán 2017, theo thống kê của Bộ LĐ-TB&XH tại 23.495 doanh nghiệp, đang sử dụng hơn 3,72 triệu lao động, mức thưởng tết bình quân là 1 tháng lương (khoảng 4,9 triệu đồng/người), thấp hơn 4% so với mức thưởng năm 2015. Người được thưởng tết cao nhất là 1 tỷ đồng (ở TPHCM), mức thưởng thấp nhất 50.000 đồng/người (tại doanh nghiệp dân doanh ở Bến Tre và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài ở Thái Bình, Tây Ninh, Hải Dương).
Với Tết dương lịch 2017, mức thưởng bình quân 1,25 triệu đồng/người (tăng 6,2% so với năm 2016). Người có mức thưởng cao nhất là 1 tỷ đồng, tại 1 doanh nghiệp vốn nước ngoài ở TPHCM (tết năm 2015 mức thưởng cao nhất hơn 2 tỷ đồng); mức thưởng thấp nhất là 30.000 đồng/người (doanh nghiệp ở Thanh Hóa).