Suốt hơn một thập kỷ qua, toàn thế giới nói chung và thị trường Việt Nam nói riêng, đã và đang chứng kiến sự phát triển thần tốc của thời đại công nghệ số , và mới đây là cuộc đổ bộ của trí tuệ nhân tạo AI và khoa học dữ liệu vào tất cả các lĩnh vực và ngành nghề trong đời sống hàng ngày.
Cơn bão AI đang mang lại cuộc cải tổ đối với tất cả mọi ngành nghề, dần thay đổi cách thức tuyển dụng, đào tạo và giám sát nhân sự trong các doanh nghiệp. Điều này mở ra những thách thức và cơ hội về nghề nghiệp cho giới trẻ trong tương lai.
Trong khuôn khổ của sự kiện Innovate Viet Nam 2024 và là hoạt động bên lề của giải thưởng Better Choice Award s 2024 do VCCorp và Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia đồng tổ chức, diễn đàn mở với chủ đề: "Cơ hội nghề nghiệp sinh ra từ công nghệ mới" đã được diễn ra. Diễn đàn giúp các bạn trẻ có những góc nhìn cụ thể về trí tuệ nhân tạo cũng như mở ra những cơ hội việc làm mới trong thời đại công nghệ số đang phát triển như vũ bão hiện nay.
"30% sẽ được trọng dụng và trả lương cao, 70% rơi vào tình trạng vô dụng trong tương lai gần" - ông Hoàng Nam Tiến : Phó Chủ tịch FPT Edu
Đồng hành cùng Tập đoàn FPT tính đến nay đã hơn 3 thập kỷ, ông Hoàng Nam Tiến nguyên Chủ tịch FPT Software, FPT Telecom, Tập đoàn FPT . Hiện ông đang giữ chức Phó chủ tịch Hội đồng trường - Trường Đại học FPT, phụ trách hoạt động đào tạo sau đại học, ông đã "cảnh báo" những thách thức mà giới trẻ Việt Nam phải đối mặt trước thời đại công nghệ mới.
Ông Hoàng Nam Tiến nhấn mạnh về sự phát triển không ngừng của trí tuệ nhân tạo AI sẽ dẫn đến việc nhiều nghề cũ sẽ bị thay thế, trong khi những nghề mới sẽ xuất hiện. "Vào tháng 1/2024, diễn đàn kinh tế thế giới, Quỹ tiền tệ thế giới đã có một báo cáo ghi nhận rằng vào năm 2030 có 40% người lao động toàn cầu sẽ bị ảnh hưởng bởi AI. Sẽ có hàng trăm triệu công việc sẽ bị thay thế bởi AI và robot, nhưng có hàng trăm triệu công việc nữa sẽ ra đời"- ông Hoàng Nam Tiến chia sẻ.
Ngay cả nghiên cứu khoa học , một lĩnh vực đòi hỏi trình độ chuyên môn cũng như khả năng phân tích cao của các nhà nghiên cứu, cũng đang chịu sự tác động của công nghệ.
Ông Lê Ngọc Anh: Giám đốc Dữ liệu của Viện Dầu khí Việt Nam (Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam), thành viên của Trung tâm Công nghệ môi trường và Hydrogen (EHC), khẳng định: "Các bạn trẻ nên cẩn trọng vì trí tuệ nhân tạo AI có thể làm được những việc đơn giản của một nhà nghiên cứu khoa học ".
Cũng trong diễn đàn mở, ông Lê Ngọc Anh khẳng định ngoài những thách thức mà giới trẻ cũng như người lao động phải đối mặt, thời đại công nghệ mới hay cụ thể hơn là trí tuệ nhân tạo AI cũng mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp để giới trẻ Việt có thể nắm bắt, phát triển sự nghiệp. Trong tương lai, sẽ bùng nổ những công việc liên quan đến phát triển AI, bảo mật thông tin, quản lý dữ liệu và bảo mật thông tin…
"Bên cạnh đó,những ngành nghề đòi hỏi sự tò mò, sáng tạo và cảm xúc thì trí tuệ nhân tạo AI mới không thể thay thế được"- Ông Hoàng Nam Tiến khẳng định.
Lại một lần nữa, ông Hoàng Nam Tiến khẳng định lại nhận định gây bão khắp MXH:"Hãy làm chủ AI và biến AI thành con sen của mình". Thay vì lo sợ mất tiệc, hãy ứng dụng và làm chủ công nghệ, trí tuệ nhân tạo AI trong mọi lĩnh vực của cuộc sống.
Nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp cũng có sự thay đổi
Đối với các doanh nghiệp, trí tuệ nhân tạo AI hỗ trợ cải tiến các quy trình lao động, giúp tăng năng suất và hiệu quả công việc. Cách thức tuyển dụng, đào tạo và giám sát nhân sự trong các doanh nghiệp cũng có sự biến đổi trước thời đại công nghệ số .
