Nhiều quốc gia đang nhanh chóng phát triển ngành công nghiệp xe điện (EV) của mình để đáp ứng nhu cầu điện khí hóa ngày càng tăng, đồng thời cạnh tranh với Trung Quốc trong lĩnh vực sản xuất. Những năm gần đây, châu Á đã vươn lên dẫn đầu về sản xuất xe điện và pin với chi phí thấp nhất, mặc dù nhu cầu cao nhất về xe điện trong những năm tới dự kiến sẽ đến từ châu Âu và Bắc Mỹ.
Trong bối cảnh hiện tại, Mỹ đang tìm cách giảm sự phụ thuộc vào các sản phẩm năng lượng tái tạo của Trung Quốc, trong đó có xe điện , dẫn đến việc các nhà sản xuất ô tô phải chuyển hướng sang các quốc gia châu Á khác để phát triển xe và pin. Trong số đó, Thái Lan đang nổi lên là địa điểm hấp dẫn trong mắt các nhà đầu tư.
Tiềm năng và hấp dẫn của Thái Lan trong ngành công nghiệp xe điện
Thái Lan đang nhanh chóng trở thành thủ đô xe điện của Đông Nam Á, tận dụng nền tảng ngành công nghiệp ô tô mạnh mẽ sẵn có. Quốc gia này được ví như “Detroit của châu Á” và đã vươn lên trở thành nhà sản xuất ô tô lớn thứ 12 thế giới vào năm 2018. Nhiều công ty nước ngoài đã mở rộng hoạt động tại Thái Lan, bao gồm các hãng xe ô tô Nhật Bản như Toyota và Mitsubishi, cũng như GM, Ford, Mercedes, và BMW.
Thái Lan cung cấp một vị trí đắc địa cho sản xuất chi phí thấp nhờ kinh nghiệm lâu năm trong ngành. Đây cũng là điểm đến lý tưởng cho các công ty muốn phát triển thị trường xuất khẩu, không chỉ hướng đến châu Âu và Bắc Mỹ mà còn mở rộng sang châu Á và châu Đại Dương.
Nhờ vào danh tiếng lớn trong lĩnh vực sản xuất ô tô, Thái Lan đã nhanh chóng phát triển ngành công nghiệp xe điện , được hỗ trợ bởi quỹ xanh từ Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB). Năm ngoái, chính phủ Thái Lan đã triển khai chiến lược khuyến khích đầu tư trong vòng 5 năm nhằm hỗ trợ phát triển nền kinh tế xanh, tập trung vào 5 lĩnh vực chiến lược, bao gồm chuỗi cung ứng xe điện .
Để thúc đẩy đầu tư, chính phủ đã thiết lập chính sách "miễn thuế thu nhập doanh nghiệp lên đến 13 năm không giới hạn", cùng với các ưu đãi tài chính khác. Hiện nay, các nhà sản xuất xe ô tô như Toyota, BYD, Great Wall Motor, SAIC Motor, và Mercedes-Benz đều đang tích cực phát triển các dòng xe điện của họ tại Thái Lan.
Tốc độ tăng trưởng về sản xuất và nhu cầu xe điện của Thái Lan đến 2035 (Nguồn: KPMG)
Sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư thế giới
Trong những tháng gần đây, Tesla đã thể hiện sự quan tâm lớn đối với thị trường Thái Lan. Elon Musk đang tìm kiếm các địa điểm tiềm năng cho Gigafactory tiếp theo của mình và Thái Lan có thể là lựa chọn phù hợp. CEO của Tesla đã dự kiến đến thăm Thái Lan gần đây nhưng phải hủy chuyến đi vì vướng mắc các vấn đề nội bộ của công ty. Việc mở rộng sang Thái Lan có thể mở ra một thị trường tiêu dùng mới cho Tesla, đồng thời cung cấp tiềm năng sản xuất với chi phí thấp.
Craig Irwin, nhà phân tích nghiên cứu cấp cao tại Roth Capital, giải thích: “Thái Lan là nơi phù hợp để cung cấp các linh kiện ô tô giá rẻ, cho phép sản xuất với chi phí thấp.”
