Chậm tiến độ kéo dài
Sáng 6/5, Bí thư Thành ủy Hà Nội Hoàng Trung Hải trực tiếp kiểm tra công tác thi công, tiến độ triển khai Dự án tuyến đường sắt đô thị thí điểm đoạn Nhổn - Ga Hà Nội. Đoàn đã kiểm tra công trường nhà ga S8, nhà ga S6 (cạnh ĐH Quốc gia Hà Nội) và dọc tuyến lên ga đầu tuyến Depot Nhổn (quận Bắc Từ Liêm).
Ông Nguyễn Cao Minh, Trưởng ban Quản lý dự án Đường sắt Hà Nội cho biết, dự án đến nay đã hoàn thành đấu thầu và ký kết hợp đồng được 8/9 gói thầu, thi công tuyến trên cao đạt trên 82%. Nếu tính cả phần đi ngầm đạt khoảng 41% theo thiết kế dự án. Khối lượng giải ngân luỹ kế đến nay đạt 7.156 tỷ đồng/32.910 tỷ đồng. Công tác giải phóng mặt bằng cơ bản đã xong toàn bộ phần 8,5km đi trên cao, phần 4km đi ngầm chưa hoàn thành.
Trong đó có nhiều vị trí khó khăn như: ga Kim Mã (S9) còn 11/13 hộ dân, ga Cát Linh (S10) còn 8/23 hộ dân, ga Văn Miếu (S11) còn 37/61 hộ dân và một cơ quan, ga Trần Hưng đạo (S12) còn 43/46 hộ dân và 2/7 cơ quan...chưa bàn giao mặt bằng. Dự kiến tiến độ phần nổi từ Nhổn đến ga S8 sẽ hoàn thành đưa vào khai thác vào cuối năm 2020, phần ngầm sẽ hoàn thành đưa vào khai thác năm 2022. Đoàn tàu đầu tiên về tới Hà Nội dự kiến vào tháng 6/2020, ông Minh cho biết.
Theo ông Nguyễn Cao Minh, tiến độ dự án bị chậm là do về chủ quan, năng lực và kinh nghiệm quản lý thực hiện dự án của chủ đầu tư còn hạn chế, nhất là đối với dự án lớn và có công nghệ phức tạp. Công tác quản lý tư vấn Hợp đồng tư vấn Systra cũng còn nhiều bất cập, vướng mắc.
Ngoài ra, có 5 nguyên nhân khách quan ảnh hưởng đến tiến độ dự án như: Vướng mắc về công tác giải phóng mặt bằng, đặc biệt là giải phóng mặt bằng khu vực các ga ngầm; chậm bố trí vốn để thanh toán cho các nhà thầu thi công; khó khăn trong lựa chọn nhà thầu do những ràng buộc phức tạp trong quy chế đấu thầu của các nhà tài trợ; hệ thống quy chuẩn còn nhiều bất cập (cụ thể là Quy chuẩn Việt Nam QCVN 08:2009/BXD về công trình ngầm đô thị...).
Thời gian qua, chủ đầu tư đã quyết liệt yêu cầu các nhà thầu, tư vấn rà soát lập lại chi tiết toàn bộ kế hoạch thi công; tập trung huy động bổ sung máy móc, tăng cường nhân lực thi công; phối hợp với các quận đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng; hoàn thành xin ý kiến nhà tài trợ để đấu thầu gói thầu số 9 (hệ thống vé) trong quý II-2018; báo cáo Bộ KH&ĐT tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ bổ sung, điều chỉnh kế hoạch đầu tư công vốn nước ngoài cấp phát từ ngân sách trung ương giai đoạn 2016-2020 cho dự án, điều chỉnh danh mục tài trợ dự án...
Ban Quản lý dự án Đường sắt đô thị thành phố Hà Nội kiến nghị với Đoàn công tác một số nội dung nhằm tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy tiến độ dự án. Trong đó có: Kiến nghị chủ trương điều chỉnh tổng tiến độ dự án theo phương án khai thác trước đoạn trên cao từ Nhổn đến ga S8 (quận Cầu Giấy); Chính phủ sớm điều chỉnh các nội dung liên quan về vốn đầu tư và cho phép thành phố tạm ứng tiền ngân sách trong kế hoạch vốn năm 2018 để thanh toán cho nhà thầu thi công; Các quận Ba Đình, Đống Đa, Hoàn Kiếm chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng còn lại cho dự án, muộn nhất đối với ga S9, S10 là quý III-2018 và ga S11, S12 là quý IV-2018. Sở Xây dựng cho phép bàn giao nhà tái định cư song song với quá trình hoàn thiện thủ tục mua nhà theo quy định để thúc đẩy tiến độ giải phóng mặt bằng. Ban Quản lý cũng kiến nghị UBND thành phố tiếp tục được áp dụng hệ số thu nhập tăng thêm 2,7 lần cho cán bộ, công chức và cho phép Ban quản lý chủ động quyết định thuê chuyên gia, tư vấn trong các trường hợp cần giải quyết các vấn đề đòi hỏi chuyên môn, kỹ thuật sâu.
Khai thác trước đoạn Nhổn - Đại học GTVT
Kết luận buổi kiểm tra, Bí thư Thành ủy Hà Nội Hoàng Trung Hải nêu rõ, đường sắt đô thị là giải pháp giao thông hiệu quả và bền vững, có tầm quan trọng chiến lược, lâu dài để giải quyết bài toán giao thông đô thị của Thủ đô.
Đoạn tuyến đường sắt đô thị Nhổn-Ga Hà Nội là một trong những dự án trọng điểm, triển khai đầu tiên trong hệ thống đường sắt đô thị của thành phố. Do đó, các cấp, các ngành thành phố phải tập trung mọi nguồn lực từ công tác lãnh đạo, chỉ đạo, nguồn vốn, nhân lực và các nguồn lực cần thiết khác cho dự án này cũng như các dự án chuẩn bị triển khai xây dựng sau đó.
Các cơ quan lãnh đạo của thành phố từ Thành ủy, HĐND, UBND thành phố đến các sở, ban, ngành và các địa phương liên quan phải có một chương trình, kế hoạch công tác ưu tiên cho các dự án này; lãnh đạo, chỉ đạo để dự án luôn đảm bảo cao nhất các yêu cầu của pháp luật về chất lượng, tiến độ, hiệu quả; thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí, chống thất thoát và an toàn lao động; bảo đảm thực hiện tất cả cam kết quốc tế liên quan đến dự án.
Về các kiến nghị của Ban Quản lý Dự án đường sắt đô thị thành phố Hà Nội, ông Hoàng Trung Hải cơ bản đồng ý về mặt chủ trương các kiến nghị, giao Ban cán sự Đảng UBND thành phố báo cáo theo quy định việc điều chỉnh tổng tiến độ dự án theo phương án khai thác trước đoạn trên cao từ Nhổn đến ga S8 Cầu Giấy. Đồng thời, UBND thành phố triển khai gấp các cuộc làm việc với bộ, ngành và khẩn trương báo cáo Chính phủ các nội dung nhằm tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho dự án.
Bí thư Thành ủy Hà Nội cũng yêu cầu: Không để tình trạng “công trình chờ vốn” mà chủ động xây dựng chính sách ứng vốn trong trường hợp vốn trung ương chưa kịp bổ sung; Các quận Ba Đình, Đống Đa, Hoàn Kiếm tìm giải pháp thúc đẩy tiến độ giải phóng mặt bằng các ga bảo đảm thời hạn như đã cam kết.