Ông Lê Hoàng Hảo: Giám đốc Nhân sự Galaxy Holdings, đề cập đến xu hướng số hóa đang ngày càng phổ biến. Cùng với ngành công nghệ thông tin, lĩnh vực tài chính ngân hàng cũng không nằm ngoài "cuộc chơi của công nghệ". Đơn cử, thời điểm hiện tại đã có 95% ngân hàng tại Việt Nam triển khai hoặc có kế hoạch chuyển đổi số. Điều này tạo ra nhu cầu lớn về nhân sự có kỹ năng số và lập trình viên, với mức tăng trưởng tuyển dụng từ 30 - 50%.
Là một nhà tuyển dụng với 14 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, bà Phạm Thị Nhung: Giám đốc Nhân lực của VMO Holdings cũng chia sẻ, thời đại công nghệ bùng nổ tạo nên sự cạnh tranh khốc liệt trong rất nhiều ngành nghề, đặc biệt là công nghệ thông tin.
Các nhà tuyển dụng sẽ yêu cầu ở các ứng viên hội tụ từ kỹ năng chuyên môn đến khả năng ngoại ngữ và sự sáng tạo trong công việc. Tuy nhiên theo bà Phạm Thị Nhung nhận xét kỹ sư IT ở Việt Nam thường giỏi về giải quyết vấn đề và kỹ năng kỹ thuật, tức là thiên về sự chăm chỉ, cần cù nhưng khả năng đổi mới, sáng tạo và tư duy phát triển sản phẩm còn hạn chế so với các thị trường lớn hơn như Mỹ hay Châu Âu.
Người lao động nói chung và kỹ sư IT nói riêng cần phải có sự chủ động sáng tạo, tìm tòi chứ không đi theo những lối cũ, bị động và bảo gì làm nấy sẽ không còn phù hợp với thời điểm hiện tại. Đó cũng là điều mà các nhà tuyển dụng, các doanh nghiệp mong muốn và kỳ vọng ở các ứng viên.
Giới trẻ Việt đón nhận cơ hội, đối mặt với thách thức trong thời đại số
Câu hỏi đặt ra lúc này: "Giới trẻ cần phải làm gì để nắm bắt cơ hội trước những thách thức và cạnh tranh đang bùng nổ hiện nay?".
Xuyên suốt diễn đàn, ông Hoàng Nam Tiến liên tục nhấn mạnh, nếu không xây dựng khả năng tự học suốt đời để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình, không chỉ các bạn trẻ mà tất cả mọi người sẽ có nguy cơ trở nên "vô dụng" trong tương lai.
Cùng với những kiến thức chuyên môn, ông Lê Hoàng Hảo khuyên các bạn trẻ cần trau dồi kỹ năng mềm như giải quyết vấn đề, làm việc nhóm, và đặc biệt là ngoại ngữ. Những kỹ năng này sẽ giúp giới trẻ đáp ứng được yêu cầu của các doanh nghiệp mà còn tạo ra cơ hội để phát triển trong môi trường quốc tế.
Sự phát triển của công nghệ cũng mở ra nhiều khóa học trực tuyến để các bạn trẻ có cơ hội tìm hiểu và học hỏi những kiến thức mới. Hãy tận dụng tất cả để nâng cao khả năng cạnh tranh của chính mình, như vậy các bạn trẻ mới có thể nắm bắt những cơ hội nghề nghiệp phát sinh ngay trong thời đại số hiện nay.
Từng đề cập đến những thiếu sót của người lao động cũng như kỹ sư IT của Việt Nam, ngoài những kỹ năng nêu trên, bà Phạm Thị Nhung và ông Lê Ngọc Anh chú trọng đến tư duy sáng tạo, tính tò mò trong công việc và học tập của mỗi bạn trẻ hiện nay. Đó chính là điều mà trí tuệ nhân tạo AI khó có thể thay thế được.
? Better Choice Award s là giải thưởng tôn vinh, đề cao giá trị Đổi mới sáng tạo phục vụ lợi ích thiết thực của người tiêu dùng, do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia phối hợp tổ chức cùng Công ty cổ phần VCCorp, dưới sự chỉ đạo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Better Choice Award s có 3 hệ thống giải thưởng lớn bao gồm: Smart Choice Awards, Car Choice Awards và Innovative Choice Awards.
? Lễ trao giải còn là nơi kết nối và tổ chức những hoạt động ý nghĩa dành cho người dùng, các nhà sản xuất, từ đó khai thác tối đa điểm mạnh của sản phẩm, dịch vụ đồng hành. Trong đêm Gala, có sự góp mặt của nhiều lãnh đạo Bộ, Ban ngành quan trọng.