Theo ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, hiện hầu hết doanh nghiệp (DN) kinh doanh vận tải ôtô và bến xe đều gặp khó khăn. Vận tải hành khách, hàng hóa giảm đến 90%, vì vậy phía hiệp hội đang kiến nghị Thủ tướng Chính phủ về các giải pháp hỗ trợ DN bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Khó khăn chồng chất
Đơn cử tại TP HCM, trước thời điểm tạm ngưng hoạt động kinh doanh vận tải hành khách, sản lượng vận tải hành khách liên tỉnh thông qua các bến xe trên địa bàn TP đã sụt giảm nặng nề do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Theo thống kê của Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TP, từ ngày 1-2 đến 22-3, sản lượng khách giảm 14% so với cùng kỳ năm 2019, khi chỉ đạt hơn 4,1 triệu lượt với 284.637 lượt xe phục vụ.
Cũng ảm đạm không kém, theo ông Bùi Văn Quản, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP HCM, từ đầu năm đến nay, doanh thu của các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực vận tải hàng hóa sụt giảm 50%-60% so với cùng kỳ. Hoạt động vận tải nhiều lĩnh vực ngưng toàn bộ từ ngày 1-4, còn lại nếu hoạt động thì chỉ cầm cự và cố duy trì, song hầu hết chi phí đầu vào của hoạt động này đều không giảm khiến khó khăn càng chồng chất. "Giá xăng dầu giảm mạnh là điều kiện tốt cho các DN vận tải nhưng việc này đồng nghĩa với giá thành vận chuyển giảm theo. Trong khi đó, hầu hết chi phí đầu vào mà DN phải đóng vẫn giữ nguyên như phí bảo trì đường bộ, BHXH, BHYT... cho người lao động. Chưa kể, chi phí phục vụ công tác phòng chống dịch lại tăng, đồng thời nhiều lĩnh vực "đóng băng" khiến xe nằm chờ, tiếp tục làm tăng chi phí bến bãi khiến càng thêm khó khăn" - ông Quản nói.
Trong văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ về các giải pháp hỗ trợ DN vận tải, ông Nguyễn Văn Quyền nêu thực trạng hầu hết các đơn vị vận tải đã dừng hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng, không có doanh thu. Nhưng để giữ người lao động, nhiều đơn vị vẫn duy trì chi trả lương, chờ hết dịch để tiếp tục hoạt động. Đặc biệt, ông Quyền cho biết hiện cả nước có gần 1 triệu thiết bị giám sát hành trình đã được lắp đặt trên các ôtô kinh doanh vận tải. Với tình hình hiện nay, doanh thu của các đơn vị bị sụt giảm nặng nề và nhu cầu sử dụng dịch vụ giám sát hành trình cũng tụt giảm tương ứng nhưng các đơn vị cung ứng dịch vụ này lại không thể cắt giảm nhân sự hay hạ tầng công nghệ thông tin, máy móc, phí viễn thông..., do đó sự ảnh hưởng càng trở nên trầm trọng.
Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô nhìn nhận theo chủ trương của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ DN bị ảnh hưởng bởi dịch, kích thích phát triển kinh tế, đặc biệt với các đơn vị vận tải ôtô, song trên một số lĩnh vực vẫn thiếu sự chia sẻ khó khăn. Đơn cử như hiện một số ngân hàng đưa ra chính sách giãn nợ nhưng nếu như vậy thì không được giảm lãi suất, còn nếu giảm lãi suất thì không được giãn nợ. Trong khi chỉ một số ngân hàng cho giảm lãi suất nhưng cũng chỉ ở mức 0,5%/năm.
Hoạt động vận tải hành khách và hàng hóa bị sụt giảm nghiêm trọng, các doanh nghiệp đang kiến nghị được “giải cứu”
Mong sớm tháo gỡ, khôi phục hoạt động
Một vấn đề khác, theo ông Nguyễn Văn Quyền, với BHXH, hiện chỉ cho giãn nộp chứ không cho dừng nhưng nếu thực hiện thì kèm theo đó là DN phải có 50% số người lao động nghỉ việc trở lên hoặc thiệt hại đến 50% tổng giá trị tài sản do dịch bệnh. Những điều kiện đó đã tiếp cận sự phá sản của DN. Ngoài ra, để được hưởng chính sách như trên, DN cần có sự xác nhận của Sở Tài chính, chính quyền địa phương..., dẫn đến các điều kiện càng trở nên khó khăn hơn. Chưa kể đối với ngành thuế thì đến nay vẫn chưa có giải pháp để hỗ trợ khó khăn cho DN...
Trước hàng loạt khó khăn nêu trên, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô kiến nghị ngân hàng hỗ trợ giảm 50% lãi suất vay cho các khoản vay trả lãi từ tháng 4 đến tháng 6-2020 (trong số này, nhà nước hỗ trợ 25% và ngân hàng 25%). Đồng thời, từ tháng 7-2020, áp dụng mức lãi suất ưu đãi cho DN cũng như giãn nợ các khoản vay gốc và lãi từ 6 đến 12 tháng (tính từ thời điểm công bố dịch); tiếp tục cho vay với lãi suất ưu đãi để DN khôi phục hoạt động... Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cần có chính sách hỗ trợ, giảm thuế. Kiến nghị Chính phủ cho phép DN và người lao động miễn đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp từ lúc công bố dịch đến hết tháng 6-2020 hoặc đến khi công bố hết dịch Covid-19.
Đồng tình với những kiến nghị trên, ông Bùi Văn Quản bổ sung một vấn đề có thể thực hiện ngay và phù hợp, giúp giảm khó khăn cho DN, là Bộ GTVT cần xem xét miễn phí bảo trì đường bộ, đồng thời giảm phí đăng kiểm cũng như điều chỉnh tăng thời hạn kiểm định ôtô... "Hầu hết các tuyến đường chính hiện đều có trạm BOT, còn những tuyến không có BOT do nhà nước bảo trì không còn nhiều. Vì vậy, việc miễn phí bảo trì đường bộ trong tình hình khó khăn hiện nay là một sự chia sẻ lớn cho DN" - ông Quản kiến nghị.
Sở GTVT TP HCM kiến nghị hỗ trợ
Lãnh đạo Sở GTVT TP HCM cũng đánh giá các đơn vị kinh doanh vận tải đang gặp nhiều khó khăn, trong đó những đơn vị 100% vốn do nhà nước quản lý còn phải bảo đảm các quỹ lương, thưởng phúc lợi năm 2020 từ 90% trở lên so với bình quân thực hiện của năm 2019. Vì vậy, để giảm khó khăn cho các DN vận tải, Sở GTVT đã kiến nghị UBND TP xem xét có các chính sách hỗ trợ DN như về lãi vay ngân hàng, thuế, phí bảo trì đường bộ...