“Thái Lan là lựa chọn hợp lý vì sẽ đảm bảo tiếp cận liên tục chuỗi cung ứng hỗ trợ cho nhà máy ở Thượng Hải, mà không bị kiểm soát bởi Bắc Kinh”, ông nói thêm. Điều này rất quan trọng khi Tổng thống Mỹ Biden gần đây đã nâng mức thuế mới cho xe điện và linh kiện sản xuất ở nước ngoài, khiến người tiêu dùng phải trả giá cao hơn khi mua xe điện và pin có xuất xứ Trung Quốc.
Bên cạnh các công ty Mỹ đang tìm kiếm thị trường thay thế ở châu Á, Trung Quốc cũng đang mở rộng hoạt động sản xuất xe điện sang các khu vực khác tại châu lục này. Tháng 4, nhà sản xuất ô tô quốc doanh Chery Automobile của Trung Quốc đã công bố kế hoạch xây dựng một nhà máy sản xuất xe điện chạy pin và hybrid tại Thái Lan, công suất 50.000 chiếc mỗi năm. Hoạt động dự kiến sẽ bắt đầu vào 2025, và sản lượng sẽ được mở rộng lên 80.000 chiếc mỗi năm vào 2028.
Tổng thư ký Ủy ban Đầu tư Thái Lan (BOI) Narit Therdsteerasukdi cũng đã gặp gỡ các giám đốc điều hành của 7 công ty sản xuất pin Trung Quốc, bao gồm Gotion High-tech, China Aviation Lithium Battery và CATL, để thảo luận về tiềm năng sản xuất pin cấp tế bào ở Thái Lan. Quốc gia Đông Nam Á này đang thu hút sự chú ý lớn nhờ vào mối quan hệ lịch sử với ngành sản xuất ô tô, cũng như các chính sách thuận lợi cho sản xuất xe điện .
VinFast cũng là nhà sản xuất ô tô mới nhất quyết định gia nhập thị trường Thái Lan. VinFast đã đặt mục tiêu bán 20.000 xe điện trong năm 2024. Đồng thời, hãng cũng sẽ ra mắt 4 mẫu xe điện gồm VF e34, VF 5, VF 6 và VF 7, công bố giá bán và nhận đặt trước trong quý 2 và quý 3/2024. Sang năm 2025, VinFast dự kiến ra mắt thêm hai mẫu xe điện VF8 và VF 9.
Ông Narit tuyên bố: “Tôi tin rằng trong vòng hai năm tới, Thái Lan sẽ sở hữu một nhà máy sản xuất pin cấp tế bào quy mô lớn. Đây sẽ là một cột mốc quan trọng khác để củng cố chuỗi cung ứng và nền tảng lâu dài của ngành công nghiệp xe điện tại Thái Lan."
Về thị trường nội địa , tỷ lệ tiêu dùng xe điện ở Thái Lan vẫn còn thấp nhưng dự kiến sẽ tăng nhờ vào tập trung đầu tư sản xuất, cơ sở hạ tầng sạc và giao thông công cộng xanh. Ngân hàng ADB đang đầu tư vào công ty năng lượng tái tạo Energy Absolute chuyên sản xuất pin lithium-ion cho giao thông và nguồn điện, cũng như cơ sở hạ tầng sạc cho một loạt các loại xe điện , bao gồm phà điện, xe buýt điện và xe ô tô điện.
Các công ty từ khắp châu Á, châu Âu và Bắc Mỹ đang đầu tư vào hoạt động sản xuất xe điện tại Thái Lan nhờ vào việc sản xuất với chi phí thấp, tiếp cận với các nguyên liệu quan trọng và các chính sách thuận lợi cho xe điện . Hơn nữa, khi Mỹ giảm tín dụng thuế đối với xe điện của Trung Quốc trong những năm tới, Thái Lan có thể trở thành lựa chọn hấp dẫn cho các nhà sản xuất ô tô.
Tham khảo: Oilprice