Điểm mới đầu tiên, theo ông Hải là bổ sung quy định về phát hành chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết (NVDR) so với dự thảo ban đầu. Tuy nhiên, nội dung chi tiết của sản phẩm này sẽ được xem xét quy định ở thông tư. Ngay cả khi quy định pháp lý đã đồng bộ, thì việc sản phẩm này có được triển khai hay không còn phụ thuộc nhiều vào hệ thống cơ sở vật chất, chủ thể phát hành...
Đại diện UBCKNN cho biết, NDVR được quy định trong Luật Doanh nghiệp, có hiệu lực từ ngày 1/1/2021. Do đây là sản phẩm không phổ biến trên thế giới mà chỉ còn Thái Lan áp dụng, nên NVDR không được kỳ vọng sẽ góp phần trong giải quyết được vướng mắc để cải thiện khả năng thu hút vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài chảy vào thị trường chứng khoán Việt Nam.
Vì vậy, điểm mới thứ 2 theo ông Hải là trên cơ sở tiếp thu ý kiến từ các thành viên thị trường, chuyên gia, doanh nghiệp, ban soạn thảo đã gần như sửa lại toàn bộ các quy định về chứng chỉ lưu ký (DR) phát hành ở thị trường nước ngoài so với bản dự thảo ban đầu, nhằm đảm bảo tính khả thi cao. Sản phầm này được trông đợi sẽ tạo bước đột phá cho doanh nghiệp Việt Nam trong huy động vốn nước ngoài.
Hành lang pháp lý cho phát hành DR đã được đưa ra từ năm 2012 tại Nghị định 58/2012/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật chứng khoán. Tuy nhiên, theo đại diện UBCKNN, đến nay chưa có doanh nghiệp Việt Nam nào phát hành DR ra thị trường nước ngoài đúng nghĩa, ngoại trừ Hoàng Anh Gia Lai phát hành không chính thức. Nguyên nhân khiến DR chưa khả thi vì các quy định pháp lý của Việt Nam chưa phù hợp với thông lệ quốc tế.
“Chúng tôi đã làm việc rất chặt chẽ với các bên liên quan về phát hành DR ở thị trường nước ngoài để đảm bảo sản phẩm này được thiết kế theo thông lệ quốc tế. Qua đó, phản hồi từ nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là từ các nhà đầu tư ở thị trường Mỹ và châu Âu là các nội dung mới tại dự thảo đáp ứng được 99% nhu cầu của nhà đầu tư. Điều này đang mở ra triển vọng lớn cho doanh nghiệp Việt Nam phát hành DR ra thị trường quốc tế, qua đó mở ra cơ hội lớn cho thị trường chứng khoán Việt Nam trong thu hút dòng vốn ngoại”, ông Hải lạc quan.
Ở góc nhìn của đơn vị cung cấp dịch vụ giao dịch DR cho nhà đầu tư quốc tế, bà Vũ Thị Ngọc Tú, Giám đốc Dịch vụ khách hàng, dịch vụ lưu ký, ngân hàng Deutsch tại Việt Nam, nhìn nhận DR sẽ giúp nhà đầu tư nước ngoài có thêm một kênh tiếp cận thị trường chứng khoán Việt Nam không chỉ đơn thuần là một sản phẩm đầu tư mà còn là công cụ quảng bá hình ảnh doanh nghiệp, cũng như thị trường chứng khoán Việt Nam hiệu quả trên thị trường vốn toàn cầu. Qua đó, một mặt khuyến khích doanh nghiệp gia tăng tính chủ động trong hội nhập quốc tế, đồng thời là bước đệm để họ ra niêm yết ở nước ngoài khi có nhu cầu.
“Có những tổ chức đầu tư nước ngoài, chẳng hạn như quỹ hữu trí ở Mỹ, không được đầu tư trực tiếp ra các thị trường chứng khoán nước ngoài theo luật định. Tuy nhiên, với sản phẩm DR, thì họ lại được phép tham gia đầu tư. Bởi vậy, tháo gỡ vướng mắc cho phát hành DR khả thi là cách tiếp cận nhà đầu tư nước ngoài mới hiệu quả mà Việt Nam nên tận dụng”, Tú nói.
Đại diện ngân hàng Deutsch tại Việt Nam kỳ vọng khi giao dịch DR sôi động sẽ tạo ra hiệu ứng bình thông nhau giữa thị trường nước ngoài, chẳng hạn như thị trường Mỹ, Anh và Việt Nam. Nhờ hiệu ứng này, thanh khoản DR ở thị trường nước ngoài tốt sẽ dẫn đến nhu cầu phát hành thêm cổ phiếu mới làm cơ sở cho phát hành DR. Điều này sẽ góp phần thúc đẩy giao dịch cổ phiếu tại Việt Nam sôi động.